Lipan
De Lipan sünd een Stamm vun de Apachen. Fröher nömmt se sik sülms Ndé ("Lüüd") oder Lepai-ndé, dat heet: "Griese Lüüd".
Se hebbt ne grote Tied hebbt. In't 17. un 18. Johrhunnert wär dat een Stamm, wo de anner Apachen und de Witten bang för ween. Man dat veele Kabbeln hett se mörr makt. Se hebbt sich 1780 deelt in een Bande (angelsch: "Band", hochdüütsch: "Gruppe") utn Norrn und een utn Süden. De nöördlich Bande kemm 1860 to de Mescalero un hett sich mit eehn vereent. De süüdliche hett weiter mukt mit ehrn Rooftüch. Se hebbt dat ut pure Not don, blots, datt se nich verhungern. 1873 kem de amerikaansche Kommandeer Mackenzie, hett de Männers umbracht und de Frunslüd un Kinner as Slaven na Mexico verkööpt. Nur een paar von em hebbt dat överlevt und hebbt sich in Mexico versteckt. 1903 kemen 19 Lipan na Mescalero und hebbt sich ok mit de Mescalero vereent[1]. Keeinein weet, of dor noch Lipan in Mexico blieven wärrn.
Dat war dat End von de Lipan-Stamm. Man vundaag givt dat noch Lüüd, de sich Lipan nömmt. Se levt tosamen mit annere Lüüd, so as de Lipan in Mescalero. De Lipan-Spraak snackt wohl keeinein mehr. De letzten twe Snacker sünd wohl an Anfang vun düsse Johrhunnert dood blieven.
Kiek ok[ännern | Bornkood ännern]
Literatur[ännern | Bornkood ännern]
Thomas A. Britten: The Lipan Apaches: People of Wind and Lightning,. Hrsg.: University of New Mexico Press, 2009. ISBN 978-0-8263-4586-8.