Kristalltweeschen
Kristalltweeschen sünd in de Mineralogie twee mitenanner verwossene Kristallen, de de lieke Struktur un Tohopensetten hebbt.
De beiden enkelten Kristallen künnt in Övereenstimmen brocht warrn entweder dör Punktspegeln (Inversion), döe Spegeln an en Flach, de as Tweescheneven betekend warrt, oder dör Dreihen üm 180° üm en Ass, de denn Tweeschenass nöömt warrt. In dat Tweeschengesett warrt disse Elementen dör de Millerschen Indizes utdrückt. Wenn de Tweeschenass oder -even gliektietig de Symmetrieass oder -even is, denn snackt man nich vun Tweeschen, man vun en eenfack Parallelverwassen.
De Tweescheneven is nich notwännigerwies ok lieks de Verwassenflach vun de beiden Kristallen. De kann aver ok en Symmetrieeven wesen: Wenn de gliek sünd, warrt dat ok Kontakttweeschen nöömt, anners snackt man vun Dörwassentweeschen. Dör dat Verwassen künnt in enkelte Fäll ok Drillingen, Veerlingen usw. tostannen kommen. Je na dem, wo komplex de Tweeschenbillen is, kann dorbi ok en so nöömten Tweeschenstock entstahn, de an’n End en högere Kristallsymmetrie hebben kann, as de enkelten Kristallen.
Dat Tostannenkommen vun Kristalltweeschen kann op Stören vun de Struktur vun den Kristallkiem torüchgahn, worut sik normalerwies en Kristall dör langsom’t Wassen billn deit. In so en Fall warrt ok vun Wassdomstweeschen snackt. Man ok Inwarken vun buten kann Tweeschenbillen utlösen, t. B. dör mechanisch Belasten oder thermische Phaaswesseln vun dat Mineral. Dorbi snackt man denn vun Druck- oder Ümwannelntweeschen.
För de Analys vun Kristalltweeschen is dat Konzept vun de Punktkoppeln vun Help. Dör de Tweeschensymmetrie warrt en högere Symmetrie vörtüüscht, as de Kristallstruktur in Wohrheit opwiesen deit. Man seggt dorto Tweeschengidder in Gegensatz to dat wohre Kristallgidder. Dat wohre Kristallgidder kann dör Weglaten vun de Symmetrieelementen vun dat Tweeschengidder opfunnen warrn. Dat Kristallgidder is dormit also en Ünnerkoppel vun de Punktkoppel vun dat Tweeschengidder. Höört dat Tweeschengidder un dat Kristallgidder to de sülven Lauegrupp, warrt vun en merohedrisch Kristalltweeschen snackt (Tweeschenbillen dör Merohedrie). In all anneren Fäll hebbt wi dat mit nich-merohedrische Kristalltweeschen to doon. In dat trikline, monokline un orthorhombische Kristallsystem sünd merohedrische Kristalltweeschen jümmer Inversionstweeschen.