Volksetymologie
Ene Volksetymologie is ene Etymologie, de vun de eenfachen Minschen ahn Spraakutbillung opstellt warrt. Dorbi warrt de Wöör, bi de ans nich kloor is, woneem se vun afkaamt, op Wuddeln trüchföhrt, de na den Klang passt, de aver nich to de echte Geschicht vun dat Woort passt.
Dorbi kann de Volksetymologie dorto denen, de Luudform to verkloren (Bispeel Benekensteen), aver faken warrt dorbi ok dat Woort sülvst ümfoormt (Bispeel Sündfloot). Mitünner ännert sik sogor de Bedüden vun dat Woort.
Den Utdruck Volksetymologie hett Ernst Förstemann 1852 mit sienen Opsatz Ueber deutsche Volksetymologie präägt.
Bispelen
[ännern | Bornkood ännern]- De Oort Benekensteen schall na ene volksetymoloogsche Saag vun den Utspruch vun en Ollsch kamen, de sik bi Benekensteen op de Eer huckt harr. Do keem en Wannerer vörbi un wull sik en beten verpuusten un sik op den Steen setten, för den he den Puckel vun de daalhuckte Ollsch holen dee. Do föhr de Ollsch hooch un schimp op Oostfäälsch: Ben ek en Steen? Siet de Tiet hett de Oort sien Naam weg hatt. In Würklichkeit kummt de Naam aver vun enen Mann, de Beneke heten dee, Beneken is de Genitivform vun Beneke, also Beneke sien Steen, de Steen, woneem Beneke sien Huus hett.
- De Sündfloot weer fröher ene sinfloot, ene Floot, de lang wohren dee. As dat Woort sin nich mehr in Bruuk weer, dor hebbt de Lüüd dor Sünd vun maakt, denn de Floot schull de Minschen ja för jemehr Sünnen strafen.
- Dat Woort Melancholie is op Plattdüütsch an dat Woort klötern anpasst worrn un denn heet dat melanklöterig.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Heike Olschansky: Volksetymologie. Tübingen 1996 (Reihe Germanistische Linguistik 175)
- Lyle Campbell: Historical linguistics: an introduction. Edinburgh 1998 (Afshnitt: Folk etymology (popular etymology) [1]