Alnön

Dat Eiland Alnö

Alnön is en 65 km² groot sweedsch Eiland, dat vör de Habenstadt Sundsvall in de Oostsee liggt. Alnön höört to de Provinz Västernorrland darto un butendem to de histoorsche Provinz Medelpad. Dat Eiland is vun Noorden na Süden hen sowat bi 15 km lang. Breed is dat 6 km. Üm un bi 8300 Lüüd wahnt dor. Alnö is mit en Brügg na de Küst hen verbunnen, mit de sonömmt „Alnöbron“. Dat is woso dat keen Fähr gifft. Blangbi Alnön liggt enkelte lütt Eilands de to’n Deel Lüüd höört.

Geologie

Dat is sowat bi 570 Miljoon Johr her dat Alnö formeert wöör, un twars döör vulkaansche Vörgäng. Dat hett 30 Miljoon Johr duert, man in düsse Tied hett sik Steen billt, de veel Kalk hett un de een nich so faken finnen deit op de Welt. To’n Bispill gifft dat op Alnön dat „Alnöit“, dat na dat Eiland nömmt is. Butendem kann een Sövit un Baryt finnen. As Krieg weer, hebbt se op Alnön bannig Kalk afbuut för de Landweertschap. Dat warrt seggt, dat dat op Alnön ok Demanten geven hett or noch gifft.

Planten

In de Midde vun Alnön, op den Bargen, gifft dat veel Woold. Man de Lüüd maakt dor to’n groten Deel Holt ruut. Wieldat de Bodden op Alnön vull vun Kalk is, köönt heel verscheden Planten dorop wassen. To’n Bispill de Gele Swertlilie. In’n Noorddeel vun Alnön liggt dat Naturschuulreservat „Stornäset“, mit Moor, Heid, Düün un Strandlandschap. Bannig veel Treckvagels doot dor Fofftein maken, op jümehrn Weg. Dorto gifft dat schottsche Beesters.

Öörd un Verkehr

Alnö Brügg

De Hööftoort vun Alnön heet Vi un liggt in de Midde an de westen Kant vun’t Eiland. Vi hett en Supermarkt mit Post binnen, Restaurangs un en paar anner Ladens. Butendem is dor de School. Eenmaal üm dat Eiland rüm geiht de Hööftstraat, de to’n lütten Deel ok en Footweg blangbi hett. De Straat deit all lütten Dörpen mit’neen verbinnen un löppt faken jüst an de Kant lang. De Naams vun de Dörpen hört meest jümmers mit „viken“ op. Dat heet sowat as „Bucht“.

Na Alnön hen geiht en Brügg, de „Alnöbron“. Se is 1,4 km lang un weer 1964 praat. Dreeunhalf Johr hett de Bo duert. Duntomalen weer de Brügg de langste in Sweden. Hüüttodaags is de Brügg heel wichtig för’t Eiland wieldat veel Lüüd op’n Fastland in Arbeid stahn. Butendem deit de Bus 1A na Sundsvall de Brügg nehmen. Op Alnön gifft dat dree anner Busverbinnen de meest överall henfahrn doot, man blots af un an. En Flegerhaben för Seilflegers liggt in’n Süden vun Alnön. Opto gifft dat rund üm’t Eiland en Handvull vun lütt Havens.

To’n Ankieken

Weg döör Stornäset

Dat Naturschuulreservat Stornäset is bekannt vunwegen spazeern. Dor gifft dat veel Weeg dör un ok wat to’n Hinsetten. In’n Noorden vun’n Hööftoort Vi stahn twee Karken. Kummt een vun Süden, steiht op de linke Kant vun de Hööftstraat de ole Kark. Se is een vun de öllsten in Norrland un de öllste in de histoorsche Provinz Medelpad. Se hebbt ehr so üm un bi 1100 opbuut. Binnen stahn Meubels vun’t Johr 1400. De Kark is man nich jümmers apen. Jüst güntsied, op de rechten Kant vun de Straat, steiht de niege Kark. De is vun’t Johr 1896. Se hebbt ehr buut, wieldat de ole Kark to lütt weer. Al 1863 hebbt se en niege Kark inricht, man de is dann afbrennt.

De niege Kark vun Alnö

De Haven vun Spikarna

De Waterkant in’n Süden vun Alnön is woneem de meesten Lüüd henfohrt. Strand, Riffs un lütte Dörpen gifft dat dor. An’n süüd-oost Eck liggt Spikarna, en Fiskerdörp, so wo een sik dat in Sweden vörstellen deit. Över en Holtbrügg kummt een röver na’t lütt Eiland „Spikarö“, woneem de meesten Hüüs stahn, all in root anmalt. Fein Riffs gifft dat dor ok, un op en Riff steiht en Lootstoorn. En orangsch Lootsboot liggt praat in’n Haven. Veel Lüüd leevt nich mehr in Spikarna, to’n groten Deel sünd dat allens Sommerhüüs. Fiskers gifft dat ok nich mehr.

Weblenken

Alnön. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.