Virologie
De Virologie is de Lehr, de sik mit de Viren befaten deit. Se beschrifft de Viren un deelt se in. Butendem forscht se dor over, wat for’n Egenaard de sunnerlichen Viren hefft un wie se sik vermehrt. Tolest unnersocht se ok, wie een Viren afwehren kann un wie dat behannelt weern mutt, wenn dat doch to en Virusinfektschoon kamen is. All Leevwesen (ok de Bakterien un de Protozoen) könnt vun Viren angrepen weern. De Virologie vun de Viren, de MInschen un Deerter angriepen doot, bewegt sik, just as de Mikrobiologie, an de Grenz twuschen Biologie un Medizin. Viren, de an Planten rangaht, speelt en grote Rull in Bueree, Goornbo un Agrarindustrie.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]De eerste primitive Form vun Pocken gegen Viren is vun dat 11. Johrhunnert af an in Indien un China utöövt wurrn. Dor is de Schorf ut de Wunnen vun Pockenkranke, de an de Süke nich sturven weern, in lüttje Schrammen oder Wunnen vun gesunne Lüde inbrocht wurrn. Dor warrt hüdigendags in de Medizin Variolatschoon to seggt. Later is dat ok in Lüttasien so maakt wurrn. De Fro vun en brittschen Ambassadöör in't Osmaansche Riek, dat weer Mary Wortley Montagu, hett dat dor sehn un hett de Methoden 1721 na England brocht. De Gefohr, um dör Variolatschoon doot to gahn, leeg bi 1 bit 2 Perzent. Vergleken mit en normole Pockeninfektschoon weer dat en Treed vorut, denn anners kemen dor 25 - mehr as 40 % vun de lüttjen Kinner bi um.
Um 1770 rüm weern sess Lüde in England un Düütschland al mit Lymphe vun Kohpocken pockt wurrn. 1796 hett ok Edward Jenner Material vun Kohpocken bruukt, un dor de Pocken sett bi den acht Johre olen James Phipps. Dor is de Gefohr noch mol wieter mit afsackt, dör dat Pockensetten doot to gahn. To Ehren vun Jenner hett Louis Pasteur 1881 düsse Methode ‚Vakzinatschoon‘ nömmt (engl. vaccination vun latiensch vacca = Koh)
1882 hett de Düütsche Adolf Mayer in de Nedderlannen rutfunnen, datt en Krankheit dör en Stoff utlööst weern konn, de ok dör Filters nich weggung. Vundeswegen möss he düütlich lüttjer ween, as Bakterien. Denn unner dat Lichtmikroskop weern keen Bakterien to sehn, man sunnerlich fiene Kristallnadels.
Dmitri Iwanowski hett de Mosaiksüke bi Tobackplanten 1892 dör en Fleetstoff overdragen, de dör en ultrafienen Filter dörgahn weer. Dor hett he dat Tobackmosaikvirus mit funnen. Dat eerste Virus, wat dat up Deerter afsehn hett, is 1898 vun Friedrich Loeffler un Paul Frosch funnen wurrn. Dat weer de Klauenrott-Virus.
Eerst in de Johre um 1940 rum konnen de Viren toeerst sichtbor maakt weern. Dat weer in de Tied, as dat Elektronenmikroskop so wiet weer.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Frederick S. Murphy: Foundations of Virology. Infinity 2012. ISBN 0-7414-7365-8. PDF (sehr große Datei: 186 MB).
- S. J. Flint, L. W. Enquist, V. R. Racaniello (eds.): Principles of Virology 2. Auflage. ASM Press 2003. ISBN 1-55581-259-7
- Brian W. Mahy: The dictionary of virology. Elsevier, Amsterdam 2008, ISBN 978-0-12-373732-8
- N. H. Acheson: Fundamentals of molecular virology. Wiley, Hoboken 2006, ISBN 0-471-35151-2
- Leslie H. Collier, (et al.): Human virology – a text for students of medicine, dentistry, and microbiology. Oxford Univ. Press, Oxford 2000, ISBN 0-19-262820-8
- Renate Walter: Umweltvirologie – Viren in Wasser und Boden. Springer, Wien 2000, ISBN 3-211-83345-5
- Hans W. Doerr. (et al.): Medizinische Virologie.Thieme, Stuttgart 2008, ISBN 978-3-13-113962-7
- G. Witzany (ed): Viruses: Essential Agents of Life. Springer, Dordrecht 2012, ISBN 978-94-007-4898-9
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- Allgemeen Virologie
- Gesellschaft für Virologie
- International Committee on Taxonomy of Viruses
- Virus Images Viroloogsche Datenbank mit allerhand Biller (University of Texas)