Maria-Magdalena-Kark (Moorborg)
De Maria-Magdalena-Kark is de Kark von dat evangeelsch-luthersche Kaspel Moorborg (in de Proopstie Horborg von’n Karkenkreis Hamborg-Oost). Ehren Naam hett se von Maria Magdalena. De Kark is as Kulturdenkmaal schuult.
Historie
[ännern | Bornkood ännern]De erste Kark in Moorborg weer en Kapell, de 1309 as Filial von de Kark in Wilstörp boot worrn is. Stift hebbt ehr Willekin von Stood un sien Söhn Arnold. Se stünn op en Warft an’n Moorbörger Karkdiek.
De hüdige Kark is 1587 an’n Moorbörger Elvdiek nee boot worrn. De ole Kark hebbt se in dat Johr afreten.
In de Kark hett dat en Hilligenbild geven, dat besünners verehrt worrn is. Dorüm weer Moorborg bet in de Tied von de Reformatschoon en lütten Wallfohrtsoort.
Lorenz Dohmsen hett de Kark 1684 bet 1689 ümgestaltet. Dorbi is ok de Toorn op 28 m utboot worrn. 1878/1879 is de Kark na Plaans von H. M. Brekelbaum neegootsch ümboot worrn, wat aver 1906/1907 to’n groten Deel wedder trüggännert worrn is.
De Kark von 1597 weer in Fackwark-Bowies boot. 1876 sünd de Butenmüürn aver in massiven Backsteen nee müürt worrn. 1906 sünd de Müürn noch wedder nee maakt worrn un sietdem hett de Kark de vondaag noch sichtboren roden Backsteenmüürn.
De Altoropbo stammt von Valentin Preuß. De Kanzel is 1787 boot worrn. En gollen Kroonlüchter in de Kark is 1648 stift worrn.
Bi de Stormflood 1962 stünn ok de Kark in Moorborg ünner Water.
Örgel
[ännern | Bornkood ännern]De Örgel is 1880/1881 von Philipp Furtwängler & Söhne boot worrn un hett en II/P-Manual un 23 Registers. De Örgel is 1931, 1963 un 1996 noch wedder ümboot worrn.
Vör 1880 harr de Kark en Örgel von Arp Snitger, de 1695 boot worrn is.
Klocken
[ännern | Bornkood ännern]De Kark hett dree Klocken. Von de Klocken, de de Kark fröher harr, müss se twee Stück in’n Tweten Weltkrieg in’n Rahmen von de Metallspenn von dat düütsche Volk afgeven. Eerst 1958 hett de Kark denn wedder twee ne’e Klocken kregen.
Wiehwatersteen
[ännern | Bornkood ännern]In’n März 2014 is in en Aukschoonshuus in München en Wiehwatersteen opdükert, de ut de ole Kark von Moorborg stammt. Dat is bi dat Kunstdezernat von de Polizei in Wiesbaden opfullen un se hebbt in Hamborg nafraagt, wat de Steen villicht stahlen is. Dat weer nich so. Dat weer gornich bekannt, dat so en Steen existeert. Nüms weet, woneem de Steen in de Tied von 1597 bet 2014 ween is un wat för en Weg den Steen na München bröcht hett. Dat Archäoloogsche Museum Hamborg hett den Steen denn mit Geld, dat de Ünnernehmer August Ernst ut Moorborg geven hett, köfft un as Duurlehngaav an de Kark in Moorborg afgeven.
De Steen mit en Dörmeter von 35 Zentimeter is ut Granit un ut en Findling uthaut. Op den Steen dükert de Naam Moorborg op. De Tied, in de de Steen herstellt worrn is, is nich bekannt. Dat mutt aver woll twüschen 1470 un 1528 ween hebben. Vörher hett de Oort noch Glindesmoor heten.
Karkhoff
[ännern | Bornkood ännern]De Karkhoff is 1597 anleggt worrn un üm 1900 rüm en ganz Stück grötter worrn. He is 8000 m² groot un hett 1770 Graffsteden.
Pastoorn
[ännern | Bornkood ännern]- opstunns: Torsten Krause
Kaspel
[ännern | Bornkood ännern]To dat Kaspel Moorborg höört blots Moorborg sülvs. De Gemeen hett so bi 430 Liddmaten.
De Naverkaspels sünd in’n Noordwesten de Gertrud-Kark in Oolwarder, in’n Oosten de Krüüzkark un Raphael-Kark, in’n Süüdoosten de Paulus-Kark in Heimfeld, in’n Süüdwesten de Thomas-Kark in Huusbrook un in’n Westen de Pankratius-Kark in Neefeld.
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
Maria-Magdalena-Kark. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.
- Websteed to de Kark (hoochdüütsch)
Koordinaten:53° 29′ N, 9° 56′ O