Bosporus
De Bosporus (Greeksch för Rinnerfoort vun βοῦς boũs Rind, Oss un πόρος póros „Foort“, up törksch Boğaz, Halslock oder Karadeniz Boğazı, De Swarte See ehr Halslock, mit olen Naam ok Straten vun Konstantinopel) is ene Meerenge twuschen Europa un Lüttasien. Se geiht vun de Swarte See bit na de Marmarasee. Up beide Sieten vun den Bosporus liggt de Stadt Istanbul. He is um un bi 30 km lang un siene Breede geiht vun tominnst 700 m bit hen na 2,5 km. In de Midden is he twuschen 36 un 124 m deep (bi Bebek). Twee Strööm loopt in den Bosporus gegenanner: Bavenup ströömt dat Water vun de Swarte See na de Marmarasee hen (Grote Strööm münnt in de Swarte See, dor gifft dat överscheerig Water üm in de Swarte See). In de Deepe vun um un bi 40 m gifft dat en Gegenstroom in de annere Richt (Dat liggt an unnerscheedlich veel Solt in’t Water (Middelmeer: 3,6-3,9 Prozent vun’t Gewicht, Swarte See: 1,7-1,8 Prozent vun’t Gewicht. Water mit mehr Solt is swarer un liggt dorüm unnen). De Böverstroom is namiddags starker as vörmiddags, bloß bi Süüdwest dreiht he sik un flutt na Noorden to.
De Dörgangsrechten för de internatschonale Seefohrt sünd 1936 in den Verdrag vun Montreux regelt wurrn.