Algemeyne Schryvwyse
De Algemeyne Schryvwyse is en Schrievwies för dat ganse Platdüütsche rebeet un is uutdocht dör den Düütsch-Australisch-Amerikaanschen spraakwettenskopper Reinhard Franz Hahn. In de Nedderlannen schrieft de lüü faken öhre dialekten in en schrievwies de is baseerd op Nedderlandsch, an de Düütsche sied vun de grens liekt de schrievwies völle op de vun dat Hoochdüütsche. Reinhard Hahn wol dit problem fotmaken dör torügg to gahn noar de tiet vun de Hanse en dat Plattdüütsch krek so to schrieven as se Middelsassisch schreven in de late middelöller. Wohl hef he et wat anpasst. En nadeel is dat der keen verskil is twissen dat schrieven vun en a-lüüd un en å-lüüd
Wo ji dat schrieft
[ännern | Bornkood ännern]De Algemeyne Schryvwyse geet uut vun disse lüden:
- De i wöd bruukt as kotte i
- De ü is krek de sölve as Nedderlandsche u un Plattdüütsche ü
- De u is krek as de Düütsche u
- De e wöd kot as e oder èè uutspraken, un lank as ee
- De ö blieft de sölve as in't Düütsch
- De o blieft de sölve as in't Düütsch
- De a blieft de sölve as in't Düütsch, aver kan ook bruukt wodden för en å
- De y wöd bruukt as lange ie
Ook sünt der disse dipthongen, ji mot et so lesen: algemeyne schryvwys = hoochdüütsche schrievwies:
- uy = üh
- oe = öh
- ey = ee / ei
- ay = ei
- eyr = ehr
- oy = eu / öh
- oyr = öhr
- ou = oh
- au = oh / au
- our = ohr
- eu = eu
Wieters zegt de AS wat aver F oder V an't begin vun wöör:
- V bi Plattdüütsche wöör un stark inbörgerde leenwöör
- F bi leenwöör de in de spraak wohr se vun herkommt mit en F anfangt