Smölten
Smölten is de Övergang vun de fasten Phaas na den fletigen. Dorbi ist tomeist Hitt nödig. Bi lieken Druck is de Temperatur, bi de en Stoff smölten deit jümmer gliek. Bi den Vörgang sülvst blifft de Temperatur vun den Stoff konstant, wiel de Warmsenergie, de tosätzlich rinsteken warrt, warrt bruukt, üm de Binnen to optolösen. De Mengde vun Energie, de man dorför bruukt, warrt ok Smöltwarms nöömt.
Bispeel:
De meesten chemisch Stoffen hebbt een Smöltpunkt, wat de Temperatur is, wo de Stoff smölt. Dat gifft aver ook Stoffen, de sutje un sinnig week warrt un wo sick dat Smölten hentreckt. Dat is so bi Glas un Thermoplasten.
Bi veele Stoffe is dat so, dat se ehr Smöltpunkt ännern dot, wenn noch een annern Stoff dortomischt warrt. So is dat t. B. bi Water, dat ok al bi Temperaturen ünner 0 °C smölt, wenn dor Solt in oplöst is. Dorüm warrt in'n Winter faken Solt op de Straaten streiht, dormit dat Is opdaut. Wat glieks is ok ut de Geologie, nipp un nau ut de Vulkanologie, bekannt. Dor bildt sik dat hitte Magma in de Eer, wat denn opstiggt un as Lava ut Vulkane utspeen warrt. Magma entsteiht ober ut opsmölten Steen. Dat passert ober bi jümmer siedere Temperaturen, wenn t. B. Water oder Kohlenstoffdioxid ümto is.
Ünnerköhlte Smölt
[ännern | Bornkood ännern]En ünnerköhlte Smölt is en Fletigkeit, de vun de Temperatur ünner den Smöltpunkt liggt un sik dormit in en Phaas befinnt, in de se an sik nich wesen schüll. Disse Effekt heet ok Ünnerköhlen un warrt in Latentwarmsspiekers utnütt.