Terry Pratchett

Vun Wikipedia
Terry Pratchett (2012)

Sir Terence David John Pratchett, OBE (* 28. April 1948 in Beaconsfield, Buckinghamshire; † 12. März 2015 in Broad Chalke, Wiltshire) weer en britischen Fantasy-Schriever. Sien bekanntsten Warken sünd de Schievenwelt-Romanen, de in 37 Spraken översett weern. Weltwiet sünd ruchweg 60 Millionen vun sien Böker verköfft worrn.

Leven un Wark[ännern | Bornkood ännern]

Pratchett stött op sien Ehrendokter an’t Trinity College Dublin mit en Guinness an (2008)

Pratchett hett al mit dörteihn Johren sien eerst Wark publiek maakt. Dat sweer de Kortgeschicht The Hades Business, de toeerst in dat Schölerblatt un later in’t Science Fantasy Magazine rutkamen is.

As he 1965 vun de School afgahn weer, hett he dat glieke Johr en Utbilln as Journalist bi en öörtlich Dagblatt anfungen. Wiel sien Arbeit hett he bi en Interview mit Peter Bander van Duren, de en lütten Verlag leiden de, dat he ok en Roman schreven harr (The Carpet People). 1968 hett he sien Fro Lyn Marian Purves heiraat. Jemehr Dochter Rhianna (* 1976) arbeit hüüt ok as Schrieversche.

Dat Johr 1980 is Pratchett Pressesnacker vun dat Central Electricity Generating Board (CEGB) worrn. Dat weer en Staatlichen Bedrief in Grootbritannien, dat för’t Verdeelen vun de Stroomprodukschoon op verschedene Orden vun’t Tügen tostännig weer. As em kloor weer, dat he vun sien Böker leven künn, hett Pratchett 1987 de Arbeit bi’t CEGB afbroken un vun nu an ruchweg jeed Johr twee Romanen publizeert.

2007 hett Pratchett bekannt maakt, dat he ünner en rore Form vun de Alzheimer-Krankheit lieden de, de fröh anfangt[1]. He snack över sien Krankheit an’n 13. März 2008 in en Interview in de Radio-Sennen Today Programme vun de BBC. He meen, dat he sien Föhrerschien afgeven harr un em dat Schrieven mit de Maschien nich mehr so goot vun de Hand güng. Siet de Tiet hett he sien Texten mit Hülp vun Software to’n Kennen vun de Spraak schreven. He hett een Million Dollar an den Alzheimer Research Trust spennt un kritiseer, dat för’t Utforschen vun Demenzkrankheiten to wenig Geld utgeven weer[2]. In’n Tosamenhang mit de Krankheit hett he ok en Positschoon för de Starvhülp betogen[3]. So hett he ok en Kampagne anföhrt gegen dat Verbott vun de Starvhülp in Grootbritannien. He hett en BBC-Dokumentarfilm produzeert, bi den he twee Minschen to’n Freedoot in de Swiez begleiten de[4].

Pratchett weer 1998 to’n Officer vun’t Order of the British Empire (OBE) maakt[5]. An’n 31. Dezember 2008 is he wegen sien Verdeensten üm de Literatur vun de Queen to’n Knight Bachelor maakt worrn un dröff vun nu an den Titel Sir Terry Pratchett hebben[6]. An’n 28. April 2010 kreeg he vun’n Clarenceux King of Arms en egen Wapen tospraken, wat en Ankh un en Morpork-Uul wiest, dat ut dat Wapen vun de Stadt Ankh-Morpork ut sien Schievenwelt-Romanen nahmen weer. Ok de Wahlspröök „Noli timere Messorem“ (Wees nich bang för den Knakenkerl)[7], wat op den leven Charakter vun den Doot as Figur in vele vun sien Roman in de Schievenwelt anspeelt. 2008 is he mit den Locus Award, 2011 mit den Karl Edward Wagner Special Award un dat glieke Johr ok mit den Margaret A. Edwards Award vun de American Library Association uttekent worrn. Pratchett weer butendem mit den Ehrendokter vun negen Universitäten uttekent.

Terry Pratchett is an’n 2. März 2015 in’t Öller vun 66 Johren in sien Huus in Borad Chalke in de Graffschop Wiltshire an de Naklapp vun sien Krankheit doodbleven[8] .

Literarisch Wirken[ännern | Bornkood ännern]

Pratchett (2005)

Pratchett harr en teemlich egene Schrievoort. Butendem tekent sik sien Böker dör den rieken Bruuk vun Footnoten ut. De nedderläänsche Översetten vun Good Omens, dat he tosamen mit Neil Gaiman schreven hett, fangt mit en ironisch Vörwoort vun den ÖVersetter an, in dat de versekern deit, dat he keen tosätzliche Footnoten inboet harr, üm möögliche unkloore Saken to verdüütlichen. Dat Vörwoort weer afrunnt mit Footnoten vun Omen un Crowley.

Bit op wenige Utnahmen sünd Pratchett sien Warken nich in Kapitels ünnerdeelt. In en Interview segg he as Grund dorför, dat sik dat Leven normalerwies ok nich in Kapitels afspelen de. Afsehn vun den Bruuk in Kinnerböker künn he in Kapitels ok keen rechten Sinn sehn[9]. So gifft dat vör allen in Pratchett sien Jöögdböker Kapitels, man ok in de Romanen üm de Figur Moist von Lipwig. Dor hebbt se aver en Sinn, de över en rein Indeelen vun den Text rutgeiht: Jeed Kapitel fangt mit en Reeg vun Överschriften an, de op Deelen vun’n Inholt vörgriepen doot un dorüm sünnere Saken verwachten laat.

Pratchett harr bito en groot Intresse an Orang-Utans. Dat wies sik nich blots in de Figur vun den Bibliothekar in sien Schievenwelt-Romanen, man ok in sien Arbeit för de Orang-Utan Foundation. To’n Bispeel hett he Borneo besöcht mit en Kru vun Channel 4, üm dor en Episood vun „Jungle Quest“ to dreihn, in de Orang-Utans in jemehr natürlich Ümfeld wiest warrt. Wenbn Pratchett op en Convention gahn is, geev dat jümmer ok en Aukschoon, bi de sien Fans dorop beden künnen, dat jemehr Naam in’n nächsten Roman nöömt warrt. De Gewinn vun disse Aukschonen güng direkt an de Orang-Utan-Foundation.

Schievenwelt-Böker[ännern | Bornkood ännern]

Sien weltwiete Bekanntheit hett Pratchett sien Romanen in de Schievenwelt to verdanken, de en grote Fangemeen tosamenbröcht hebbt. De Geschichten speelt op de Schievenwelt, de flach is un vun veer Elefanten dragen warrt, de sülvst op’n rüch vun en resenhafte Schildpatt staht, de dör dat Weltall rodert.

Bi disse Romanen hannelt sik dat nich blots üm klass’sche Fantasy-Romanen in en fiktive Welt, man vele klass’sche Fantasy- un Science-Fiction-Motiven warrt in de Böker parodeert. Jüst so as ok enkelte Themenrebeden as Rock ’n’ Roll, de Filmkunst, Religion, Philosophie, Weertschop, chines’sche un ägyptische Historie, Wohrhaftigkeit vun de Presse, Politik, Krieg un toveel mehr.

Warken[ännern | Bornkood ännern]

Schievenwelt-Romanen[ännern | Bornkood ännern]

Hööftartiel: List vun de Schievenwelt-Romanen

Annere Warken[ännern | Bornkood ännern]

düütsche Utgaav vun Strata (1983)
  • 1972: The Carpet People (dt.: Alarm im Teppich-Reich)
  • 1977: The Dark Side of the Sun (dt.: Der Sonne dunkle Seite)
  • 1983: Strata (dt.: Strata oder die Flachwelt)
  • 1991: Good Omens (dt.: Ein gutes Omen. Die freundlichen und zutreffenden Prophezeiungen der Hexe Agnes Spinner)
  • 1991: The Unadulterated Cat (dt.: Echte Katzen tragen niemals Schleifen)
  • 1992: Truckers (dt.: Trucker. Roman der Nomen-Trilogie)
  • 1992: Diggers (dt.: Wühler. Roman der Nomen-Trilogie)
  • 1992: Wings (dt.: Flügel. Roman der Nomen-Trilogie)
  • 1994: Only You Can Save Mankind (dt.: Nur du kannst die Menschheit retten)
  • 1995: Johnny and the Dead (dt.: Nur du kannst sie verstehen)
  • 1997: Johnny and the Bomb (dt.: Nur du hast den Schlüssel)
  • 2004: The Science of Discworld (dt.: Die Gelehrten der Scheibenwelt), tosamen mit Ian Stewart un Jack Cohen
  • 2004: The Science of Discworld II: The Globe (dt.: Die Philosophen der Rundwelt. Mehr von den Gelehrten der Scheibenwelt), tosamen mit Ian Stewart un Jack Cohen
  • 2006: The Science of Discworld III: Darwin’s Watch (dt.: Darwin und die Götter der Scheibenwelt), tosamen mit Ian Stewart un Jack Cohen
  • 2007: Once More* With Footnotes (dt.: Der ganze Wahnsinn. Storys)
  • 2009: Nation (dt.: Eine Insel)
  • 2013: The Long Earth (dt.: Die Lange Erde)
  • 2013: Dodger (dt.: Dunkle Halunken)
  • 2013: The Long War

Filmen[ännern | Bornkood ännern]

Dat Wapen vun Terry Pratchett mit den Wahlspröök Noli timere messorem („Wees nich bang för den Knakenkerl“).
  • Terry Pratchett: Choosing to Die (2011), BBC-Dokumentarfilm över aktive Starvhülp[10]

Borns[ännern | Bornkood ännern]

  1. paulkidby.com: An Embuggerance. 13. Februar 2008
  2. BBC: Pratchett funds Alzheimer's study., 13. März 2008
  3. Sir Terry Pratchett calls for euthanasia tribunals, The Guardian, 1. Februar 2010; afropen an’n 6. März 2010
  4. Tod ohne „teutonischen“ Akzent vun Peter Mühlbauer, Telepolis, 16.06.2011; afropen an’n 16. Juni2011
  5. Autorenportrait op harpercollins.com, afropen an’n 4. März 2013
  6. London Gazette, No. 58929, 31. Dezember 2008; afropen an’n 14. Juli 2014
  7. http://www.college-of-arms.gov.uk/Newsletter/026.pdf Newsletter des College of Arms, September 2010
  8. Mark Duell, Ollie Gillman und Lydia Willgress: 'The world has lost one of its brightest, sharpest minds': Tributes paid to best-selling author Sir Terry Pratchett as he dies aged 66 after long battle with Alzheimer's disease. In: Daily Mail vun’n 12. März 2015 (engelsch, afropen an’n 12. März 2015).
  9. Interview mit Terry Pratchett op www.indiebound.org, afropen an’n 9. Februar 2015.
  10. Pratchetts "Choosing to die: Selbstmord zur besten Sendezeit vun Jochen Wittmann, Der Standard, 15. Juni 2011; afropen an’n 4. Juni 2012

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]

Terry Pratchett. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.