Theater

Theater

en Theater oder Theoter is en ole Kultursaak un en Vergneugen togliek. Dat Speel heet Theoter un dat Huus, wo Theoter speelt warrt, ok. Gifft ok de Utdrück Speeldeel, Speelkoppel un Theatergrupp för Lüüd, de Theaterstücken spelen doot.

Historie

Wokeen dat anfungen hett, Theoter to spelen, dat weet wi nich. Man de olen Greken harrn dat to richtige Theoters bröcht. Ut de Tied (so wat bi 500 vör Christus) sünd ok de eersten opschreven Theoterstücken. Weern to’n Bispeel vun Euripides un Aristophanes. In de Römertied weern dat denn to’n Bispill Plautus un Terentius.

In dat Medeloller güng dat denn ok in den Norden los. Dor güng dat in all Spelen üm den Gloven. Vun Christi Geburt un vun sien Lieden un Starven. In de plattdüütschen Rebeden weern de Speel’ op plattdüütsch, to’n Bispill dat Redentiner Oosterspeel ut dat Johr 1464.

Obers denn geev dat ok wat to’n Högen. Weern meist Theoterspelers, de in de Lannen rümfohrt sünd. Dor keem uns plattdüütschet Vulkstheoter vun af.

So mit Lessing un anner güng dat denn mit orig Theoter los. 1678 geev dat dat eerste Opernhuus in Hamborg. 1765 harr Conrad Ernst Ackermann dat Comödienhaus opmaakt. Dor güng Lessing denn hen un schreev dor ok siene Hamborger Dramaturgie.

1841 wöör dat St. Pauli Theoter opmaakt, wat dat öllste Theoter vun Hamborg is, un dat gifft dat vandaag noch.

Oorten

Dat gifft ’n Slag ünnerscheedliche Oorten vun Stücken.

• Snackttheoter, wo tomeist snackt warrt un blots af un an wat sungen.
  • Tragödie, wat trurig is, to’n Bispill Hans Brüggemann vun Hans Ehrke.
  • Drama, wat spannend sien schall un ok nich jümmers lustig.
  • Komödie, wat to’n Högen is, obers ok mol eernst.
  • Lustspeel, wat reinweg to’n Smuustern un Lachen is.
• Musiktheoter, wo dat mehr üm de Musik geiht un nich so üm dat Snacken
  • Oper, mol eernst un mol lustig
  • komische Oper, de is reinweg to’n Högen. To’n Bispill de Brutschuss vun Karl Maria von Weber.
  • Operette, dat is ’n Komödie mit Musik
  • Musical, is lieksterwelt as en Operett, bloots mit modernere Slagers.

Weblenken

Theater. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Theaterkompass (hoogdüütsch)
• Deutscher Bühnenverein, Berufe am Theater (hoogdüütsch)
• Theaterportal: Spielplaans för düütschsprakige Theaters
• Digitale Bibliotheek historische Theaterliteratuur (hoogdüütsch)