Zum Inhalt springen

Strukturformel

Vun Wikipedia
De Strukturformel vun’t Propan in de Valenzstreekschrievwies
De Skelettformel vun’t bannig veniensche 2,3,7,8-Tetrachlordibenzodioxin

De Strukturformel is en schemaatsche Dorstellen vun de cheemschen Struktur. Bi disse Dorstellensoort warrt de Atombinnen un de vereenfachte geometrische Anorden vun de Atomen in en Molekül wiest. Bruukt warrt de Strukturformel sünners in de orgaanschen Chemie. Vun jemehr Kumplexität her anstiegen Formen vun de Strukturformel sünd de Elektronenformel, de Valenzstreekformel, de Skelettformel un de Projekschoonsformeln.

In en Strukturformel warrt Binnenstrekens bruukt, de jede för en Elektronenpoor steiht, as ok de Atomtekens för de cheemschen Elementen, ut de dat Molekül tohopensett is. In disse Valenzstreekschrievwies künnt de Elektronenporen free (to een Atom höören) oder Dell vun en Binnen twüschen twee Atomen wesen. In de orgaanschen Chemie warrt faken de Skelettformel bruukt, bi de de C- un H-Atomen nich utschreven warrt.

Fischer-Projekschoon vun Urotropin
Dorstellen vun’n Benzolring

De Biller wiest Bispelen för Strukturformeln. Baven rechts is dat Gas Propan in de Valenzstreekschrievwies dorstellt, wo de Streken för de Elektronenpooren staht un de Atomtekens utschrven sünd. Dorünner is dat Seveso-Venien 2,3,7,8-Tetrachlordibenzodioxinin de Skelettschrievwies dorstellt, bi de C- un H-Atomen nicht mehr henschreven warrt. Ok bi dat Urotropin (oder Hxamethylentetramin) dorünner, dat in de Fischer-Projekschoon dorstellt is, warrt de C- un H-Atomen nich utschreven. Dat is in de orgaanschen Chemie so begäng, as een sik dordör veel Schrievarbeit sporen kann. Dat is neemlich so, dat en Waterstoffatom een Binnen ingahn kann un en Kohlenstoffatom veer. Jemehr Tall kann also gau utrekent warrn.

In dat Bispeel sitt an jede Eck en CH2-Grupp, also söss („hexa“) Methylengruppen mit veer („tetra“) Amingruppen dortwüschen.

De Struktur vun’t Benzol weer lange Tiet nich klor, un dormit ok sien Strukturformel nich. De Summenformel vun Benzol is C6H6. Friedrich August Kekulé von Stradonitz hett rutfunnen, dat de Stoff keen Enkelt- un Tweefackbinnen opwiest, as dat to’n Bispeel in de Skelettformel för’t Dioxin dorstellt is. In Wohrheit sünd all C-C-Binnen in den Ring gliek. Dorüm warrt de Struktur ok mit den so nöömten Benzolring dorstellt.

Rüümlich Dorstellen

[ännern | Bornkood ännern]

De Strukturformel gifft nipp un nau an, woans de Atomen in’t Molekül ünnerenanner verbunenn sünd, man se seggt blots wenig över de rüümliche Anorden vun de Atomen. De Struktur warrt mit de Strukturformel op en tweedimensionale Form projezeert, wodör de Binnenlängen un -winkels nich so weddergeven warrt, as se wohrhaftig sünd.

Üm de Struktur in’n düütlich to maken, giftt dat de Mööglichkeit, Kielen oder strekelte Lienen to teken. De Kielen stellt dorbi Binnen dor, de ut de Tekeneven rutkieken doot, en strekelte Lien dorgegen en Binnen, de na achtern in de Teken even weggeiht. Dat is sünenrs wichtig bi’t Dorstellen vun chirale Stoffen.

Üm dat Molekül beter rüümlich dorstellen to künnen, mutt een dat naboen. Dorto gifft dat to’n Bispeel dat Kalottenmodell. Fröher weern dorto richtige Bokastens för bruukt, ut de man de enkelten Atomen nehmen un tohopensteken künn. Vun daag is dat aver mehr begäng, Molekülen dreedimensional an’n Reekner dortostellen (Molecular Modelling).