Moorliek
Ene Moorliek is ene Minschenliek, de dör de cheemschen Perzessen in dat Moor konserveert worrn is jüst as so ’ne Mumie. De Forschers kennt üm un bi 700 Funnen vun Moorlieken ut dat germaansche Noord-, Middel- un Westeuropa vun de Iesentiet. Se fallt to’n gröttsten Deel in de Tiet vun 700 v. bet 500 n. Chr.
För de Forschers sünd se vun groot Bedüden, denn se köönt Informatschonen geven, woans de Lüüd to de Tiet utsehn, wat se eten hebbt, woans dat üm jemehr Gesundheit stünn, wat an Kledaasch un wie se ehr dragen hebbt.
Dör dat Fehlen vun Suurstoff un de sure Ümgebung in’n Törf warrt Huut un annere weke Delen bewohrt. Jüst so as wenn garvt warrt. De Knaken dorgegen sünd faken nich bewohrt, denn de Süür lööst dat Kalzium op.
Welke Moorlieken weren woll Lüüd, de dör Unfäll in’t Moor versapen oder as Oppers vun Verbreken bisiet schafft worrn sünd. De gröttste Deel aver is mit Afsicht in’t Moor lannt. As Minschenoppers oder as Straaf för Verbreken. Wo groot de Andelen dorbi sünd, is nich ganz kloor.
De röömsche Schriever Tacitus schreev in siene Germania dorvun, dat de Germanen in’n laten Winter Minschen an jemehr Göttin Nerthus oppert hebbt. Un würklich schient dat so, dat vele Lieken in’e Wintertiet na ene rituelle Mahltiet ut Koorn un Samens in dat Moor kamen sünd. Dat hebbt de Forschers rutkregen, as se Analysen vun dat maakt hebbt, wat welke Lieken in jemehr Maag harrn.
