Pierre-Auguste Renoir

Vun Wikipedia
Pierre-Auguste Renoir

Pierre-Auguste Renoir (* 25. Februar 1841 in Limoges; † 3. Dezember 1919 in Cagnes, faken blots Auguste Renoir nöömt) weer en franzöösch Maler ut den Impressionismus.

Leven[ännern | Bornkood ännern]

Kindheit un Jöögd[ännern | Bornkood ännern]

Renoir wurr as Kind ut en Familie vun de Arbeiterklass boren. Sien Vader weer Snieder un sien Moder Tosniederin. As Pierre-Auguste dree Johr old is (1845), truck de Familie nah Paris un funn en Ünnerkunft dicht bi de Louvre, dat damals nich blots Museum weer, sonnern dor geev dat ok Büros un Wahnrüüm.

Mit 13 Johren hett Renoir en Lehre as Porzellanmaler antreden. Mit 15 Johren weer he all so good, dat hüm de Manufaktur anspröökfull Malerarbeiten anvertruen de, de sonst de erfohren Porzellanmalers vörbehollen weern. Vun sien Lohn kunn he eegenstännig leven un sogor sien Öllern wat afgeven. Um disse Tiet hemm sück aber de machinsch Druckverfohren för Porzellan dörsett un de Manufaktur muss dichtmaken, as he 17 Johr old weer.

Danserin (Danseuse)

Renoir muss nu sien Levensünnerholt mit dat Bemalen vun Weihers un Markisen un dem Kolorieren vun Wapen bestrieden.

Renoirs impressionistisch Phase[ännern | Bornkood ännern]

1861-1864 studeer Renoir Maleree in de Klass vun de Swiezer Maler Charles Gleyre. Bald aber hett he sück anner künstlerisch Vörbiller as sien Lehrer söcht, nämlich Gustave Courbet un Diaz de la Pena, de he per Tofall bi de Malarbeit in’ Wald begegnet is un de hüm ermuntert hemm, immer nah dat Leben un dat Modell to malen.

He hett denn Früendschap mit Claude Monet, Alfred Sisley un Frédéric Bazille slooten un hett mit de tosommen buten arbeidt. 1864 wurr to’n eersten Mal en Bild vun hüm för den Pariser Salon, faken eenfach blots Salon nömmtt, annommen. In’ Salon vun 1868 weer he mit dat Bild Lise mit dem Sonnenschirm vertreden, för dat Lise Tréhot Modell stunn. Se weer vun etwa 1865 bit 1871 Renoirs Leevsten.

Sien Erfahrungen in’ Free’e hebbt sück denn ok up sien Atelierbiller utwirkt. Kritiker wurrn up hüm opmarksom un hebbt de Frische un Natüürlichkeit vun sien Biller loovt. Blots verkoopen de he nichts. 1869 leev he in so bitterer Armut, dat he, as he later henn sülvst schreev, nich mal jeden Dag wat to Eeten harr.

Die Loge (La loge)

1870, in’ Düütsch-Franzöössch Krieg, hett sück Renoir freewillig to en Kavallerieregiment meld, harr aber Glück, wiet weg vun de Kamphandlungen statschoneert to weern. 1871, nah Paris torüch kommen, keem he in den Upstand vun de Pariser Kommune. Vun de Kommunarden wurr he denn in de Wehrplicht dwungen un keem in dramatisch Schwierigkeiten, as he ut Paris flüchten wull un vun de Truppen vun de Gegensiet fangen nommen wurr.

Nah den Krieg hett he bald ok weer Kuntakt to sien Früenden Monet un Sisley upnommen un hett in de Sömmer vun de 1870er völ gemeensam Stünn mit de beid und mit Édouard Manet verbrocht. En bannig bekannt Gemälde vun hüm ut disse Tiet wiest de Familie Monet in de Goorden vun hör Huus in Argenteuil. Vun Manet gifft dat en eegen Interpretatschoon vun dat glieker Thema. Beid, Manet un Renoir, harrn hör Staffeleen nebennanner stellt un de glieker Szene malt.

Dans in’ Moulin de la Galette
(Bal au moulin de la Galette)

Renoir much geern sellschopliche Anlässe dorstellen un Lebensfreud in Biller umsetten. Trotz de Bewegungen vun de dorstellt Personen as bi „Dans in’ Moulin de la Galette“ un de goode Stimmung hett he lütt Stillleben integreert.

Anners as Monet un de anner Impressionisten hett sück Renoir wiederhenn dorum bemüht, dat sien Biller in de Salon upnommen wurr, hett sück aber ok 1874 mit grooden Enthusiasmus an de Vörbereitung un Dörführung vun de eerste Impressionisten-Utstellung bedeeligt, ebenso an de Utstellung van 1876.

He hett dat denn schafft, Biller an de Kunsthändler Paul Durand-Ruel un Père-Martin to verkoopen. Durand-Ruel, en groot Förderer vun de Impressionisten, geev hüm Geld, so dat he sück en Atelier mieten kunn. Disse Innahmen weern aber so knapp bemeeten, dat se man jüst för den Lebensünnerholt recken deen.

Sien finanzielle Situation hett sück Midden vun de 1870er Johren to’n Gooden wend, as he den Tollbeamten Victor Cocquet un den Verleger Georges Charpentier kennenlehrt hett un vun de Updrääg för Porträts un en groot Tafelbild kreeg. Dör de Förspraak vun de inflootriek Madame Charpentier hett sück sien Bekanntenkreis in de betere Sellschopp utwiet un he kreeg in de folgend Johren so völ Porträtupdrääg, dat se hüm tietwies sogor lastig wurrn.

1881 un 1882 hett he dree groot Reisen nah Algerien, nah Italien un nochmal nah Algerien ünnernommen. 1882 hett he in Palermo den Komponisten Richard Wagner porträteert.

De nahimpressionistische Levensphase[ännern | Bornkood ännern]

Nah en Uphollen 1881 in Italien, wiels de he en um 1400 verfaat Handbook för Maler leest hett, orienteer he sück stark an Raffaels Fresken un an Jean-Auguste-Dominique Ingres, de so nömmt "Ingres Periood" oder ok "dröög Periood" fung an. Renoir fung an, sück vun Grund up nee to orienteeren, he hett sück vun dat Spontane afwend un hett de Formen scharper tekend, bleev aber bi de Motiven vull Levensfreud. Mit de Impressionismus harr he nu nichts mehr an’ Hoot un hett sück den Klassizismus towendt.

Um 1883 herüm keem he in en schöpferisch Krise. Bi’d Publikum un bi de Kritik kunn he to de Tiet ehrder Desintresse spüren, un ok he sülvst meen, in en künstlerisch Sackgass to stecken. De Arbeit in de Johren kulmineert in dat Bild De groot Badenden van 1887, in dat he Johren an Vörstudien investeert harr un dat en ganzen Barg an kunsthistorsch Zitaten enthollen deiht.

De groot Badenden (Les Grandes Baigneuses)

In’ März 1885 schenkt hüm sien Leevsten Aline Charigot, de he Anfang vun de 1880er Johren kennenlehrt un de hüm nah Italien begleit harr, sien eerst Kind, den Söhn Pierre Renoir, de laterhenn as Schauspeler bekannt wurr. Der jüngere Söhn Jean Renoir wurr laterhenn Filmregisseur. Enn’ vun de 1880er Johren funn he ok weer Gefallen an de Faarvigkeit un an dat flüssige, sinnlich Malen. Sien Afkehr vun sien impressionistisch Malstil vun de 1870er Johren bleev aber endgültig.

Um 1892 sünd bi Renoir eerste Anteken vun Rheumatoider Arthritis uptreden. Damals wurr aber Gicht faststellt, wat falsch weer. He hett den mehrere Kuruphollen in’ Süüden harrt un kunn faststellen, dat hüm dat mildere Middelmeerklima good de un so is he denn 1907 endgültig nah "Les Collettes", en Landhuus mit en grooten Gorden in Cagnes-sur-Mer bi Nizza trucken. Hüüd befind sück dor hüm to Ehren en Museum.[1]

Trotz sien Krankheit hett he aber immer wieder malt. Renoir seet toletzt in en Rullstohl un hett sück nah eegen Angaben, jeden Dag de Pinsel an de Hand binnen laaten, wiel he de Pinsel nich mehr fasthollen kunn.

Pïerre-Auguste Renoir is in dat Johr 1919 in dat Öller vun 78 Johren storven un hett völ Landschapsbiller, Stillleben, Porträts vun Utwussen un Kinner, Aktbiller, Biller vun Dansvergnögen un Familienleven achterlaaten. Sien Grafft is up den Karkhoff in Essoyes in dat Département Aube in de Champagne.

Warken (Utwahl)[ännern | Bornkood ännern]

Bild Titel Enstahn Grött, Material Utstellung/Sammlung/Besitt
Mademoiselle Romaine Lascaux 1864 81 × 65 cm, Ööl up Lienwand Cleveland Museum of Art in Cleveland
Der Maler Bazille an seiner Staffelei 1867 105 × 73 cm, Ööl up Lienwand Musée d'Orsay in Paris
Diana als Jägerin 1867 197 × 132 cm, Ööl up Lienwand National Gallery of Art in Washington D. C.
Lise mit dem Sonnenschirm 1867 184 × 115 cm, Ööl up Lienwand Folkwang Museum in Essen
Der Zirkusclown 1868 192 × 128 cm, Ööl up Lienwand Kröller-Müller Museum in Otterlo
Im Sommer 1868 85 × 59 cm, Ööl up Lienwand Alte Nationalgalerie in Berlin
Das Ehepaar Sisley 1868 105 × 75 cm, Ööl up Lienwand Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud in Köln
Der Froschteich (La Grenouillère) 1869 66 × 86 cm, Ööl up Lienwand Schwedisches Nationalmuseum in Stockholm
Der Spaziergang 1870 80 × 64 cm, Ööl up Lienwand J. Paul Getty Museum in Los Angeles
Odaliske 1870 69 × 123 cm, Ööl up Lienwand National Gallery of Art in Washington D. C.
Pont-Neuf 1872 74 × 93 cm, Ööl up Lienwand National Gallery of Art in Washington D. C.
Madame Monet auf dem Diwan 1872 54 × 73 cm, Ööl up Lienwand Museu Calouste Gulbenkian in Lissabon
Claude Monet, malend in seinem Garten in Argenteuil 1873 46 × 60 cm, Ööl up Lienwand Wadsworth Atheneum in Hartford (Connecticut)
Madame Monet und ihr Sohn 1874 51 × 68 cm, Ööl up Lienwand National Gallery of Art in Washington D. C.
Die Loge 1874 80 × 64 cm, Ööl up Lienwand Courtauld Institute of Art in London
Tänzerin 1874 142 × 93 cm, Ööl up Lienwand National Gallery of Art in Washington D. C.
Die Pariserin 1874 82 × 101 cm, Ööl up Lienwand National Museum Cardiff in Cardiff
Die Schaukel 1876 92 × 73 cm, Ööl up Lienwand Musée d'Orsay in Paris
Bal au moulin de la Galette 1876 131 × 175 cm, Ööl up Lienwand Musée d'Orsay in Paris
Der Ausflug des Konservatoriums 1876-1877 187 × 117 cm, Ööl up Lienwand Barnes Foundation in Merion bei Philadelphia
Jeanne Samary 1878 173 × 102 cm, Ööl up Lienwand Eremitage in Sankt Petersburg
Madame Charpentier und ihre Kinder 1878 131 × 88 cm, Ööl up Lienwand Metropolitan Museum of Art in New York
Die Welle 1879 64,8 × 99,2 cm, Ööl up Lienwand Art Institute of Chicago in Chicago
Ruderer in Chatou 1879 81 × 100 cm, Ööl up Lienwand National Gallery of Art in Washington D. C.
Das Frühstück der Ruderer 1880-1881 130 × 173 cm, Ööl up Lienwand Phillips Collection in Washington D. C.
Der Dogenpalast in Venedig 1881 54,5 × 65 cm, Ööl up Lienwand Sterling and Francine Clark Art Institute in Williamstown (Massachusetts)
Früchte des Südens 1881 51 x 68,5 cm, Ööl up Lienwand Art Institute of Chicago in Chicago
Die Regenschirme 1881-1885 180 × 115 cm, Ööl up Lienwand National Gallery in London
Richard Wagner 1882 53 × 46 cm, Ööl up Lienwand Musée d'Orsay in Paris
Tanz in der Stadt 1882-1883 180 × 90 cm, Ööl up Lienwand Musée d'Orsay in Paris
Tanz auf dem Land 1882-1883 180 × 90 cm, Ööl up Lienwand Musée d'Orsay in Paris
Das Kind mit Peitsche 1885 81 × 92 cm, Ööl up Lienwand Eremitage in Sankt Petersburg
Junge Mädchen am Klavier 1892 116 × 90 cm, Ööl up Lienwand Musée d'Orsay in Paris
Das Urteil des Paris 1908 81 × 100 cm, Ööl up Lienwand Phillips Collection in Washington D. C.
Badende, ihr Bein abtrocknend 1910-1911 84 × 65 cm, Ööl up Lienwand Museu de Arte de São Paulo in São Paulo
Ruhe nach dem Bad 1918-1919 110 × 160 cm, Ööl up Lienwand Musée d'Orsay in Paris

Literatur[ännern | Bornkood ännern]

  • Edmond Renoir: Mein Bruder Auguste Renoir. Der Brief von 1879. Ut dat Franzöösch översett vun Elisabeth Edl. Basel: Piet Meyer Verlag 2007.
  • Jean Renoir: Mein Vater Auguste Renoir (OT: Renoir). Diogenes, Zürich 1981, ISBN 3-257-22425-7
  • Julius Meier-Graefe: Renoir. Insel-Verlag, Frankfurt am Main 1986. ISBN 3-458-32556-5
  • Bruce Bernard (Hrsg.): Die großen Impressionisten. Delphin-Verlag, München 1987. ISBN 3-7735-5323-4
  • Thomas Blisniewski: „Und gab ihr den Apfel und pries sie vor allen die Schönste“ – Pierre Auguste Renoirs und Richard Guinos „Venus Victrix“ im Wallraf-Richartz-Museum – Fondation Corboud. In: Kölner Museums-Bulletin. Berichte und Forschungen aus den Museen der Stadt Köln (4), 2002, S. 34-44
  • Auguste Renoir. Gemälde 1862-1917, Katalog to de glieknaamig Utstellung in de Kunsthalle Tübingen, DuMont Verlag, Köln 1996

Weblinks[ännern | Bornkood ännern]

Pierre-Auguste Renoir. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Enkeld Nahwiesen[ännern | Bornkood ännern]

  1. Internetsiet vun de Stadt Cagnes-sur-mer mit Musée Renoir (fr)