Schischa
En Schischa (ok Shisha oder Sheesha) ist en Waterpiep, de ut Arabien herkamen deit. Anners as de Bong warrt mit de Schischa tomeist Toback mit Aroma smöökt. Dat Woort Schischa kümmt ut de Persische Spraak. Dor heet shishe (شيشه) "Glas". Dat Woort wanner wieder in de Törksche Spraak (şişe "Glas") un in dat Araabsch. Dor bedutt dat in de noordafrikaanschen Twiegen vun de Spraak dat ganze glösern Lief vun de Piep oder ok de ganze Piep. In dat Törksche warrt to de Schischa „nargile“ seggt, wat ok wedder vun de persisch Spraak utlehnt is. Dor heet dat Wort ok „nargile'“ (نرگيله) un bedutt „Kokosnööt“. Düt Woort kümmt nu wedder vun dat Sanskrit-Woort „Narikela“ her, wat ok Kokosnööt heten deit. So kann een sehn, dat düsse Aart vun Piep an un for sik ut Indien stamm un ut Kokosnööt maakt weer. Vun den törkschen Begreep „nargile“ sünd in de araabsche Spraak in de Kuntreien üm de ööstliche Middellannsche See rüm un in Syrien un in de Hebrääsche Spraak de Wöör „narǧīla“ (نرجيلة) und „arǧīla“ (أرجيلة), un in de Greeksche Spraak dat Woort „narjilés“ (ναργιλές) vun maakt wurrn. In de Araabsche Spraak gifft dat noch anner Wöör för bestimmte Aarten vun Waterpiepen. In Ägypten un in den Sudan warrt vun de „gōza“ (جوزة, dat heet „Nööt“) snackt, wenn dat üm en lüttje Piepen geiht, de een mitnehmen kann un wo een faken Haschisch in smöken deit.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]De Anfang vun de Schischa schall in Indien ween hebben. Dor schall dat de eerste Schischa geven hebben, wat en Bambusstock weer, de in en Kokosnööt rinsteckt weer.
Vun dat 16. Johrhunnert af an keem de Schischa to de Osmanen. Üm de Piep rüm hett sik denn en Kultur vun Gemeenschap utspunnen, de bit up den hüdigen Dag noch to finnen is. De Schischa keem denn ok in den Iran un vun dor ut in grode Delen vun de araabsche Welt. De Schischa is in allerhand araabsche Länner en Deel vun de Kultur. Tohopensitten un en Schischa smöken weer fröher un is ok noch vundage ansehn as en Teken dorför, dat en fründlich mit siene Gäst ümgeiht. In de Törkie hett de Schischa denn ehr hüdig Utsehn kregen. Vun dor ut keem se in dat 20. Johrhunnert in de westliche Welt, wo se denn as en egen Aart vun Tobacksmöken annahmen wurrn is.
Besunners in Europa wüllt jümmers mehr Lüde Schischa smöken. In allerhand Städer gifft dat al Cafés un Bars, wo een sik en Waterpiep bestellen kann. Ok in Parks un annerwegens, wo de Lüde in jem ehre Freetiet hengahn könnt, smöökt besunners junge Lüde geern Schischa. Vun dat Johr 2001 af an gifft dat in Düütschland en richtigen „Schischa-Boom“.
Weblinks
[ännern | Bornkood ännern]- vun dat Bundsinstitut över de Gefohr för de Gesundheit bi dat Smöken vun Waterpiepen
- Innovationsreport: "Waterpiepen schäädlicher as Zigaretten"
- Schweizerische Fachstelle für Alkohol- und andere Drogenprobleme (SFA): "Wasserpfeife: orientalisch – modisch – gesundheitsgefährdend"
- „Hallo, du alte Pfeife“, taz, 12. Oktober 2006 (allens hoochdüütsch)