Binnenplasma-Nett
Dat Binnenplasma-Nett (BN) oder Endoplasmaatsche Retikulum (ER, endoplasmaatsch „in dat Zellplasma“, lat. reticulum „Smietnett“) is en System vun Kanals ut holle Rüümten mit bannig veele Arms un Twiege un Membrans dor umto. Mol af vun riepe Erythrozyten kann een dat Binnenplasma-Nett in all Zellen vun Eukaryoten finnen. Wie dat utspunnen is, verscheelt sik je na Zelltyp.
Wie dat Binnenplasma-Nett upboot is un wat dat to doon hett
[ännern | Bornkood ännern]Dat BN besteiht ut en Membran-Nettwarks ut Röhren, lüttje Blasen un Büdels mit de BN-Membran dor umto. De BN-Membran scheedt dat Binnerste vun dat BN af vun dat Zytosol. In en Eukaryoten-Zellen maakt de Membran vun dat BN mehr as de Hälft vun de ganzen Zellmembrans ut.
De BN-Membran geiht direktemang over in de Karnhüll vun den Zellkarn. Karnhüllen un BN hangt also tosamen. Dat Binnerst vun dat BN hett direkten Togang to den Membrantwuschenruum vun de Karnhüllen.
Deele vun dat BN weert „Ruug BN“ nömmt. Up ehre Membran sitt Ribosomen boven up. Annere Gemarken sünd glatt un dor gifft dat keen Ribosomen up. Vundeswegen heet se „Glatt BN“. Ruug un glatt BN hefft unnerscheedliche Upgaven.
De Form vun dat BN ännert sik jummerlos. Dor höört ok to, wenn de Membrantubuli sik verlängert oder wenn se sik intrecken, sik vertwiegen, versmelten oder upspleten doot. Dat hangt all af vun dat Zellskelett. In Plantenzellen un Gesten speelt dor sunnerlich F-Aktin en Rull bi. In Zellen vun Deerter warrt dat BN sunnerlich dör de Mikrotubuli um- un utboot. Forschers sünd wies wurrn, datt en Vertreder vun de Myosinfamilie Myosin V bi de Zelldeelen dor tostännig for is, dat periphere BN an de Dochterzellen wieter to geven.
Wat for Typen dat gifft un wat for Upgaven se wuppen mütt
[ännern | Bornkood ännern]An un in dat BN finnt Translatschoon, Proteinfolen, Protein-Qualitätskuntroll un de Transport vun Transmembranproteine un sekretoorsche Proteine statt. Ok weert dor Proteine nah de Translatschoon noch mol ummuddelt (Kiek unner Exozytose). Bovendem is dat BN de Stäe, wo (u. a. na de Mitose) nee Karnmembrans tostanne brocht un afsnöört weert. Dat BN deent ok as Spieker vun Calcium in de Zellen. In de Muskelzellen warrt dat BN Sarkoplasma-Nett nömmt (SN). Wenn dor Calcium utschutt warrt, kummt dat to en Muskel-Kontraktschoon. De Upgaven vun rugen un glatten BN verscheelt sik.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Bruce Alberts u. a.: Molecular Biology of the Cell. 4. Uplage. Garland Science, New York 2002, ISBN 0-8153-4072-9
- Neil A. Campbell u. a.: Biologie. 1. Upl., 1. Nahdr., noch mol overhen gahn, Spektrum, Heidelbarg 1997, ISBN 3-8274-0032-5.
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
- Endoplasmatic Reticulum (Wie sik de Struktur vun dat BN ännert, Animatschoon)
- Ruug BN: elektronenmikroskoopsche Biller (Dr. Jastrows EM-Atlas)
- Glatt BN: elektronenmikroskoopsche Biller (Dr. Jastrows EM-Atlas)