Upstalsboom
De Upstalsboom liggt bi dat Dörp Raah an de Heerstraat vun Auerk na Ollersum in Oostfreesland. In’t Middeloller versammelden sük hier de Afordenten vun de freeschen Seelannen. Se raatslogen över den Landfreden, wo se sik up’t best gegen Feenden verdefenderen kunnen un wat dat to verhanneln geev mit de Könige, de siet de Missionstiet de Landsherrn weern. Sien gröötste Bedüden harr de Bund in de Tiet um 1200 bit 1250 un denn wedder um 1300 bit 1350.
Toeerst reek de Macht vun den Upstalsboom vun de Eems bit an de Werser. As aver 1323 de König vun de Franken den Oostergoo un den Westergoo (vandagen de Provinz Freesland in de Nedderlannen) bedrauhde, setten de sik darför in, den olen Bund wedder upleven to laten. De Verdrag mit den König wurr 1338 mit dat Petschap „Totius Frisiae“ („Heel Freesland“) besegelt. De Versammeloort wurr denn wieter na Westen verleggt (1338 Appingedam, 1361 Grunneng). As de Hööftlingherrschap in Oosfreesland anfung, harr de Upstalsboom kien groot Bedüden mehr, denn ok dat Streven na ene grootfreesche republikaansche Staatsform nehm en Enn. Vandagen gellt de Upstalsboom as dat Symbol vun de freesche Freeheit. Siet 1950 versammelt sik hier elke Jahr an d’ 10. Mai-Maant de Fresen ut all Landsdelen un fiert den Oostfresendag. An’n Dingsdag na Pingsten (in’t Middeloller was dat de Dag, wann de Afordneten ut alle freeske Lannen tosamen kamen) versameln sük ok Freesen ut alle Seelande, um de hoogste freeske Fest to fieren.
