Oostfreesch Platt

ünnerscheedlichen Mehrtallformen in’t Oostfreesch Platt

Oostfreesch Platt (up Oostfreesch ook: Oostfreesk Platt) is dat Platt, dat in Oostfreesland proot word.

Vun öllers weer dor in Oostfreesland nich Platt, man Oostfreesch proot. Man in’t 15. Johrhunnert hebbt de Lüüd dann anfungen, Platt to proten un mit de Tiet is dat ole Oostfreesch dann unnergahn. Blots an een Steed hett de oll Taal överleevt: dat is dat Saterfreesch in't Saterland in Ollnborg.

Wiel dat Platt eerst later na Oostfreesland kweem, is dat Platt dor ’n bietje anners as de anner Nedersasske Dialekten. De Spraakwetenschop kann den freeschen Infloot noch wiesen un seggt dann, dat dat Platt in Oostfreesland en freesch Substraat hett. Ollfreesche Woorden sünd to’n Bispööl „Gulf“ (Deel vun’t Gulfhuus), „Heff“ (Wattensee), „Jier“ un anner. To de ollfreesche Woorden gifft noch besünners ollnedersasske Woorden, de in anner Dialekt meest all utstürven sünd. Bispölen sünd „fuul“ (smuddelig), „quaad“ (böös) un „Penn“ (Schrievfedder).

Ok dat Nedderlandsche hett op de Taal (Spraak) inwarkt. In Delen van Oostfreesland weer Nedderlandsch de Taal van de Kark un de Pastor hett op nedderlandsch predigt. Un vandaag hett noch mennigeen Familie in Oostfreesland en nedderlandsche Bibel to Huus. Bispöölwoorden mit nederlandsche Uursprung sünd „Bahntje“, „Patries“ (Rapphohn) un „Ühr“ (Stünn).

Dat Plattdüütsch in Oostfreesland ännert sük en bietje, wenn man van West na Oost geiht. Besünners in d’ Westen van de Kuntrei (to’n Bispööl in’t Rheiderland) gift dat de starke Nederlanndsche Infloot. Dat word in Oosten en bietje minner. Ook gift dat en paar anner Worden un anner Utprotens. So seggen de Lü in d' Westen faken „neet“, in d’ Oosten meestied „nich“.

In dat Harlingerland in d’ Oosten van Oostfreesland geiht dat oostfreesk Platt langsam in dat Jerverske un dat Noord-Ollnborger Platt över. Dat sücht man daaran, dat de Harlingerlanners al „snacken“, waar de anner Oostfresen noch „proten“. Ook word in’d Harlingerland nett as in anner Nedersassische Dialekten de Mehrtahl al up -t billdt („Wi snackt Platt“). De anner Oostfresen maken dat up -en („Wi proten Platt“).

Grammatik

Substantiv

Fall	Eentall			Mehrtall
	He	Se	Dat	He	Se	Dat
Nominativ Objektiv	de Mann	de Froo (ok Frau)	dat Huus	de Mannlüü (ok Mannen)	de Froolüü (ok Fraulüü, Froen of Frauen)	de Husen

Weblinks

• Vereen Oostfreeske Taal (plattdüütsch, hoochdüütsch)

 Test-Wikipedia op "up Oostfreeske Taal"