Giorgio Napolitano
Giorgio Napolitano (* 29. Juni 1925 in Neapel; † 22. September 2023 in Rom) weer italieensch Politiker (PD). He weer van' 15. Mai 2006 bit 14. Januar 2015 de elfte Präsident vun de Italieensch Republiek.
Napolitano wurr an' 20. April 2013 in' sössten Wahlgang as italieensch Staatspräsident wedderwählt un is somit de eerste italieensch Staatspräsident, de to'n Anträe vun en tweet Amtstiet weer wählt wurr.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Napolitano hett 1942 en kommunistisch Grupp grünnd, de in' Rahmen vun de Resistenza verscheeden Aktschonen gegen de regeeren Faschisten ünnernehm. 1947 hett he en Jurastudium an de Universität Neapel Federico II afslooten.
1945 is he de Kommunistisch Partei vun Italien bitreden un wurr 1953 Afordneter in de italieensch Afordnetenkamer. Politische Gegner hebbt hüm dormals – as völ anner Kommunisten in de 1950er Johren – vörsmeeten, dat he de Verbreken vun den Stalinismus verharmlosen dee. Napolitano is later in dat Natschonalkomitee vun sien Partei upsteegen un wurr en vun de inflootrieksten Persönlichkeiten vun de Kommunisten. Dorbi gull he immer as en führen Vertreder vun den moderat-reformistischen Parteiflögel. Nah deren Ansicht sollen beter Levensverhältnisse för de Arbeiter un soziale Gerechtigkeit vör allen dör Reformen reckt (dorher för de ok de Beteken Miglioristi) un up en revolutschonären Ümstört vun dat System verzicht wurrn. He hett sück dorbi düütlich vun den Sowjetkommunismus afsett - so kritiseer he etwa de sowjeetsch Invasion in Afghanistan, is för en Tosommenarbeit mit den PSI un dat Inbinnen vun sien Land in de Europäische Union un de NATO intreden. Sien gröttste Gegner in sien Partei weer dorbi Enrico Berlinguer, de eeenig vun sien Ideen in dat Konzept vun den Eurokommunismus verarbeit hett, aber ut Napolitano sien Sicht nich wiet genog gung. Nah de maatgevlich ok vun hüm vörandreven Umwanneln vun de Kommunistischen Partei in de Democratici di Sinistra (Linke Demokraten) 1991 bleev he wieder in führen politischen Funktschonen tätig.
In sien Eegenschap as butenpolitisch Spreker vun sien Partei raak he fakener mit de eegen Funktschonäre annanner, wiel he för en eng Anlehnen vun sien Landes an de USA intreden dee. „Wi moot de Versööken wedderstahn, Amerika weer mal to en Schreckgespenst vun de Linken to maken“, hett he 1991 up en Parteidag seggt. Begleit wurrn sien Wöör vun Buhropen, as he de internatschonale vun den USA domineert Koalitschoon un hör militärisch Ingriepen in' Irak-Kuwait-Krieg rechtfertigen dee.
Van 1992 bit 1994 weer Napolitano Präsident vun de italieensch Afordnetenkamer un van 1996 bit 1998 weer he Binnenminister vun sien Land. Afordneter in dat Europääsch Parlament weer he van 1999 bis 2004. In' Oktober 2005 wurr he vun Carlo Azeglio Ciampi tosommen mit Sergio Pininfarina to'n Senator up Levenstiet nömmt.
An' 7. Mai 2006 hett Romano Prodi hüm as Kompromisskandidaten för dat Amt vun den italieenschen Staatspräsidenten vörslahn. An' 10. Mai 2006 wurr he in veerten Wahlgang to'n Staatspräsidenten wählt. Napolitano gellt as Grandseigneur vun de italieensch Politik, as bescheeden un gemäßigt.
In' November 2011 funn sien Wirken in' Tosommenhang mit den Rückträe vun den langjohrigen italieenschen Ministerpräsidenten Silvio Berlusconi weltwiet Beachtung. Napolitano hett an' 13. November 2011 Mario Monti den Updrag geven, en nee Regeeren to billen.[1]
In' Dezember 2012 – tovör harr Monti sien Rücktoog ankünnigt un Berlusconi en Comeback-Versöök bi de Parlamentswahlen in Italien 2013 – hett Napolitano in en Reed vör Politikern vun de politischen Klasse vun Italien „gründlich die Leviten“ leest (FAZ).[2]
Dat Parlament hett he an' 22. Dezember 2012 uplööst. Eegentlich is dat den Präsidenten in dat letzt half Johr vun sien Amtstiet verboden, dat Parlament uptolösen. En Utnahm besteiht denn, wenn de Wahlperiood vun dat Parlament regulär bit to en half Johr vör oder nah de Amtstiet vun den Präsidenten to' Enn gahn würr. Dat weer in' Mai 2013 de Fall ween, weshalb Napolitano de um dree Maand vörtrucken Uplöösen vörnehmen drüff. Wegen de söbenjohrig Amtstiet vun de italieenschen Staatspräsidenten, de an' 15. Mai 2013 to Enn' geiht, gifft dat en Neewahl in' April. Dor kunn man sück aber nich up verscheeden Kandidaten eenigen, so dat man hüm weer wählt hett.
Napolitano hollt mit 3.166 Daag de an' längsten gahn Amtstiet vun en italieenschen Präsidenten. An' 31. Dezember 2014 hett he in de Neejohrsanspraak an dat italieensche Volk ankünnigt, dat he wegen sien hooch Öller (to dissen Tietpunkt weer he 89 Johr olt), bald torüchtreeden wull. An' 14. Januar 2015 ünnerschreev he denn sien Rückträegesöök un is ut dat Amt utscheeden.
Sonstiges
[ännern | Bornkood ännern]In sein Jöögd weer Napolitano ünner annern as Schauspeler tätig. He is mit Clio Maria Bittoni verheiraadt, mit de he twee Söhns hett.
1997 wurr Giorgio Napolitano mit den Leibniz-Ring-Hannober ehrt.
Warken
[ännern | Bornkood ännern]- Auf dem Weg zum historischen Kompromiss. Ein Gespräch über Entwicklung und Programmatik der KPI. Frankfurt/Main 1978 ISBN 3-518-00851-X (En Gespräch tüschen Giorgio Napolitano un Eric Hobsbawm)
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- DNB-Katalog
- Indrag in de Aforodneten-Datenbank vun dat Europääsch Parlament
- Bericht vun den ORF över de italieensch Präsidentschapswahlen 2006
- Personennaamdatei