Swien
„Beernt“ wiest op düsse Siet. Dat Woort hett noch annere Bedüden: För den Vörnaam, kik bi: Beernt (Vörnaam).
Dat Swien warrt latiensch ok Sus scrofa nöömt un höört to dat Veehtüüch.
Uns Huusswien stammt vun dat Wildswien af. De Swien freet meist allens. Dorwägen köönt se ok ut’n Drang födert warrn. De eersten Huusswien hebbt se in Anatolien holen, wat in de Törkie liggt. Dat was in dat 7. Johrdusend v. Chr. In Middeleuropa gifft dat Funnen ut dat 4. Jahrdusend v. Chr., ut de Swiez, woneem se dat Torfswien (Sus scrofa palustris) funnen harrn.
Bet to dat 18. Johrhunnert hen wörrn de Swien meist as half wild holen. Se güngen op de Mast, besünners in’t Ekenholt (Eckermast). Later keem dat denn, dat de Swien in’n Stall holen wörrn. In de ökoloogsche Landweertschop warrn de Swien nu wedder mehr na de Natuur holen un hebbt’n grötter Rebeet, sünd dat hele Jahr buten un hebbt lütte Ünnerstännen op de Swienswisch. Dat gifft denn ok betere Swien, un dat Fleesch is’n leckere Köst.
Na ene Drachttiet vun 115 bit 118 Daag smitt de Söög sess bit twölf Farken.
Dat Swien warrt för dat Fleesch holen. De Schinken warrt rökert, heet denn ok Katenschinken. Goot is ok de Mettwust. Ok annere Wüst warrt vun’t Swien maakt. Un de Snuut un de Poot, de warrt för Snuten un Poten nahmen, wat in Noorddüütschland en heel besünner Eten is.
De Religionsgesetten vun de Juden un Mohammedaner verbeet dat Eten vun Swiensfleesch.
Begrepen
[ännern | Bornkood ännern]De He vun dat Swien is de Ever, Beer, Beernt, Höcker, Kujel oder Kemp, de Se heet Söge, Söög, Su, Sau oder Mutt. De Lütten, dat sünd de Farken, de laterhen ok woll Löper oder Faselswien nöömt weert. De Farken heet denn ok woll Bigg, Bigge, Pugge, Kötken, Pölk oder Kodde. Hett de Ever de Klöten afsneden kregen, denn heet he Borg oder Foor.