De Born vun Spaansche Spraak wiesen.

{{Stubben}}
{{Infobox Spraak
|Koort=Detailed SVG map of the Hispanophone world.svg|KoortB=Spaanschsprakige Welt
|Spraak=
Spaansch<br/>
Kastilsch<br/>
''español/castellano''
|Spreker=
Modersproke: 500 Millionen
Alle: 600 Millionen
|Klassifikatschoon=[[Indogermaansche Spraken|Indogermaansch]]
*[[Itaalsche Spraken|Itaalsch]]
**[[Latino-Falisksche Spraken|Latino-Falisksch]]
***[[Romaansche Spraken|Romaansch]]
****[[Westibersche Spraken|Westibersch]]
****[[Iberoromansche Spraken|Iberoromaansch]]
|KSpraak=Spaansch
|ISO1=es
|ISO2=spa
|ISO3=spa
|Länner=
*{{ESP}},<br />
*{{ESH}},<br />
*{{GNQ}},<br />
*[[Latienamerika]],<br />
* {{USA}} <small>(deelwiese)</small>
|Amtsspraak='''''[[Europa]]:'''''<br />
{{ESP}},<br />
{{EU}}<br />
'''''[[Afrika]]:'''''
<br />{{GNQ}}<br />
'''''[[Karibik]]''''':<br />
{{CUB}},<br />
{{DOM}},<br />
{{USA}}<br />
* {{US-PR}}
'''''[[Noordamerika]]:'''''
<br />{{MEX}}<br />
'''''[[Middelamerika]]''''':
<br />{{GTM}},
<br />{{SLV}},
<br />{{HND}},
<br />{{NIC}},
<br />{{CRI}},
<br />{{PAN}}<br />
'''''[[Süüdamerika]]''''':<br />
{{VEN}},<br />
{{COL}},<br />
{{ECU}},<br />
{{PER}},<br />
{{BOL}},<br />
{{CHL}},<br />
{{ARG}},<br />
{{PRY}},<br />
{{URY}}<hr />
'''''Internatschonale Organisatschonen''''':<br />
{{UNO|2=Vereente Natschonen}} (UN),<br />
{{AU}} (AU),<br />
{{SICA}} (SICA),<br />
[[Datei:Flag of UNASUR.svg|20px]] [[Süüdamerikaansche Union]] (UNASUR),<br />
[[Datei:Logo Celac.jpg|20px]][[CELAC]],<br />
[[Oraganisatschoon van Amerikaanschen Staten]] (OAS),<br />
[[Latiensche Union]]}}

'''Spaansch''', ook '''Kastilsch''' (op Spaansch: castellano, español) is de gröttste vun de [[Romaansche Spraken|romaanschen Spraken]] un dat is de drütt- oder veertgröttste [[Spraak]] up de Eer. 352 Mio Minschen hebbt Spaansch as Moderspraak un 417 Mio spreekt dat as Tweetspraak (Tallen vun 1999). De Mehrtall vun jem leevt in [[Latienamerika]], uter in [[Brasilien]], wo [[Portugeesch]] Landsspraak is.

Up dat ibeersche Halfeiland höört [[Portugal]] un dat [[Baskenland (Region)|Baskenland]] in’n Noorn nicht to dat spaansche Spraakrebeet. Meist warrt ok dat [[Katalaansch]] in’n Oosten as sülfstännige Spraak ankeken, wiel dat mehr na de [[Okzitaansche Spraak]] slechten deit.

De spaansche Spraak hett sik in de röömsche Besettertiet, de 600 Jahr duurt hett, ut dat [[Vulgärlatiensch]] rutbillt. Dat [[Latiensche Spraak|Latiensch]] veränner sik hier na un na, överduur aver liekers den [[Vandalen]]storm un de [[Westgoten]]herrschap, vun de blots ganz wenige Sporen in den spaanschen Woortschatt trückbleven sünd.

Vun de Arabertiet, de darna keem, tüügt so um de 4000 Wöör, de to’n groten Deel an den araabschen Artikel {{lang|ar|''al-''}} to kennen sünd ({{lang|es|''algebra, alcalde, alfombra,almidon''}}) De [[Romaansche Spraken|romaansche]] Charakter vun dat Spaansch bleev trutz disse Fremdherrschappen bestahn. König [[Alfons X.]] leet [[1253]] anorrn, dat de Dialekt vun [[Toledo (Spanien)|Toledo]], dat Kastilsche, as de spaansche Spraak för dat Riek gellen schull.

För de Düütschen, de Spaansch leert, sünd de Problemen nich grötter as bi [[Italieensch]] oder [[Franzöösch]]. Afgesehn vun w, ö, ü un de ganz roren k un x bedeent sik dat Spaansche mit dat [[Latiensch Alphabet|latiensche Alphabet]] so as wi. Doch de Luutqualität vun wecke Teken is en beten anners. So klingt b un v meist gliek. Vör a,o un u warrt c as k spraken, g is temlich week un flüchtig, vör e un i klingt c so as dat stimmlose [[Engelsche Spraak|engelsche]] th, g un j so as dat düütsche ch in ach, un dat ch klingt as tsch, ll as lj, un dat ñ (mit de Tilde) as nj. Dat h is jümmers stumm (hija < Tochter > klingt as icha). De Betonen liggt bi Wöör mit n oder s an'n Enn up de vörlesde Sülv, sünst up de lesde. Wenn dat maal nich so is, denn warrt dat dör en Akzent düütlich maakt
(álgebra, alcázar). Dat Bögen vun de Substantive un Adjektive is eenfach, wiel dat grammatische Geslecht an de Woortennen to kennen is.

== Nee to Spaansch in Kalifornien ==
1998 weern in den noordamerikaanschen Staat Kalifornien 61 % vun de Wählers darför, de tweespraaksche Utbildung an de Scholen uptogeven. Wenn de Andrag nu gellen deit, mööt all Schölers in Kalifornien ehre Arbeiden blot noch up Engelsch afsluten.

In'n Südwesten vun de USA sprook man mehr Spaansch as Engelsch. 1848 övernehmen de [[USA]] in den [[Verdrag vun Guadalupe Hidalgo]] de Plicht, dat in de ehrmaalschen mexikaanschen Staaten wieterhen de Unnerricht an de Scholen up Spaansch afhooln wurr. Disse Staaten weern [[Nee-Mexiko]], [[Kalifornien]], [[Arizona]], [[Nevada]], [[Utah]], [[Colorado]] un [[Texas]]. 

== Weblenke ==
{{Commonscat|Spanish language|Spanische Sprache}}
{{Commonscat|Spanish pronunciation|Spanische Aussprache}}
* [http://www.rae.es/ Real Academia Española, 2014]
* [http://hispanismos.cervantes.es/ Portal del hispanismo. Instituto Cervantes y Ministerio de Educación, Cultura y Deporte.]
* [http://www.wikilengua.org/index.php/Portada Wikilengua del español. Fundéu BBVA]
* [http://fundacion.cervantesvirtual.com/ Fundación Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes]
* [http://crandall.altervista.org/sp/dialectos-del-espanol.html Karten to spaansche Phonologie]

[[Kategorie:Standardspraak]]
[[Kategorie:Spaansch]]