Woold
Woold oder Busch weert de Gemarken up’e Eer nömmt, de todeckt sünd mit Böme. Woold warrt to en Stück Land mit Böme avers bloß seggt, wenn dat nich to lüttjet is un wenn de Böme dor nich to wiet ut’neen staht. Man ganz akraat is dat nich fastleggt, wat de Definitschoon vun en Woold is.[1] Se hangt af vun den Tosamenhang, in den dor vun snackt warrt (Geografie, Biologie, Recht, Weertschop, Kultur)[2][3] In den düütschen Wooldbo warrt Woold so defineert: Woold weer en Plantengrupp, de „in’n Groten un Ganzen ut Böme besteiht un so en groot Stück Land afdeckt, dat dor en sunnerlich Wooldklima bi tostanne kamen kann.“[4]
Na'n Rand hen warrt dat Woort Woold unscharp. Dor höört denn Gemarken un Plantenformatschonen to, de mol as Woold gellt un mol nich, je nadem, wie een dor over denkt oder wat for'n Definitschoon he bruukt. Bi en weltwiede Oversicht bloß man in dat Rebeet vun dat Recht sünd 63 sunnerliche, natschonale Definitschonen vun Woold tellt wurrn, de sik een vun de annere verscheelt. Wichtig is, datt de Woold afgrenzt warrt gegen Boom-Plantagen over, as Energieholt-Plantagen, Öölboom-Plantagen, gegen Parks un Gröönanlagen mit Böme, man ok vun Weideland un Fennen, wo to'n Deel Böme up staht, un vun Boomsavannen, de vun Natur her to'n Deel open sünd.
Plattdüütsche Wöör for Woold
[ännern | Bornkood ännern]Hüdigendags warrt dat ole plattdüütsche Woort „Woold“ faken bloß noch in Flur- un Oortsnaams bruukt[5] Bruukt weert anners ok dat hoochdüütsche „Wald“[6] un de plattdüütschen Wöör Holt, Busch, Bosch un Busk.[7][8], man de bedüüdt „Lüttjet Stück Woold“, „Lüttjen Woold“[9]
Wie dat in Düütschland mit’n Woold utsütt
[ännern | Bornkood ännern]In de Johre 2001 un 2002 is de 2. Bundswooldinventur dörföhrt wurrn. Dor hett dat Bundsministerium for Verbrukerschuul, Spies un Landweertschop to’n eersten Mol siet de düütsche Eenheit all Daten over den Woold in de Bundsrepubliek Düütschland bi kregen. Mit de Daten un Fakten, de dor bi rutsuurt sünd, könnt nu Wooldweertschop un Umweltpolitik mit bedreven weern, de up Duur anleggt sünd.
Wie veel Woold dat gifft un wen de tohören deit
[ännern | Bornkood ännern]Mit 11.419.124 ha deckt Woold 32 % vun de Gemarken in Düütschland to. Dat is bi de drüdde Bundswooldinventur 2012 rutsuert. 29 % vun de Woolden höört de Bundslänner to (Staatswolden), un 44 % sünd in private Hand. Den Bund höört bi 409.000 ha Woold to (dat sünd bi 4 %), meist langs de Bundswaterstraten un Autobahnen un up Land, wo de Bundswehr up öven deit. Denn gifft dat noch Woold, de höört de wecken Korporatschonen (20 %) un de Trohand (4 %) to.
Wat for Böme in’n Woold wassen doot
[ännern | Bornkood ännern]De Aarden, de an’n meisten in Düütschland in’n Woold wassen doot, sünd Fichten (28,2 % vun all Böme), Föhren (23,3 %), Böken (14,8 %) un Eeken (9,6 %). Vun de Natuur her weer Düütschland an un for sik Heimat vun Loofwolden, ut weertschoppliche Grünn besteiht de Woold hüdigendags avers tomeist (58,1 %) ut Nadelböme.
Biotope unner Schuul
[ännern | Bornkood ännern]Vun den Woold sünd 545.606 ha unner Schuul stellt. So gifft dat Brook, Sump- un Auwolden bi (291.574 ha), Wolden, wo dat dröögwarm is (25.233 ha) un annere Wooldbiotope unner Schuul (228 799 ha). Doodholt speelt in den Woold sien Ökosystem en sunnerliche Rull as Biotop for sunnerliche Aarden vun Deerter, Planten un Swämme, un maakt up een Hektar bi 11,5 m³ ut.
Dat gifft jummers mehr Woold in Düütschland
[ännern | Bornkood ännern]De eerste Bundswooldinventur harr dat 1987 geven. Sietdem is de Woold in de olen Bundslänner 54.000 ha grötter wurrn. He is dor um 0,7 mit wussen. De Andeel vun Loofböme is dor um 4,8 % bi stegen, de Andeel an Nadelböme is in düsse Johre um 4,8 % achterut lopen. Tonahmen hett ok dat Bruken vun Holt in de BRD. Siet 1987 is de Verbruuk kladdert up 49.674.000 m³ in’t Johr. Dor wasst de Woold fixer mit, as de Verbruuk: De Woold hett 39 % mehr tonahmen, as he verbruukt wurrn is. Sunnerlich Loofböme un Douglasie hefft sik in düsse Tied utbreden konnt, vunwegen datt Fichten un Föhren jummers noch de Boomaarden sünd, de an’n meisten verbruukt weert. De Bestand vun de Douglasie hett sik in de olen Bundslänner vun 1987 af an in’n Döörsnitt um 19,1 m³/ha in’t Johr vergröttert.
Wie de Woold in Düütschland verdeelt is
[ännern | Bornkood ännern]In de verscheden Gemarken vun de Bundsrepubliek sünd de Wolden ganz unnerscheedlich verdeelt. Grote Deele vun den Woold in Noorddüütschland (Sleswig-Holsteen, Sassen-Anholt, Neddersassen, Meckelnborg-Vörpommern) bestaht ut lüttje, private Hölter un Bosken, de tämlich wiet ut’neen liggt, wieldes dat in’n Süden un Westen (sunnerlich in Baden-Württemberg, Rhienland-Palz un in dat süüdliche Noordrhien-Westfalen) grote Wolden gifft, de dat Land wiethen bedeckt.
Kiek ok unner
[ännern | Bornkood ännern]Belege
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Brandon Bennett (2001): What is a forest? On the vagueness of certain geographic concepts. Topoi 20: 189-201.
- ↑ H. Gyde Lund (2002): When is a forest not a forest? Journal of Forestry 100(8): 21-27.
- ↑ Francis E. Putz (2010): The Importance of Defining ‘Forest’: Tropical Forest Degradation, Deforestation, Long-term Phase Shifts, and Further Transitions. Biotropica 42(1): 10–20. doi:10.1111/j.1744-7429.2009.00567.x
- ↑ Peter Burschel, Jürgen Huss: Grundriß des Waldbaus. Ein Leitfaden für Studium und Praxis. 2., neubearbeitete und erweiterte Auflage. Parey, Berlin 1999. S. 1; fudderhen S. 39f. ISBN 3-8263-3045-5.
- ↑ [[Hermann Böning (Wöörbookschriever)|]], Plattdeutsches Wörterbuch für das Oldenburger Land, 4. Uplage, Ollnborg, 1998
- ↑ Kiek hier: [1]
- ↑ [[Hermann Böning (Wöörbookschriever)|]], Plattdeutsches Wörterbuch für das Oldenburger Land, 4. Uplage, Ollnborg, 1998
- ↑ Un hier: [2]
- ↑ Ok dor
