Saatleider
De Saatleider (lat.: ductus deferens) is bi de männlichen Söögdeerten, Vagels un Reptilien de Verbinnen vun de Nevenklöten na de Harnröhr un deent to’n Wiederleiden vun de Spermien.
De Saatleider tütt sik, vun de Klöten kamend, toeerst dör den Liestenkanaal, löpt denn an de Harnblaas langs un münnt in de Harnröhr, nadem sik de Utföhrgang vun de Saatblaas (Vesicula seminalis) dormit verbunnen hett.
Wenn de Saatleider chirurgsch ünnerbroken warrt, snackt man vun Vasektomie. Dordör warrt de Mann güüst.
Histologie
[ännern | Bornkood ännern]As all binneren Hollorganen wiest ok de Saatleider den Opbo vun en „hüütig-muskulösen“ Slauch op mit en binnere Sliemhuut, en Muskelschicht un en butere Tunica serosa.
De Sliemhuut wiest Längsfalten op un hett keen Submukosa. To’t Lumen billt de Organafgrenzen je na Oort en een- bit tweereegig Epithel, wat deelwies mit Stereozielen besett is. De Egenschicht vun de Sliemhuut (Lamina propria mucosae) is dör Netten ut elastisch Binngeweevfesen kenntekent, de sik bit in de Muskelschicht treckt. Drüsen sünd blots nöög de Münnen in de Harnröhr in’t Rebeet vun de Saatleiderampull utbillt.
De glatte Muskulatur vun de Muskelschicht is in verscheeden Anstiegwinkels anordent un billt so Spiraltouren in de Saatleiderwand.
In de Serosa, also den Buukfell, laat sik tomeist Rudimenten vun den Müller-Gang nawiesen, mitünner en helen Uterus masculinus.
Saatleiderampull
[ännern | Bornkood ännern]In de Wand vun den Endafsnitt vun’n Saatleider sünd Drüsenpaketen inlagert, de as Glandulae ampullae betekent warrt. Bi Minschen un de meisten Deertenoorden (Utnahmen sünd t. B. de Kater un de Ever) föhrt disse Drüseninlagern to en Opdrieven vun’n Saatleider, de ok vun buten to sehn is un de as Saatleiderampull (Ampulla ductus deferentis) betekent warrt.
So ein Saatleiderampull is bi de mehrsten Warveldeerten utbillt. Se fehlt aver t. B. bi de Büdelbeester, Seekeih, Wale, Katten un Swien, wobi in de Wand tomeist liekers Glandulae ampullae utbillt sünd, de aver blots nich to de sichtboren Utwieten föhrt. De Saatleiderampull vun de Söögdeerten höört to de akzessorischen Geslechtsdrüsen un produzeert en Deel vun de Saatfletigkeit. Bi de Kloakenbeester is woll en Saatblasenampull dor, man se wiest keen sekretorische Aktivität.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- A.J.P van den Brock: Gonaden und Ausführungswege. In: Bolk et al. (Hrsg.): Handbuch der vergleichenden Anatomie der Wirbeltiere. Urban & Schwarzenberg 1933, Bd. 6, S. 1–154.
- H.-G. Liebich: Funktionelle Histologie der Haussäugetiere. Schattauer, 4. Opl. 2003. ISBN 3-7945-2311-3
- Uwe Gille: Männliche Geschlechtsorgane. In: Salomon, F.-V. u. a. (Hrsg.): Anatomie für die Tiermedizin. Enke-Verlag, Stuttgart 2004, S. 389–403. ISBN 3-8304-1007-7