Norman Ernest Borlaug
Norman Ernest Borlaug (* 25. März 1914 in Cresco, Iowa; † 12. September 2009 in Dallas, Texas) weer en US-amerikaansch Agrarwetenschapler, de för sien Bestreeven un Arbeiten to de Verbeterung vun de Landwertschap 1970 den Freedensnobelpries kreeg.
Leven un Wark
[ännern | Bornkood ännern]Norman Borlaug wurr 1914 as Söhn vun en Buer boren un hett bit 1932 de Highschool in sien Heimatstadt Cresco besöcht. Dornah studeer he Forst- un Agrarwetenschapen an de Universität vun Minnesota un hett dat Studium 1937 mit den Bachelor of Science afslooten. Sien Doktertitel kreeg he 1941, nahdem he tüschen 1938 un 1939 in' Forstdeenst vun de USA tätig weer. 1941 wurr he Dozent an de University of Iowa, van 1942 bit 1944 weer he wetenschaplich Mitarbeiter in dat Forschenslabor vun de „DuPont de Nemours Foundation“.
1944 wurr Borlaug Mitarbeiter bi dat Utforschen vun Stiegern vun Weeten-, Mais- un Bohnen dör de Rockefeller-Stiftung nit Hülp vun de Biotechnologie in Mexiko, de as Weetenrevolutschoon bekannt wurr. He hett dor bit 1960 arbeit. Van 1964 bit 1979 hett he de Afdeelen för Weeten vun dat Internatschonale Mais- und Weetenvereddelungszentrum in Mexiko leit.
Wiels sien Arbeiten hett Borlaug mehrere Weetenhoochleistungssorten entwickelt, owbi he ok de Grundlaag för dat Tüchten vun disse Sorten in Pakistan un i Middleren Osten legg. Besünners bekannt wurr de ertragsstarke Mexikoweezen, de en Gen to'n „Dwargwuss“ vun en japaansch Sort intücht wurr. Disse Weeten kunn wegen sein kört un kumpakten Halms, de swoor Ähre dragen, ahn aftoknicken. Vör allen in Indien, wo disse Weeten siet 1962 anbaut wurrd, kunnen de Erträge in teihn Johren up meest dat Dreefacke stiegert wurrn. Ähnlichen Spood harr man in China dör verbeterten Ries. Mit sien Bemühungen gellt Borlaug hüüd as wesentlicher Initiator vun de so nömmt Gröön Revolutschoon in de Entwicklungslänner, de Millionen Minschen vör den Hungerdood bewohrt hett.
Vun de Michigan State University kreeg he 1971 de Ehrendokterwürde.[1] Veer Johr later kreeg he de Ehrendokterwürde vun de Universität Hohenheim.[2] För sien Levenswark wurr Norman Borlaug, de in de breet Apenlichkeit meest vergeeten weer, an' 17. Juli 2007 mit de hööchste Ehrung vun de USA, de Golden Ehrenmedaille vun den Kongress, uttekent.[3] An' 12. September 2009 is Borlaug in Dallas an en Krebserkrankung storven.[4]
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Noel Vietmeyer: Borlaug; Volume 1, Right off the Farm. 1914–1944. Bracing Books, 2009. ISBN 0578041251.
- Noel Vietmeyer: Borlaug; Volume 2, Wheat Whisperer 1944–1959. Bracing Books, 2009. ISBN 0578038560.
- Noel Vietmeyer: Borlaug; Volume 3, Bread Winner 1960–1969. Bracing Books, 2010. ISBN 0578069202.
- Noel Vietmeyer: Our Daily Bread, The Essential Norman Borlaug. Bracing Books, 2011. ISBN 0578095556.
- Silvia Sanides: Stars der Wissenschaft: Vater der Grünen Revolution. In: Focus. Nr. 39, 25. September 2000
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- Norman Borlaug up de Sieden vun den Nobelpreis (engelsch)
- The Green Revolution Revisited and The Road Ahead, Vördrag vun Borlaug an dat norweegsch Nobel-Institut, 8. September 2000 (PDF; 155 kB)
- Zum Tod von Norman Borlaug – Grüner Revolutionär, Nahroop vun K. Blawat in de Süddeutsche Zeitung, 14. September 2009
- Norman Borlaug: Der Mann, der Millionen Menschenleben rettete, Naahroop vun Michael Miersch in de Welt, 14. September 2009
- Weizenzucht für den Frieden: Zum Tod von Nobelpreisträger Norman Borlaug (PDF; 70 kB), Nahroop vun Gianna Grün in Leonardo – Wissenschaft und mehr (WDR 5), 14. September 2009
- Zum Tod Norman Borlaugs: Brot für die Welt, Nahroop vun Hartmut Wewetzer in de Zeit, 15. September 2009
- Die Debatte um die Grüne Gentechnik geht auf Kosten der Armen , Uttoog ut dat Book Biokost & Ökokult vun Dirk Maxeiner un Michael Miersch, keem herut in NovoArgumente 96 (9–10 2008)
Footnoten
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ List vun de Ehrendokters vun de Michigan State University
- ↑ [1]
- ↑ The Battalion: Feeding millions. 17. Juli 2007
- ↑ Neue Zürcher Zeitung: Friedensnobelpreisträger Norman Borlaug gestorben. 13. September 2009