Ooldinsekten
To de Ooldinsekten oder Oorinsekten (Apterygota) sünd vörmols de Sülverglieders, Felsenjumpers, Springsteerten, Dubbelsteerten un Beengrabbelers tohopenfaat wurrn. Tohopenfaat wurrn weern se vunwegen en Reeg vun ollerhaftige Kennteken. So maakt se keen Metamorphose dör, de Mundwarktüge un Extremitäten sünd anners upboot, as bi annere Insekten, un sunnerlich hefft se keen Flunken (vundeswegen heet se mit wetenschopplichen Naam Apterygota, dat bedutt „Ohnflunken“). Gegen de Ooldinsekten over gifft dat de Fleeginsekten (Pterygota). Dor höört de gröttste Deel vun de Insekten to. Midderwielen is rutkamen, datt sik dat bi de Ooldinsekten um en Paraphylum hanneln deit. Vundeswegen weert se hüdigendags as Taxon in de bioloogsche Systematik nich mehr bruukt.
Hüdige Systematik
[ännern | Bornkood ännern]Vun de vormoligen Ooldinsekten weert hüdigendags faken bloß noch de Sülverglieders un de Felsenjumpers to de Insekten totellt. Hen un wenn billt se hier en egen Unnerklass, gegen de Fleeginsekten over. Vun de Phylogenese her sünd avers de Sülverglieders (Zygentoma) de Sustergrupp vun de Fleeginsekten (Pterygota). Dat liggt an ehre Mandibel, de an twee Liddkogeln fastmaakt is (dikondyle Mandibel). Beide Gruppen tohopen weert as Dicondylia tosamenfaat. De Felsenjumpers weert mit jem alltohopen to de Ectognatha (Freekeven) rekent. De Springsteerte, Dubbelsteerte un Beengrabbelers sünd sülvstännige Klassen ut de Böverklass vun de Sessfööt. Tohopenfaat weert se in dat Taxon Sackkeven (Entognatha).
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Bernhard Klausnitzer: Insecta (Hexapoda), Insekten. In: Wilfried Westheide, Reinhard Rieger (Rutg.): Spezielle Zoologie. Teil 1: Einzeller und Wirbellose Tiere. Gustav Fischer, Stuttgart u. a. 1996, ISBN 3-437-20515-3, S. 619–627.