Klade
En Klade (Engelsch clade, vun ooldgreeksch κλάδος, klados, „Twieg“), ok Monophylum oder monophyleet‘sche Grupp is en systemaatsche Eenheit, wo de leste gemeensome Vorweser un all siene Nakamen in tohopenfaat’ sünd. Normolerwiese warrt dor mit beschreven, wie allerhand Aarden tohopenhangt. De Begreep kann avers ok for Individuen bruukt weern.[1] De Wetenschop, de sik dormit befaten deit, wie de Kladen unner’nanner tohopenhangt, heet Kladistik. Lett sik en Taxon, dat is en Grupp vun verwandte Leevwesen, as Klade beschrieven, warrt seggt, düt Taxon weer „monophyleetsch“.
Wat Kladen sünd un wat nich
[ännern | Bornkood ännern]- Vunwegen, datt dat rutkamen is, datt Vagels vun Dinosauriers afstammen doot, mütt to de Klade vun de Dinosauriers de Vagels mit rinnahmen weern.
- Vunwegen den Minschen (Geslecht Homo) sien Herkamen warrt de Minsch, wat de Taxonomie angeiht, to de Leevwesen as Klade mit torekent.
- De Viren weert nich to de Leevwesen rekent. Vunwegen, datt ehr Genom unner’nanner bannig verschelen deit, mutt dorvun utgahn weern, datt se keen gemeensomen Vorweser (Oor-Virus) hefft: Se sünd dor keen Klade mit.
Paraphyleetsche Grupp
[ännern | Bornkood ännern]Paraphyleetsch (vun ooldgr. para- (neven, gegen, langs), un phylē (Stamm), is in de Systematik vun de Biologie en Grupp (Paraphylum), de ehre Liddmaten all tohopen en eenzigen Vorweser hefft, wo avers nich al Nakamen vun düssen Vorweser mit inslaten sünd, vundeswegen, datt for en Deel vun de Nakamen (meist sünd dat de högern Aarden) en egen monophyleetsch Taxon upstellt wurrn is. En Bispeel is boven al upföhrt wurrn: Vagels sünd en monophyleetsche Grupp, man Reptilien sünd en Paraphylum.
Kiek ok bi
[ännern | Bornkood ännern]Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Neil A. Campbell, Jane B. Reece, rutgeven vun Jürgen Markl: Biologie|, 6. Uplage; Heidelberg, Berlin, 2003, ISBN= 978-3827413529}}