Tillamook
De Tillamook sünd en noordamerikaansch Indianerstamm ut de Salish-Spraakfamilie. Tillamook is en Chinook-Woort, wohrschienlich för Land vun veel Watern oder Minschen vun Nehalem. Fröher hett man se ok Calamoxes nömmt.
Inwahnertall
[ännern | Bornkood ännern]1805 wurr de Tall vun de Tillamook up 2.200 schätzt. 1950 weern dat ünner 250 Lüüd. 1990 hett man 50 Nahfahren schätzt, de in Oregon leven.
Siedlungsrebeet
[ännern | Bornkood ännern]Bi de Ankunft vun de Europäers in Noordamerika leben de Tillamook entlang vun en Küstenstriep in dat hüdige nöördlichee Oregon. Dat Rebeet gung vun de Siletz River bit to de Nehalem River.
Spraak
[ännern | Bornkood ännern]Tillamook is en Salish-Spraak, de ehr Dialekten Nehalem, Nestucca, Salmon River (Nechesnan) un Siletz (dat eegentlich Tillamook) mit insluten doot.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]De eerst Kontakt tüschen Tillamook un Nich-Inheemsche is för 1788 belegt, ofschoons Iesenmeesten un Pockennarben en noch fröheret Möten vermoten laten. En regelmäßig Kontakt mit Händlers fung nah 1811 an. Süken as Malaria, Syphilis, Pocken un anner Krankheeten as ok Wapen un Snaps hebbt in de 1830er Johren de Tall vun Tillamook um ruch weg 90 Perzent minnert un somit ok de Tall vun de Dörpers reduzeert. 1850 hett de Donation Land Act de witt Siedlers in Oregon kostenlos dat Land vun de Tillamook to Verfügung geven. De Indianer hebbt jemehr Land in en unratifizeerten Verdrag aftreden un de paar Tillamook bleben offiziell ahn Land un mussen in de Siletz- oder de Grande-Ronde-Reservation ümsiedeln. Ünner dat Regeer vun de freedlich Tillamook-Hööftling Kilchis, hebbt sück de Tillamook weigert, an de Kriegen vun de 1850er Johren deeltonehmen. De Indian Land Claims Commission hett sück 1958 un 1962 wenig Möhe geven, en verstreet un unorganiseert Stamm tosommentoföhren. De Kongress hett den Kontakt to de Tillamook offiziell 1956 beend.
Religion
[ännern | Bornkood ännern]De Tillamook versöken in’ Winter Kraft vun Geisters to winnen, wiels se glöven, dat se in disse Johrestiet aktiver weern un dichter bi de Minschen. De Schamanen hebbt de Kraft in Januar oder Februar nee maakt, indem se en Zeremonie fördert hebbt. In disse Zeremonie muss een Leed sungen wurrn und Eeten und Geschenke an Gäste verdeelt wurrn. In so en Zeremonie, de fief bit föffteihn Daag duern kunnen, sungen de annern „Weeters“ (also de mit Geisteskräften) de Leder ok. De Winter weer ok de Tiet, in de Mythen vertellt wurrn. De mythologischen Charaktere weern för de Schamanen besünners wichtig för de soziale Status un vun sien Anlaag, en Kontakt to en mythologisch Persönlichkeet, en natüürlich Markmal oder en Wächtergeist to formen. Rituale weern ok bi de eerste Verbruuk van johrestietlich ünnerscheedlich Nahrung.
Traditschonelle Kultur
[ännern | Bornkood ännern]De Tillamook leven vör allen vun Lass un anner Fischen, Seelöwen, Robben un Schalendeerten. De Fruen hebbt Bickbeern, Eerdbeern, Camas-Wuddels un annern Plantennahrung sammelt. De Mannslüüd hebbt Elken, Bevers, Bisamrött un Watervagels jaagt. Dat Eeten hebbt se mit heet Steen in Ledder- oder Rindenbehälters kookt (Steenkoker-Kultur) oder in Eerdaven dämpt oder eenfach up Ricken dröögt. Kanus, Knakennadels, Ahlen un Körven weern wichtig materielle Redschoppen. Fischen hebbt se entweder harpuneert oder in Wehren, Fallen un Netten fungen. De Tillamook weern en Deel vun en florierend regionalen Hannel. Allgemeen hanneln se mit Beverhuut, Kanus un Körven in Tuusch tegen Abalone-Musseln, Büffelhuut un Büffelhoornredschop. Vun de Stammen ut de ööstlich Küstenrebeet hebbt se Wapato-Wuddels un anner Gegenstände köfft. Mit de Kalapuya hebbt se hannelt aber ok Mischehen sloten.
Krieg un Wapen
[ännern | Bornkood ännern]Wapen sloten Jagdutrüstung as ok Elk-Huut-Panzerung in. Wenn se in’ Krieg trucken, hebbt se sück mit rood und swaart Striepen bemaalt. Jemehr Feenden weern de Chinook, en Naberstamm. Sinn vun de Kriegen weer de Gefangennahm vun Slaven, de se in’ Nöörden verköfft hebbt.
Leven hüdtodag
[ännern | Bornkood ännern]De Tillamook wurrd vun de amerikaansch Bundsregierung as en nich anerkannt Indianerstamm upföhrt. Se sünd hüdtodag integreert in inheemsch un nich inheemsch Gemeenschapen. En paar sünd Liddmaten vun de Confederated Tribes of Siletz oder de Grande Ronde Community. Se hebbt kien bestimmt wertschaplich Aktivitäten.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Barry M. Pritzker: A Native American Encyclopedia. History, Culture and Peoples. ISBN 0-19-513877-5