Hesiod
Hesiod (greek. Ἡσίοδος Hēsíodos) (* vör 700 v. Chr., woll in Askra in Böotien, weer en ooltgreekschen Dichter, de dor vun Bueree un Veehtucht sien Utkamen harr. An de Siet vun Homer siene Ilias un Odyssee sünd Hesiod siene Warken de wichtigsten Borns för de Greeksche Mythologie, man ok för dat Alldagsleven vun siene Tiet. He warrt ankeken as Grünner vun dat lehrhaftige Epos. De Römers, dormank besunners Vergil, nömmt düsse Aart vun Gedichten na Hesiod siene Heimat denn carmen Ascraeum (Leed vun Askra).
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Henwies över Hesiod sien Leven gifft dat bloß in siene egen Warken. An dree Stäen vun sien Arbeiden föög he wat in över sien Biographie. Dor hannelt sik dat bi üm Stäen ut siene Böker Theogonie un Warken un Dage (Versen 633 - 640). Man en Reeg vun Forschers twiefelt dor an, ob de as Henwies up sien würklich Leven ankeken weern dröövt. Se meent, dat weern man bloß schöne Geschichten, de he sik utdacht hett.
Wenn een avers glöven deit, dat stimmt, denn so kann een seggen, dat Hesiod in Askra boren is. Dat weer ene lüttje Borg in Böotien. Sien Vadder stamm ut Kyme in Lüttasien in de Landschop Ionien. Sien Naam is nich bekannt. Fröher is annahmen wurrn, he weer vun adelige Familie, man hüdigendags warrt dor an twiefelt. Up jeden Fall hett sien Vadder in Kyme en lüttjen Hannelsbedriev harrt. Mit Hölp vun de Küstenschipperee hett he mit de annern greekschen Städer Hannel dreven. Man he keem nich torecht un möss dat Ünnernehmen dicht maken.
Dor is he denn över de Ägäis henschippert un hett sik in Askra dallaten. Dor köff he en lütt Stück Land unnen an den Barg Helikon. Hier hett he sik mit Pykimede freet un twee Söhns mit ehr harrt, dat weern Hesiod un Perses.
Askra weer en poverigen Oort. Hesiod hett vun em schreven as vun en „en verwünschte Borg“, wo dat „harte Winters“ geev, allens tohopen en „schraa Leven, dat nie nich lichtfardig weer“.
Warken
[ännern | Bornkood ännern]
Hesiod siene wichtigsten Warken sünd de Theogonie un dat epische Lehrgedicht Warken un Dage. Dorto kaamt noch de sö nömmten Eoien. Düt Gedicht is bloß in lüttje Delen bit up düsse Dage överlevert. Dat is ok ünner den Naam γυναικών κατάλογος, gynaikōn katalogos bekannt. Dat heet up Platt: Katalog vun de Froenslüde. Ok vun bi dat Epyllion Herakles sien Schild mit sien 460 Versen warrt annahmen, dat dat vun em is.
Sien Epos Theogonie is wiethen de Grundlaag för allens, wat wi hüdigendags over de Greeksche Mythologie weten doot. Dor schrifft he dor över, wie de Welt un de Olympschen Gödder wurrn sünd. Warken un Dage is en Lehrgedicht för de Bueree. Dor stellt he de Arbeit as de wunnerbore wichtigste Upgave vun de Minschen hen. Ok de Mythos vun de Pandora ehre Büss kümmt dor in vör. Bavenhen stellt he ok noch de verscheden Welttietöllers vör. Toeerst is dat wunnerbore Gollene Tietöller dor. Denn kümmt dat Sülverne un dat ut Bronze. Un denn folgt „de Helden ehr Tietöller“. Dor schöllt unner annern Odysseus un Achilles leevt hebben un de Trojaansche Krieg schall dor ween hebben. Amenne, so vertellt Hesiod, keem denn dat Iesern Tietöller. Dat is de Tiet, wo he süms in leven dö. Dor warrt allens düüster un de Sitten weert butt un groff. Hesiod meent, dor mutt een gegenan mit ehrliche Arbeit un en sittlichen Wannel.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Albert von Schirnding (Övers.): Hesiod: Theogonie / Werke und Tage. Greeksch-Hoochdüütsch. 3. Uplage 2002. Artemis und Winkler, Zürich/Düsseldörp 2002. ISBN 3-7608-1665-7
- Ernst Heitsch (Hg.): Hesiod (Wege der Forschung 44). Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1966.
- Hans Schwabl: Hesiodos, in: Der Kleine Pauly. Lexikon der Antike, Bd. 2, Sp. 1113ff.
