Ada Yonath

Ada E. Yonath (* 22. Juni 1939 in Jerusalem) is en israeelsch Strukturbiologin an dat Weizmann-Institut für Wissenschaften in Rechowot, Israel. Se hett de de Grundlagen för de Kristallisatschoon vun Ribosomen entwickelt un kunn weltwiet eerstmals deren Ünnereenheiten elektronenmikroskopisch dorstellen. In de Folge gelung hör dat, den Wirkmechanismus vun mehr as 20 Antibiotika uptoklären. 2009 wurr he de Nobelpries för Chemie tospraken. Se weer dormit eerst de veerte Fru, de dissen Nobelpries kreeg.

Werdegang

Ada Yonath studeer af 1959 Chemie an de Hebräisch Universität Jerusalem. In’ Ansluss an hör Bachelor-Examen studeer se af 1962 Biochemie un is, nahdem se den Master makt harr, 1964 an’t Weizmann-Institut wesselt, wo se bit 1968 för hör Dissertation up dat Rebeet vun de Röntgenkristallographie tätig weer. Nah twee Johren Upenholt an dat Mellon Institute un an dat Massachusetts Institute of Technology is se 1970 eerst in de Afdeelen för Chemie vun dat Weizmann-Institut torüchgahn. 1974 wessel se in de Afdeelen för Strukturchemie, wo se af 1984 en buterordentliche Professur inneharr. Siet 1988 is se Perfesser för Strukturbiologie un siet 1989 togliek Direktersche vun dat Kimmelmann Center for Biomolecular Assemblies an’t Weizmann-Institut.

Yonath hett een Dochter un een Enkelkind.

Forschungsthemen

Parallel to hör Tätigkeit an’t Weizmann-Institut weer Yonath all siet 1971 as Dozentin an de Universität Tel Aviv, de Ben-Gurion-Universität des Negev un de Open University of Israel tätig. Forschungen bedreev se ok u. a. an de Dental School vun de University of Alabama (1974), an de University of Chicago (1977–1978) as ok an’t Max-Planck-Institut für molekulare Genetik in Berlin-Dahlem (1979–1983). Van 1986 bit 2004 weer se Baas vun en Forschergrupp för Molekularbiologie vun dat Max-Planck-Instituts an’t Düütsch Elektronen-Synchrotron (DESY) in Hamborg.

In Tosommenarbeit mit Forscher vun dat Berliner Max-Planck-Institut för molekulare Genetik entwickel Ada Yonath de Grundlagen för de Kristallisatschoon vun Ribosomen. 1980 gelung hör dat eerstmals, de beid Ünnereenheiten vun de Ribosomen vun Eubakterien to kristalliseeren un in Tosommenarbeit mit dat Fritz-Haber-Institut der Max-Planck-Gesellschaft elektronenmikroskopisch dortostellen. De vun hör entwickelt „Kryo-Biokristallographie“ wurr gau to en Standardverfohren in de Strukturbiologie. In dat Johr 2000 kunn se, wedderum in Kooperation mit dat Max-Planck-Institut für molekulare Genetik, mit Hülp vun de Röntgenkristallographie de dreedimensionale Struktur vun de Ribosomen-Ünnereenheiten un hör mit Antibiotika verbunnen Komplexe nipp un nau bestimmen. Dordör wurrn nee Inblicke över de Wegen vun de Proteinbiosynthese in de Ribosomen vun de Bakterien wunnen, de ok schlauer maken deen, wu Antibiotika wirken un wu Bakterien tegen Antibiotika resistent wurrn.

Utteknungen

Ada Yonath is siet dat Johr 2000 Liddmaat vun de Israel Academy of Sciences and Humanities un siet 2003 Liddmaat vun de US-amerikaansch National Academy of Sciences, aber ok vun de American Academy of Arts and Sciences un de International Academy of Astronautics. För hör Arbeiten up dat Rebeet vun de Ribosomenforschung wurrn hör u. a. 2002 de Israel-Pries as ok – gemeensam mit Harry Noller – 2004 de Massry-Pries un 2007 de Paul-Ehrlich-und-Ludwig-Darmstaedter-Pries verlehnt. Dorneben kreeg se ok de Louisa Gross Horwitz-Pries (2005), de Wolf-Pries (2007) un – för hör Levenswark – de UNESCO-L'Oréal-Pries för Fruen in de Wetenschap (2008). 2009 kreeg se, gemeensam mit Thomas Arthur Steitz un Venkatraman Ramakrishnan, den Nobelpries för Chemie tospraken.

Weblenken