Richard Axel
Richard Axel (* 2. Juli 1946 in New York) is en US-amerikaansch Mediziner. För dat Utforschen vun dat Rööksystem wurr he 2004 gemeensam mit Linda Brown Buck mit den Nobelpries för Physiologie oder Medizin uttekent.
Biographie
[ännern | Bornkood ännern]Richard Axel wurr 1946 in New York City boren. Bit 1967 studeer he an de Columbia University in New York un gung dornah up de Johns Hopkins University School of Medicine in Baltimore, wo he 1970 sien Doktertitel maakt hett. 1978 wurr he Perfesser för Pathologie, Molekulare Biophysik un Biochemie an de Columbia University un is siet 1984 Arbeitsgruppenleiter vun dat Howard Hughes Medical Institute an disse Universität.
He is mit de Neurowetenschaplerin Cornelia Bargmann verheiraadt.
Af 1991 hett he gemeensam mit de Postdoktorandin Linda Brown Buck opdeckt, up welker Wies Minschen un Deerten in de Laag sünd, Duusende vun verscheeden Smacks- un Röökstoffe wohrtonehmen un utnanner to hollen. Dorneben hemm se de Grundlaag för de molekulargenetische Utforschen vun den Rööksinn schafft. Up disse Wies kunnen Inblicke schafft wurrn, wu de Sinneswohrnehmen vun Geröök un deren Umwanneln in Nervenimpulse un sluutend Geföhlsantworten in dat Gehirn vör sück geiht.
Wark
[ännern | Bornkood ännern]De Forschung vun Richard Axel befaat sück mit de Fraag, wu Reize an da Gehirn överdragen wurrn. Dorbi konzentreert he sück, gemeensam mit Linda Buck, up den Beriek vun de olfaktorschen Reize, also up de Verarbeitung vun Gerööksreizen. Se ünnersöcht dat Enstahn un de Etwicklung vun de Geröökrezeptoren as ok de Verarbeitung vun Gerööksreizen in’t Gehirn un deren Umwanneln in Reaktschonen, Gedanken un Verhollen.
De Arbeitsgrupp kunn en Genfamilie von etwa 1000 Genen identifizeeren, de mit de Geröökswohrnehmen to doon hemm, indem se för verscheeden Gerööksrezeptoren codieren. All disse Rezeptoren liggen dorbi in de Ruukschliemhuut un sünd över Nerven direkt mit den Bulbus olfactorius, also de Gehirnregion, de för dat Wohrnehmen vun Röök tostännig is, verbunnen. Disse Region leit de Indrücke to’n eenen in de Groothirnrinde wieder, wo se för Denkprozesse to Verfügung stahn, to’n annern an dat Limbisch System, dat vör allen unbewusst Geföhle un Stimmungen beinflooten deiht.
Dör unafhängige Studien kunnen Axel un Buck nahwiesen, dat jedes Neuron blots en Rezeptortyp anstüert un dat in de Ruukschliemhuut de gliek upbaut Rezeptoren nah en tofällig Muster verdeelt sünd, in’ Bulbus olfactorius aber all in de glieker Region wohrnommen wurrn. Up disse Wies entsteiht in dat Hirn en tosommensett Röökempfinnen ut verscheeden Berieken vun de Schliemhuuten.
Ehrungen
[ännern | Bornkood ännern]Richard Axel wurr för sien Arbeit mit mehreren Priesen un anner Würdigungen ehrt, dorünner:
- Johns Hopkins Medical Society Research Award (1969)
- The Eli Lilly Award in Biological Chemistry (1983)
- New York Academy of Sciences Award in Biological and Medical Sciences (1984)
- Richard Lounsbery Award, National Academy of Sciences (1989)
- Unilever Science Award (gemeensam mit Linda B. Buck, 1996)
- New York City Mayor's Award for Excellence in Science and Technology (1997)
- Bristol-Myers Squibb Award for Distinguished Achievement in Neuroscience Research (1998)
- Alexander Hamilton Award vun de Columbia University (1999)
- NY Academy of Medicine Medal for Distinguished Contributions in Biomedical Sciences (2000)
- Gairdner Foundation International Award for Achievement in Neuroscience (2003)
- Perl/UNC Neuroscience Prize (gemeensam mit Linda Buck, 2002)
- Nobelpries för Physiologie oder Medizin (gemeensam mit Linda Buck, 2004)
Wiederhen is he siet 1983 Liddmaat vun de National Academy of Sciences as ok de American Academy of Arts and Sciences, siet 2003 vun de American Philosophical Society un siet 2014 vun de Royal Society.
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
- Richard Axel up de Sieden vun den Nobelpries (engelsch)
- HHMI Scientist Bio: Richard Axel, M.D.
- columbia.edu: Axel Laboratory
*