Slacht bi Kloosterholt
De Slacht bi Kloosterholt an’n 23. Mai 1568 worr gemeen as de Anfung vun’n Achtigjahrigen Oorlog sehn.
De Slacht funn bi’t Dörp Kloosterholt (Heiligerlee) bi Winschoot in de Provinz Grunneng statt.
Kriegsparteien
[ännern | Bornkood ännern]- Staatsgesinnte: 3900 Mann Infanterie un 200 Mann Kavallerie, dörch den Grafen
Lodewiek van Nassau un den Graaf Adolf van Nassau föhrt.
- Königsgesinnte: 3200 Mann Infanterie un 20 Peerdrüter, dörch Johan de Ligne, Graaf van Armbaarge föhrt.
Wat schehn is
[ännern | Bornkood ännern]Willem van Oranje harr tögert, de Nedderlannen to helpen. Noch 1567, in de Tiet vun de Slacht bi Oosterwele, hinderde he van Antwarp de protestantsche Armee to helpen. Man sien egene Behanneln kombineerd mit däägliche Versöken to helpen, ännerde sien Menen. He beed verschedene düütsche Fürsten üm Hülp, wat dat Geld angebelangte un köff Sülver, Smuck, Teppichen un annert fürstelke Saken. Hai vun Coqueville, en Junker uut de Nörmandie, maak Anstalten, mit söben oder achthunnert Mann ut Frankriek en Infall in Artais (Artois) un Hainego (Hainaut) to doon. De Graaf vun Hoogstraten sull langs de grote Strööm na Gelderlaand trecken. Sien Broder Graaf Ludwiek vun Nassau sull in Freesland un de Provinz Grunneng en Angreep doon. He sälvst sull in Broabant opkrüzt ween, wann he hörde, dat Alvas Heer över disse dree Infäll verdeelt sull hebben. Alva kreeg hen dat de König vun Frankriek Coqueville torügg reep. Coqueville waar later letzten Enns vun den franzööschen König een Rööver köppt. De Infall langs de Moas warr in de Slacht bi Doalhaim stoppt. Vun de dree Infäll warr de Angreep na Nörden de an Spood riekste.
De nedderlannschen Truppen trocken bi Bennewold in’t Land binnen un nehmen dat Slott te Wedde, de Amtsseet van t Spaanschen Landvogt Johan de Ligne, Graf vun Armbaarge, wann he dor nich weer, in. Dorna richtten se sick an de Stadt Grunneng, dat se sick för den Opstand verklorde, man disse Versöök malörde.
Dat Gefecht
[ännern | Bornkood ännern]An den 23. Mai weer dat nedderlannsche Heer in slechte Tostand dörch Hunger un noch nich betahlten Sold (en endemisch Probleem in disse Tiet). Graaf Ludwiek wüss se doch noch enmal in Wapen to kreegen.
Wann Ludwiek van Nassau vernehm dat sien Gegensmann tegen hem opmarscheerde, wüss he siene Truppen doch noch to motevern en stellde se bi’t Klooster vun Kloosterholt up. Dat Rebeet harr dree Bülten, op een dorvun stünn dat Klooster. Achter de Anbargen verschanzte he de Mehrheit vun siene Truppen. Vör den Bült mit dat Klooster verleep en Weg, twüschen de Anbargen befunnen sik dörch Törfwinnen entstahne Kuhlen. Ok in disse Kuhlen warr Infanterie versteken. Twüschen den Weg un de Anbargen befunn sick moorig Land.
Mit siene Peerdrüter maak Adolf van Nassau en Angreep op dat spaansche Heer. Aremberg, de de Plan harr, op mehr Truppen to töven, warr verlaid de nedderlannschen Peerdrüter to fölgen. De nedderlannsche Rüter lockden dat spaansche Heer över den Weg twüschen de Bülten dörch. De spaanschen Truppen kehmen hierbi recht in’t moorige Rebeet twüschen de Anbargen, wo se eenfache Büüt för de nedderlannsche Schütten vun Ludwiek warrn. Na wecke Borns is Adolf bi den Rüterangreep op dat spaansche Heer sturven, luut annere Berichten gung sien Peerd bi’t Hööftgefecht dörch un lannte he ünner de fiendliche Truppen.
De Verlüst op de nedderlannsche Siet worrn op 50 Mann schätzt, op de spaansche Siet op 1500-2500 Mann. De nedderlannsche Truppen maaken ok 7 Stück Kanoonen Büüt.
De Fölgen
[ännern | Bornkood ännern]Disse Slacht weer de eerste Aktschoon in den Nedderlannschen Opstand, de Spood harr. So warrt de Slacht de Begünn vun den Achtigjahrigen Krieg sehn. Hierbi tählt ok mit dat de Freed 1648 sloten warr. Weer de Freed en Johr dovör sloten, weer womööglich de Slacht bi Oosterwail 1567 de Begünn vun den Achtigjahrigen Krieg sehn. Dat is ja goot üm över runde Antallen to snacken.
De wunnen Slacht von Kloosterholt hett opletzt nich veel scheelt. De Slacht bi Jemmen twee Maand later hebbt Lodewiek un sien Lüüd al wedder verloren un de Vördeel ut de Slacht von Kloosterholt weer wedder weg.
An den Doot vun Adolf van Nassau erinnert de 4. Vers vun den Wilhelmus:
Graef Adolff is ghebleven, In Vriesland in den slaech. Disse Satz is ok an’t Denkmaal för de Slacht bi Kloosterholt to lesen, dat 1868 dörch könig Willem III. inweiht warr. In Kloosterholt is butendeem noch dat Museum över de Slacht.