Slüüs
Ene Slüüs (hoochdüütsch Schleuse) is'n groten Trog in enen Fluss oder Kanaal, de darför dar is, dat de unnerscheedlich hogen Waterstännen gegensietig afslaten weern köönt. Dörgangsslüsen mit twee Doren sünd dar nödig, wo Scheep enen Unnerscheed von Waterstännen överwinnen mööt. To'n Bispill mussen de Waterstandsunnerschede in den Ems-Jade-Kanaal up ene Längde van 72 km dör den Bo van sess Slüsen utgleken weern.
Dat Dörslüsen geiht so vör sik: En Schipp, dat van baben kummt, föhrt dör de apenen Doren in de Slüüskamer rin. De Baberdoren weert slaten un de Unnerdoren apen maakt. Dat Water loppt nu langsam ut de Kamer herut, un dat Schipp sackt mit daal. Wenn de Waterstand utgleken is, kann dat Schipp ut de Kamer herutföhren. En Schipp, dat up de anner Siet van de Slüüs al tööft hett, kann nu in de Kamer rin. De Unnerdoren weert slaten, un dör de Baberdoren warrt nu wedder Water rinlaten. Dat Schipp stiggt mit up, un wenn de Waterspegel utgleken is, laat sik de Doren ganz apen maken un de Fahrt kann wietergahn.