Fläämsche Primitive

Poster dör Amedée Lynen vun de Utstellung "Les Primitifs Flamands à Bruges" (1902)

Jan van Eyck: Den Kanzler Rolin siene Madonna (1435)

Rogier van der Weyden: Stifterehpaar (um 1440–1445)

Fläämsche Primitive, up Nedderlannsch Vlaamse Primitieven is de Naam for en Grupp vun Kunstmalers in de Nedderlannen in dat 15. un an’n Anfang vun dat 16. Johrhunnert. Se sund sunnerlich um de Städer Brügge un Gent rum togange ween, de dormols duchtig bleihden. Bekannte Vertreders vun düsse School sund Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Hugo van der Goes, Hans Memling, Dirk Bouts un Gerard David ween. Dat Wark vun düsse Künstlers warrt hüdigendags slankweg to de Nöördliche Renaissance torekent, ofschoonst ok jummers mol wedder seggt wurrn is, datt dor noch veel vun dat Middelöller in steken dö un de Warke vundeswegen unner de „Laatgotik“ rekent wurrn sund. De Begreep „Fläämsche Primitive“ is oversett ut dat Franzöösch. Inborgert wurrn is he, as de Utstellung "Exposition des Primitifs Flamands" in dat Johr 1902 in Brügge so sunnerlich goot ankamen weer. Dör düsse Utstellung sund Kunsthistorikers, man ok dat grote Publikum up de Billerkunst ut de Nedderlannen vun dat 15. Johrhunnert stott wurrn. Vun dor af an hett dat Interessse ok nich nalaten. Vun dor af an warrt düsse Begreep in dat Nedderlannsche un ok in dat Franzöösche veel bruukt, ofschoonst de meisten Kunstwetenschopplers düssen Naam al siet en Tied lang nich mehr akraat finnen doot.

Ooldnedderlannsche Maleree

Siet, datt de Standardwarke vun Max Jakob Friedländer un Erwin Panofsky rutkamen sund, weert up Düütsch un Engelsch de Begreepe „Altniederländische Malerei“ un „Early Netherlandish Painting“ allgemeen bruukt. Hüdigendags möögt de meisten Kunsthistorikers, de Nedderlannsch schrieven doot, lever düsse Terminologie bruken un oversetten un spreekt denn vun "Oudnederlandse schilderkunst" (Ooldnedderlannsche Malerkunst) oder vun "Vroegnederlandse schilderkunst" (Fröhnedderlannsche Malerkunst). Bi dat grote Publikum warrt avers de Naam „Fläämsche Primitive“ fudder bruukt. Ok dat Marketing vun wichtige Utstellungen knutt dor geern an an, vunwegen datt de Naam allgemeen so bekannt is.

Literatur

• Belozerskaya, Marina, Rethinking the Renaissance, Burgundian Arts Across Europe, Cambridge University Press, 2002.
• Friedländer, Max J., Die Altniederländische Malerei, 14 Deele, Berlin / Leiden, 1924-1937 ;

nee dörkeken engelsche Utgave: Max Jakob Friedländer, Early Netherlandish Painting, 14 Deele, ut dat Düütsche oversett vun Heinz Norden, Leiden / Brüssel, 1967-1976.

• Haverman, Mariëtte, Eddy de Jongh, Ann-Sophie Lehmann, Anniemiek Overbeek (Red.) Ateliergeheimen.Over de werkplaats van de Nederlandse kunstenaar vanaf 1200 tot heden, Uitg. Kunst en Schrijven, 368 Sieten, 2007.
• Pächt, Otto, Van Eyck and the Founders of Early Netherlandish Painting, London 1994, (an un for sik en düütsche Utgave: Van Eyck. Die Begründer der altniederländischen Malerei, München 1989).
• Pächt, Otto, Early Netherlandish Painting from Rogier van der Weyden to Gerard David, London 1997, (An un for sik en düütsche Utgave: Altniederländische Malerei: Von Rogier van der Weyden bis Gerard David, München 1994).
• Panofsky, Erwin, Early Netherlandish Painting, Its Origins and Character, 2 Deele, Cambridge Mass., 1953.
• Ridderbos, Bernard & Henk van Veen (red.), 'Om iets te weten van de oude meesters', De Vlaamse Primitieven - herontdekking, waardering en onderzoek, SUN Ou/Kritak, Nijmegen, 1995.
• Tahon, Eva, Veronique de Boi, Benoît Kervyn de Volkaersbeke & Piet Boyens, IMPACT 1902 REVISITED, Tentoonstelling van Oude Vlaamsche Kunst, Brugge 15 juni tot 15 september 1902, tent.cat., Arentshuis, Brugge, 2002.
• Van Schoutte, Roger & Brigitte de Patoul (uitg.), De Vlaamse Primitieven, Davidsfonds, Leuven, 1994.