Zum Inhalt springen

Landmasse

Vun Wikipedia
(wiederwiest vun Fastland)

As Landmasse oder Landflach warrt in de Geografie de Deel vun de Eerdbavenflach betkent, de höger liggt as de Waterspegel vun de See un ok bi de normale Floot nich vun’t Water överspöölt warrt. De Landflach maakt ruchweg 29 % vun de Eerdbavenflach ut.

Tosamenhangende kontinentale Landmassen warrt ok Fastland nöömt. Dat Fastland is aver lütter as de kontinentalen Lithosphärenplatten worop se liggt, wieldat dor ok de Randrebeden tohört, de vun wegen jemehrn geoloogschen Opbo to den Kontinent tellt warrt, aver liekers ünner Water leegt. Dat sünd de so nöömten Schelfrebeden as t. B. de Boddens vun Oost- un Noordsee. Landflachen, de an de See angrenzt, warrt as Küsten betekent. In’n Gegensatz dorto steiht dat Binnenland, wat en Landflach is, de na all Sieten wiet vun de See weg is.

Verstreihte un lüttere Landflachen, de sik in gröttere Waterflachen finnt warrt Eiland (Mtl.: Eilannen) nöömt un tellt nich to dat Fastland. Wenn sik en Landflach löst un op en Water swemmt, entsteiht en Swemmen Eiland, man dat warrt denn nich mehr as Landmasse rekent. Bi grote Koppeln vun Eilannen warrt dat gröttste Eiland as Hööfteiland betekent un de annern as Neveneilannen. Mitünner warrt dat Hööfteiland in den Fall ok Fastland nöömt.

In’n Gegensatz to Waterflachen reageert Landflachen teemlich gau un dull op Sünninstrahlen. Dat liggt an de lüttere Warmskapazität in’n Vergliek to’n Water. Ut den Grund köhlt sik Landmassen över Nacht gauer af as de See un warrt dagsöver flinker warm. Dat föhrt över’n Dag to grote Temperaturünnerscheden, de verantwoortlich sünd för vele regionale Windsystemen sünners in Küstenrebeden. Dat gellt in’n wieteren Sinn ok över’t Johr mit den Verloop vnu de Johrestieten. Je grötter de Landmasse is, desto mehr wiest sik disse Effekt un föhrt to dat tyypsch kontinentale Klima in’t Binnenland.