Kröpelhund

Kröpelhund, Ackerkreeft; Rietworm
Kröpelhund (Gryllotalpa gryllotalpa)
Systematik
Stamm: Liddfööt (Arthopoda) Ünnerstamm: Tracheendeerter (Tracheata) Böverklass: Sessfööt (Hexapoda) Klass: Insekten (Insecta) Ünnerklass: Fleeginsekten (Pterygota) Böverornen: Neeflunken (Neoptera) Ornen: Haupeer (Orthoptera) Ünnerornen: Langspriet-Haupeer (Ensifera) Böverfamilie: Heemken (Grylloidea) Familie: Kröpelhunnen (Gryllotalpidae) Geslecht: Gryllotalpa Oort: Kröpelhund (Gryllotalpa gryllotalpa)
Wetenschoplich Naam
Gryllotalpa gryllotalpa
Linnaeus, 1758

Graavbeen vun en Kröpelhund

De Kröpelhund oder Eerdkreeft (Gryllotalpa gryllotalpa) höört to de Langspriet-Haupeer un dor to de Familie vun de Kröpelhunnen (Gryllotalpidae) mit to.

Naams

De wetenschoppliche Naam

De wetenschoppliche Naam „Gryllotalpa“ faat twee Begreepe tohopen: Gryllidae sünd de Echten Heemken un Talpa (europea) bedutt Winnwupp. Vundeswegen lutt de engelsche Naam ok „mole cricket“ un de hoochdüütsche „Maulwurfsgrille“. Midderwielen is rutkamen, datt de Kröpelhunnen twaars to de Böverfamilie vun de Heemken tohören doot, man nich to de „Echten Heemken“. Binnen de „Heemken“ sünd de Kröpelhunnen en egen Familie neven de Echten Heemken, just so as de Schinnenheemken un de Iemeckenheemken.

Plattdüütsche Naams

De Naam „Kröpelhund“ warrt sunnerlich in de Gemarken um Bremen umto bruukt. De Woortdeel „Kröpel“ kummt vun dat Verb „kröpeln“, wat so veel bedüden deit, as „sik afquälen“, „rümspaddeln“ un betreckt sik up de Buddelee unnner de Eer. Deelwies weert de Woortdeele ok umstellt, un de Deerter heet denn „Hunnenkröpels“. De Woortdeel „Hund“ betreckt sik up den groten Hunger vun düsse Deerter un dat se veel Freten dalsluken könnt (as bi annere Deerter de Woortdeel „Wulf“). Annere Naams for den Kröpelhund sünd Eerdwulf, Ackerkreeft, Böös Kreeft, Rietpogg un Rietworm (vun dat Uprieten vun de Eerd bi’t Buddeln, all Meckelnborg) un Redderworm (Lüümborger Heid).

Kennteken

Dat Lief vun de Deerter kann 35 bit hen to 50 Millimeters lang weern. De Seken sünd lüttjer, as de Heken. Vun’e Farv her sünd se roodbruun bit swatt oder dunkelbruun. Vunwegen ehre Vörbeen, de ummuddelt sünd to dannige Graavschuffeln, könnt se mit annere Heemken nich dör’nanner brocht weern. In Middeleuropa sünd se de eenzigste Aart vun ehre Familie. An’t Enne vun dat Achterlief hefft Seken justso as Heken dree lange Anhäng, de sik ok bögen laat. Seken un Heken verscheelt sik nich groot.

Wo se vorkamen doot

De Deerter leevt in Europa, Noordafrika un in Asien sien Westen. Dor sünd se tohuse up lockern, fuchtigen Sand oder Kleigrund mit sied Gras dor up. Faken sünd se antodrepen an den Rand vun Waters oder ok in’n Goorn. Goorners gaht faken bannig gegen jem gegenan, vunwegen datt se as Untüüch ankeken weert. Vundeswegen sünd se in de wecken Gemarken al roor oder al utrott‘.

Wie se leven doot

De europääschen Kröpelhunnen leevt, as all Kröpelhunnen, in unnereerdsche Gänge, de se sülms buddelt hefft. Freten doot se tomeist Insekten un de ehre Budden, man ok Plantenwuddeln. Vundeswegen könnt se Planten schaden un de Goorners könnt jem nich utstahhn. Kröpelhunnen könnt flegen, swemmen un singen, wenn se bi de Stridulatschoon de Vörflunken gegenanner rievt. Paaren doot se sik in’n Mai un Junimaand. Achternah leggt de Seken 200 bit 500 Eier in en Eerdhöhlen af. Dat Seken passt eerst de Eier up, un wenn acht bit tein Dage later de Budden utkrupen doot, schuult se de ok. De Nymphen overwintert deep in’e Eer. Se treckt fiev Mol ehre Huud ut un dat duert 12 bit 14 Maande, bit se utwussen sünd.

Gefohr un Schuul

Up de Rode List vun Aarden in Gefohr staht se in Düütschland up de Wohrschau-List (V).

Literatur

• Heiko Bellmann: Der Kosmos Heuschreckenführer, Die Arten Mitteleuropas sicher bestimmen, Franckh-Kosmos Verlags-GmbH & Co KG, Stuttgart 2006, ISBN 3-440-10447-8.

Weblenken

Kröpelhund . Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.