Retabel
Mit Altarretabel (ut Latiensch retro tabula altaris: Tafel achter den Altar) warrt de Upsatz up'n Altar betekent. Dat is en Schauwand, de direktemang up de Mensa vun en Altar mit oder ahne Predella upsett is, up en sunnerlichen Unnerbo achter den Altardisch upstellt is oder de an de Wand achter den Altar fast maakt is.
De Naam kummt vun dat latiensche Woort retabulum, wat „achterliche Tafel“ bedüden deit. Dat Gegenstuck to de Retabel is dat Antependium, dat, sien Naam na, an de Vörkant vun de Mensa anbrocht is. So is dat in dat Middeloller fastleggt wurrn.
Romanik
[ännern | Bornkood ännern]De Retabel in de Romanik is, just, as dat Antependium, ut Steen, Stuck oder Metall un mit Metall utsmückt. Wenn dat ut Holt besteiht, is dat mit Gold beslahn oder anmaalt.
Gotik
[ännern | Bornkood ännern]In de Tied vun de Gotik is dat Retabel utbreedt wurrn dör anmaalte Tafeln to'n Flögelaltar. Dat grottste Altarretabel ut de Tied vun de Gotik finnt sik in de Kathedral vun Sevilla. Gootsche Altarretabels sund sunnerlik t.B. in Lübeck un in Antwarpen herstellt wurrn.
Renaissance un Barock
[ännern | Bornkood ännern]In de Renaissance un in dat Barock is dat Retabel begäng ween, wat achter'n Altar steiht un wo dat keen Flunken mehr gifft. Blot man dat Middelblatt (ok Altarblatt nömmt) bleev noch over.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Joseph Braun, Altarretabel (Altaraufsatz, Altarrückwand) (A. In der katholischen Kirche), in: Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte, Bd. I (1934), Sp. 529–564; in: RDK Labor, URL: [1]
- Helmuth Eggert, Altarretabel (B. In der protestantischen Kirche), in: Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte, Bd. I (1934), Sp. 565–602; in: RDK Labor, URL: [2]
- Karl-Werner Bachmann, Géza Jászai, Friedrich Kobler, Catheline Périer-D'Ieteren, Barbara Rommé, Norbert Wolf, Flügelretabel, in: Reallexikon zur Deutschen Kunstgeschichte, Bd. IX (2003), Sp. 1450–1536; in: RDK Labor, URL: [3]