Theodor Spitta
Dr. Theodor Spitta (* 5. Januar 1873 in Bremen; † 24. Januar 1969 just dor) weer en düütschen Politiker (DDP, BDV/FDP).
Leven un Beroop
[ännern | Bornkood ännern]Spitta stamm af vun en Familie vun Bremer Kooplüde, de sik al jummers mit de Politik befaat harr. Sien Grootvadder Dr. Arnold Duckwitz weer al Bremer Börgermeester ween. Na sien Abitur an dat Ole Gymnasium studeer he de Wetenschoppen vun dat Recht un Lehr vun de Volksweertschop in Freeborg in'n Breisgau, München, Berlin un Erlangen. Dor promoveer he 1896 to'n Dr. jur. Vun düt Johr af an weer he as Referendar togange. 1900 hett he sik denn as Afkaat in Bremen dallaten. He weer verheiraat.
Politik
[ännern | Bornkood ännern]Kaiserriek un Republik vun Weimar
[ännern | Bornkood ännern]1905 is Spitta för de Klass vun de Akademikers to'n Afordenten in de Bremer Börgerschup wählt wurrn. He verdeffendeer dat Achtklassenwahlrecht in siene Vaderstadt. 1911 is he as Landherr (Vörsitter vun den Kreisdag vun de breemschen Landgemeenden) in den Bremer Senat beropen wurrn.
1918 stünn he mit al sien Macht gegen de Bremer Räädrepublik. In de Republik vun Weimar weer he Liddmaat vun de DDP (Düütsche Demokraatsche Partei, vun'n 13. Juli 1930 af an Düütsche Staatspartei - DStP). Vun'n 10. April 1919 bit to'n 9. Juli 1920 höör he to de vörlöpig Regeern vun Bremen. Vun'n 9. Juli 1920 bit to'n 17. April 1928 weer he Börgermeester un Stellvertreder vun den Präsidenten vun'n Senat, Dr. Martin Donandt. Dorna weer he Justizsenator bit to'n 16. März 1933, as de Natschonalsozialisten de Macht an sik reten harrn. As de tweede Börgermeester Karl Deichmann as Stellvertredend Präsident vun Senat an'n 1. April 1931 Bott geven hett, is Spitta an siene Steed treden. Na dat de Nazis an'n 6. März 1933 de dree Senators vun de SPD dwungen harrn, Bott to geven, möss an'n 16. März 1933 ok de Rest vun'n Senat, mit Donandt un Spitta an de Spitz, torüchtreden. In de natschonolsozialistische Tiet hett Spitta denn wedder as Afkaat arbeit. He hett för de Kark arbeit un Gootachten för Bremen schreven.
Bundsrepublik
[ännern | Bornkood ännern]Spitta hett 1945 mit Annere tohopen de BDV (Bremer Demokraatsche Volkspartei) grünnt. Dat weer en Vörlöperpartei vun de latere FDP. An'n 5. Juni 1945 hett de britsche Militärregeern em beropen to'n Senator för Justiz un Verfaten. De Senat hett em denn to'n 2. Börgermeester wählt. Dor weer he de Stellvertreder vun den Präsident vun den Senat, Willem Kaisen, mit. Na de Wahlen to de Börgerschup an'n 29. November 1946 is he wedder in'n Senat wählt wurrn. He bleev as tweeten Börgermeester Kaisen sien Stellvertreder un ok Justizsenator. Düsse Ämter hett he beholen bit to'n 14. Dezember 1955. För Bremen hett he an den Konvent över de Verfaten up Herrenchiemsee deelnahmen un an dat düütsche Grundgesett mitarbeit.
As al 1920 hett Spitta 1947 de Verfaten vun dat Land vun de Free Hansestadt Bremen ut sien Penn fleten laten.
Vun 1955 af an hett he na sien Afscheed ut de aktive Politik noch ehrenamtlich an dat Kommenteern vun de Verfaten in dat Raathuus mitarbeit'. As he mit 96 Johren dat Raathuus betreden dö, is he vun de swaare Ekendöör ümstött wurrn, as de toslahn dö un denn achterher dor an storven.
Kiek ok bi
[ännern | Bornkood ännern]Böker un Schriften
[ännern | Bornkood ännern]- Theodor Spitta: Aus meinem Leben, München, 1969.
- Theodor Spitta: Neuanfang auf Trümmern, 1945-1947, in: Biografische Quellen zur deutschen Geschichte, Band 13, Oldenbourg Verlag, München, 1992
- Herbert Schwarzwälder: Theodor Spitta, in: Berühmte Bremer, München, 1972, S. 295-332
- Herbert Schwarzwälder: Das Große Bremen-Lexikon, Edition Temmen, Bremen, 2003, ISBN 3-86108-693-X
Ehrungen
[ännern | Bornkood ännern]1956 hett Dr. Spitta de Ehrenmedaille vun Bremen kregen. Sien Naam dreegt de Börgermeester-Spitta-Pries vun de Liberale Sellschup in Bremen, de Theodor-Spitta-Sellschup vun 1984 e.V. (föddert de Staats- un Universitätsbibliothek Bremen) un de Bürgermeister-Spitta-Allee in den Bremer Oortsdeel Swachhusen.