Meten
Meten betkekent dat Bestimmen van Dingen, Saken, Begèvenheden un Schenissen œren Egenschoppen un Kennteken, ümme se med een to verglieken. Anders seggt: Meten es een Perzess wo groot oder lüttk ene physikaalsch Grötte es verglèken to ene liekaardige Referensgrötte.[1][2]
Bi’n Meten es dat Resultaat eerstmaal een Meetweerd. Düsse Weerd stimmt man meest nemaals med den waren Weerd œvereen, denn meestto wärket Dinge in’n Ümmefeld in un stöört dat Resultaat. Dat vullständige Meetresultaat vertellt daarümme ok woans de Meetweerde afwieken könnt.
Welke physikaalsche Grötten kann een nich direkt mèten, man een bruukt de passliken Meetapparate, de ene oder mere andere Grötten mètet, dat een so up de Grötte, de egens to mèten es, sluten kann. So mèter vèle Wagen nich de Masse, man de Gewichtskraft binnen den Swaarkraftfeld van’r Eerden. De Wage wist an’n Ende denn doch dat Resultaat in ene passlike Eenheed för Masse, as Kilogramm.
De theoreetschen un praktschen Grundlagen to’n Mèten undersöket de Metrolgie un de Meettechnik.
Grundlagen
[ännern | Bornkood ännern]In DIN 1319 is dat Meten so defineerd:Vörlaag:ZitatEine Messung ist das Ausführen von geplanten Tätigkeiten zu einer quantitativen Aussage über eine Messgröße durch Vergleich mit einer Einheit. Meten es dat Uurfören van plaand Doon to ene quantitative Uutsage œver ene Meetgrötte, indem dat een se med ene Eenheed verglieken dööt.
Probleme bi’n Meten
[ännern | Bornkood ännern]Meetbaarheed
[ännern | Bornkood ännern]Een Grötte kan mèten werden, wenn een Meetprinzip daar es, na de een œr mèten un wenn se also binnen ene phykaalsche Sicht ene sinnige Definitschoon het un sik so quantifizeren lett. Dat heet ook, dat Meerrsultaten repeteteert werdn könne müüt.
Weblenke
[ännern | Bornkood ännern]- Wolfgang Balzer: Theorie und Messung. Springer, Berlin 1985 (URN)
- Oliver Schlaudt: Messung. In: Thomas Kirchhoff (Hrsg.): Online Encyclopedia Philosophy of Nature / Online Lexikon Naturphilosophie. Universitätsbibliothek Heidelberg, Heidelberg 2020 doi:10.11588/oepn.2020.0.76526.
- Era Tal: Measurement in Science. In: Edward N. Zalta (Hrsg.): The Stanford Encyclopedia of Philosophy. 2020.