De Born vun Buenos Aires wiesen.

{{Anner Bedüden|Buenos Aires (Mehrdüdig Begreep)}}
{{GemeenboxWD
|NAAM              = Buenos Aires
|NAAM_INHEEMSCH    = 
|SITT              = 
|STAAT             = Argentinien
|LIGGT_IN          = 
Land: {{ARG}}<br/>
Provinz: Ciudad Autónoma de Buenos Aires
|WAPEN             = Escudo de la Ciudad de Buenos Aires.svg
|FLAGG             = Bandera de la Ciudad de Buenos Aires.svg
|MOTTO             = 
|KOORT             = 
|KOORT2            = Ciudad Autónoma de Buenos Aires - localización en Argentina 2.svg
|FLACH             = 202
|HÖÖCHD            = 
|HÖÖCHD_REF        = 
|KOOR_NS           = -34.599722
|KOOR_OW           = -58.381944
|INWAHNERS         = 2890151
|INWAHNERS_TIET    = 2010
|POSTLEETTALL      = C1000 – C1440
|VÖRWAHL           = 	011
|BÖRGERMEESTER     = 
|WEBSTEED          = http://www.buenosaires.gov.ar/
|ÖÖRD              = 
|GEMEENSLÖTEL      = 
}}
'''Buenos Aires''' {{IPA|ˈbwenos ˈai̯ɾes}} (vœrmalige Schrievwiese ook ''Buenos Ayres''; offitschell {{S|es|Ciudad Autónoma de Buenos Aires|nds=Autonome Stad Buenos Aires}}) es de [[Hööftstadt|Höövdstad]] un dat politsche, kulturelle, kommertschelle un industrielle Zentrum van [[Argentinien]]. De Gründer geven den Namen na de hillige {{lang|es|[[Maria von Nazaret|Santa María]] del Buen Ayre|(Sünte Maria van’r Goden Luft)}}.

De offitschell alleen 202 Quadraatkilometer grote Stad es dat Zentrum van’r Metropoolregioon [[Gran Buenos Aires]], in de œver 13 Millionen Minschen lèvet un so ene van den gröttsten Metropoolregionen in [[Süüdamerika]] es. De Regioon recket sik van Noorden na Süden wat bi 86 Kilometers un 33 Kilometers van’r Küste na Süüdwesten hen. As de Höövdstad van Argentinien höört de Stad nich ene [[List vun Provinzen in Argentinien|Provinz]] to, man es as „Capital Federal“ sülvständig.

== Geografie ==
=== Geograafsche Lage ===
[[Bild:Rio de la Plata BA 2.JPG|duum|links|Sattelitenbild (Buenos Aires liggt rechts under)]]

De Stad Buenos Aires liggt an’n ''[[Río de la Plata]]'', de [[Münn]] van den Strömen [[Río Paraná]] un [[Río Uruguay]] in den [[Atlantische Ozean|Atlantik]], an’r ööstliken Küsten van’n [[Süüdamerika|süüdamerikaanschen]] Kontinent un liggt in’n Snid at bi 25 Meter œver den [[Seespegel]].

Dat Water van’n Río de la Plata es in Buenos Aires wègen den vèlen Mudde dröve un lummerg. De Stroom es in’n Snid man 20 Meter deep, dat grote Faarrennen bruket.

In’n Westen un Süden van Buenos Aires breed sik de ''[[Pampa]]s'', de Landschop in Argentinien.

=== Stadtdele ===
[[Datei:Mapa-CABA-Barrios-Nombres.svg|mini|links|Staddele mit Namen]]
[[Datei:Comunas.svg|mini|links|15 ''Comunas'']]

Buenos Aires deelt sik in 48 Staddele ({{lang|es|''barrios''}}) .Et givt ook traditschonelle Namens för de Staddele, de eer begäng sind as de offitschellen Namens:
* [[Abasto de Buenos Aires|Abasto]] (Gebeed ümme de vœrmaligen Zentraalmarkt): Staddele: Almagro un deelwiese Balvanera
* Barrio Norte (Veerdel van den rieken Lüden): Staddele Recoleta un Palermo
* Congreso (ümme dat Parlament)
* Microcentro (Böörsen- un Handelszentrum): Staddele Retiro un San Nicolás
* Once (Gebeed ümme den Baanhov Once): Staddeel Balvanera
* Tribunales (Gebeed ümme den Justizpalast): Staddeel San Nicolás

De Stad dezentraler to maken sind 15 {{lang|es|''Centros de Gestión y Participación Comunal''}} (CGCP, ook: {{lang|es|''comunas''}}) upricht. In allen CGPCs kann een Formalitäten as [[Afgaaf|Afgaven]], [[Bröök (Geld)|Brœken]], oder Saken bi’n [[Standsamt]] beschicken.

=== Klima ===
Buenos Aires liggt in den [[Subtropen]] un het na [[Wladimir Köppen|Köppen]] een [[Humid Klima|fucht]]-subtroopsch Klima ([[effektive Klimaklassifikatschoon]]: Cfa). De Temperatur dat Jaar œver ligt in’n Snid bi 17,73&nbsp;°C, dat regent dœrsnidlik 1214,6 Millimeter dat Jaar.

De wärmste Maand es Januar med 23,7 Grad Celsius in’n Dœrsnid, de köldste Juli med 10,5 Grad Celsius. Ook in’n Winter fallt de Temperaturen faken nich unner null Graad. Snee is raar up fällt bloot as Uutname so 1918, de Juli 2007 un den Juli 2010.

De meeste Regen fällt in’n März, wenn 153,9 Millimeter in’ Middel daalkümt, de wenigste Regen kümmt den Juli runder, daar sind et man 50,0 Millimeter.

{{Klimatabell
|Tmin_Jan=20.4 |Tmin_Feb=19.4 |Tmin_Mär=17.0 |Tmin_Apr=13.7 |Tmin_Mai=10.3 |Tmin_Jun=7.6 |Tmin_Jul=7.4 |Tmin_Aug=8.9|Tmin_Sep=9.9 |Tmin_Okt=13.0|Tmin_Nov=15.9 |Tmin_Dez=18.4
|Tmax_Jan=30.4 |Tmax_Feb=28.7 |Tmax_Mär=26.4 |Tmax_Apr=22.7 |Tmax_Mai=19.0 |Tmax_Jun=15.6 |Tmax_Jul=14.9 |Tmax_Aug=17.3 |Tmax_Sep= 18.9|Tmax_Okt=22.5 |Tmax_Nov=25.3 |Tmax_Dez=28.1
|Daten_vun=
[http://worldweather.wmo.int/050/c00294.htm World Weather Information Service]
}}

== Historie ==
=== Eerste Versöök Buenos Aires to gründen (1536–1541) ===
[[Datei:Buenos Aires shortly after its foundation 1536.png|mini|Buenos Aires ümme 1536]]
As de Seemann [[Juan Díaz de Solís]] 1516 ene Dœrfaart na’n Pazifik sochte, fund he as eersten Europäer den [[Río de la Plata]]. [[Spanien]] hadde enne de n Updrag gèven, man de Expeditschoon hadde een blodig Ende; bi [[Tigre (Argentinien)|Tigre]] grepen Oorinwòners an un de Solís starv.

An’n süüdliken Över van’n Rio de la Plata, wat vandage de Staddeel [[San Telmo (Buenos Aires)|San Telmo]] es, gründe de gründete der [[Konquistador]] [[Pedro de Mendoza]] den 2. Februar 1536  {{lang|es|''Puerto de Nuestra Señora Santa María del Buen Ayre''}} („Haven van use leven Fruwen Maria van’r goden Luft “). De Idee för den Namen hadde wal de Kaplan van Mendoza, de de ''[[Basilika Unserer Lieben Frau von Bonaria|Virgen de Bonaria]]'' („Jumfer van’r goden Luft“) van [[Cagliari]] up [[Sardinien]] verere. Na anderen Vertellsels kam de Name vanwègen de goden Winden in’n Río de la Plata up. Plausibler es dat de „gode Luft“ in’n Namen sttet, ümme dat Buenos Aires enen van den wenigen Havens in Süüdamerika was, wo sik [[Malaria]] nich uutbreed hadde (Malaria van {{S|it|mal’aria| lege Luft}}).

Mendoza hadde 1.600 Mann under sienen Kommando, de up 16 Schippen landen. Se kemen eerst in’n laten Summer an, daarümme was to late Koorn uuttoseigen. De lokalen [[Het|Querandí]]-Indianer weren [[Jäger un Sammler]]. De Spaniers twüngen se Èten för de Truppen van Mendoza to besorgen. Daarümme grèpen de Inheemschen de Truppen van Mendoza jümmers wedder an un de Kolinisten gèven de Stède 1541 up.

De Chronist van düssen Begèvenissen un eerste Historiker van Buenos Aires was [[Ulrich Schmidl]] uut den bayerschen [[Straubing]], de an den Expeditschonen deelnòmen hadde un deelwiese ook för enen Gründer van Buenos Aires geld.

=== Twede Versöök (1580–1776) ===
[[Datei:Emeric Essex Vidal - Vista del Cabildo desde la Recova - 1817.jpg|mini|hochkant|Das ''Cabildo'' (Rathaus) auf der [[Plaza de Mayo]] (1817)]]
[[Datei:Monumento SanMartin BA.jpg|mini|Monumento [[José de San Martín|San Martín]]]]

Dat twede Maal gründe [[Juan de Garay]] 1580 de Stad Buenso Aires. He gav de Stad den Namen {{lang|es|''Ciudad de la Santísima Trinidad y Puerto Santa María de los Buenos Aires''}} .

Buenos hänge in de eerste Tied stark van de Veetucht in’r [[Pampa]] ümmeto un den Handel med [[Spanien]] af. In’n 17. un 18. Jaarhunderd  weren de Spaniers man verlangen, dat alle Waren, bevœr dat se na Europa stüürd worden, eerst na [[Lima]] in [[Peru]] kemen, wo se de Handelsgöder verstüren. Mang den verdreetliken Kooplüde in Buenos Aires kam daaümme [[Smuggel]] in’n groten Mate up. [[Kaarl III. (Spanien)|Kaarl III. van Spanien]] worde wies, dat siene Macht in’t Swanken keem un lockere tiedens siene Heerschop (1759–1788) eerst de Règeln för den Handel un make Buuenos Aires upletst ene friegen Haven.

=== Höövdstad van’n Vizeköningriek Río de La Plata (1776–1810) ===
De peruaansche Vizeköning [[Manuel d’Amat i de Junyent]] gründe  1776 dat [[Vizeköningriek van’n Río de la Plata]] un make Buenos Aires de Höövdstad. De Stad wuss in de Tied stark, to’n groten Deel dœr Slaven uut Afrika. In’r Tied van 1778 bet 1815 weren een Drüddel van Minschen in Buenos Aires swarte Slaven.

In’r Tied van den [[Koalitschoonskrieg]]en, in de sik SPanien med Frankriek gègen dat [[Vereenigt Königriek|Vereenigd Köningriek]] verbünd hadde, besetten britsche Truppen den 27. Juni 1806 under den Kommando  van Generaal [[William Carr Beresford]] de Stad, na dat se twee Dage lange fochten hadden.<ref>{{Webarchiv|url=http://www.oni.escuelas.edu.ar/2003/SAN_LUIS/128/1invac.htm |wayback=20171023223732 |text=Primera Invasión Inglesa (1806) |archiv-bot=2022-10-14 09:05:27 InternetArchiveBot }}</ref> De Börgerslüde van Buenos Aires setten sik man to Weer, so dat den 4. August inheemsche Truppen under [[Santiago de Liniers]] de Stad wedder innemen.<ref>{{Webarchiv|url=http://www.oni.escuelas.edu.ar/2003/SAN_LUIS/128/reconqui.htm |wayback=20060818044214 |text=La reconquista de Buenos Aires |archiv-bot=2022-10-14 09:05:27 InternetArchiveBot }}</ref> Liniers konn de Stad ook verdeffenderen, as de Briten de Stad belagern, so dat den 7. Juli 1807 de britsche Generaal [[John Whitelocke]] upgav de Stad to belagern.<ref>{{Webarchiv|url=http://www.oni.escuelas.edu.ar/2003/SAN_LUIS/128/2invac.htm |wayback=20100721193505 |text=Segunda Invasión Inglesa (1807) |archiv-bot=2022-10-14 09:05:27 InternetArchiveBot }}</ref>

Dat nich spaansche Truppen man inheemsche Kräfte de Stad verdeffenderen make den natschonalistschen Kärften groten Mood, de sik nu klaar för een unafhangig Argentinien maken un den Vizeköningen van Río de la Plata jümmers meer Rechte aftwüngen. 

=== Unafhängigheedskamp un de Diktatuur van Rosa (1810–1880) ===
[[Datei:Situationsplan von Buenos Ayres.jpg|mini|Historischer Situationsplan (um 1888)]]

Den 25. Mai 1810 verdrèven Börgers, de sik med Wapen uutrüst hadden, den Vizeköning [[Baltasar de Cisneros|Baltasar Hidalgo de Cisneros y la Torre]] uut Buenos Aires. Den 9. Juli 1816 verkünde de [[Kongress van Tucumán]] formell de Unafhängigheed van den [[Vereenigte Provinzen vun den Río de la Plata|Vereenigden Provinzen van’n Río de la Plata]]. Na dat de Unafhängigheed verkünd was, brak een Stried twischen den Unitariern, de van Buenos Aires uut enen Zentraalstaat uprichten wollen un den [[Föderalismus|Föderalisten]], de sik ene grote Sülvstständigheed för Provinzen wünschen.

1829 œvernam de Föderalist [[Juan Manuel de Rosas]] os Gouverneur de Herrschop in Buenos Aires. Ook den März 1835 worde he os Gouverneur un Generaalkapitän wedderwäält. Undertiedens hadde Rosa grote Macht wunnen un regere as enen [[Diktater]]. He beherrsche de Republik bet, os de [[Brasilien|brasiliaanschen]] un [[Uruguay|uruguayschen]] Truppen enne in’r [[Schlacht van Monte-Caseros]] slögen. Nu dat Rosa stört was, dörven ook Minschen uut gans Europa na de Stad inwandern.

=== Höövdstad van Argentinien (1880–1976) ===
[[Datei:Casa Rosada, Buenos Aires, Argentina.jpg|mini|De Präsidentenpalast, de [[Casa Rosada]] up de [[Plaza de Mayo]]]]

1880 schede [[Julio Argentino Roca]] de Stad van’r Provinz med lieken Namen af un make Buenos Aires de Höövdstad van Argentinien. 1890 was Buenos Aires de gröttste un ook wichtigste Stad in [[Latienamerika]]. Ümme 1900 lèven meest ene Millionen Minschen inr Stad. Daarümme dat in düsse Tied vèle Minschen uut [[Italien]] inwanderd sind, was ene Mischsprake, dat [[Cocoliche]] upkòmen, de tiedwiese œver 40 Perzent van Lüden in Buenos Aires kœren. 

1904 kam [[Alfredo Palacios]],<ref name=":1" /> de eerste [[Sozialimus|sotschalistsche]] Afordnete in een latienamerikaansch Parlament. Uut Europa kemen ook vèle [[Anarchismus|Anarchisten]] na Argentinien. Bi de [[Eerste Mai|Eerste-Mee-Demonstratschoon]] 1909 kemen Krawalle twischen de anarchistischen ''{{lang|es|[[Federación Obrera Regional Argentina]]}}'' (FORA), de sotschialistschen ''{{lang|es|[[Unión General de Trabajadores]]}}'' (UGT) un de Polizei.<ref name=":2">{{Internetquelle |url=https://www.anred.org/2009/05/01/se-cumplen-100-anos-de-la-semana-roja/ |titel=Se cumplen 100 años de «La Semana Roja» |werk=ANRed |sprache=es-ES |abruf=2021-08-09}}</ref> De Polizeichef, Ramón Falcón, gav Order up de Demonstranten to scheten, so dat up’t mindste 11 Minschen doodblèven. In den tokòmen fiev Dagen, de os {{lang|es|''Semana roja''}} (plattdüütsch:„Rode Wèke“) in de Historie ingaan, streiken 80.000 Minschen bi enen Generaalstreik un wedder störven Demonstranten.<ref name=":2" /><ref>{{Internetquelle |autor=Jazmín Bazán |url=https://www.clarin.com/sociedad/110-anos-mayo-termino-represion-10-muertos-inicio-semana-roja_0_4p9HvSlYa.html |titel=A 110 años de un 1° de mayo que terminó en represión, 10 muertos y el inicio de la 'Semana roja' |datum=2019-05-01 |sprache=es |abruf=2021-08-09}}</ref> Een Anarchist moorde Ramón Falcón in’n November van datsülve Jaar bi enen Bommenanslag.<ref name=":1">{{Literatur |Autor=Alain Rouquié |Titel=Amérique latine – Introduction à l’Extrême-Occident |Sammelwerk=Points Essais |Nummer=373 |Auflage=2 |Verlag=Éditions du Seuil |Ort=Paris |Datum=1998 |ISBN=978-2-02-020624-2 |Seiten=177 |Kommentar=nouvelle édition revue et augmentée}}</ref>

As [[Avenida de Mayo]] 1913 de Stad regere, make de eerste [[U-Bahn|U-Baan]] up. De [[Subterráneo Buenos Aires|U-Bahn van Buenos Aires]] bleev de eerste un ook enige U-Baan in Lateinamerika, bet dat 1969 de U-Baan in [[Mexiko-Stad]] in’n Gang kam.

1919 as [[Hipólito Yrigoyen]] regere gav et grote Arbederupstände, de dat Militäär med Gewald daaltwung, so dat 700 Minschen dat Lèven verlören un de Dage as {{lang|es|''[[Semana Trágica (Argentinien)|La Semana Trágica]]''}} (plattdüttsch: „de traagsche Wèke“) een Deel van’r argentinschen Historie worden.

In den Jaren ümme 1930 toog een grote Alleen ({{lang|es|''Avenidas''}}) dœr dat Stadzentrum, as de [[Avenida Santa Fe|Santa Fe]], [[Avenida Córdoba|Córdoba]] un [[Avenida Corrientes|Corrientes]], de heute de Pulsadern för den Verkeer in’r Stad sind. Na den [[Tweete Weltkrieg|Tweden Weltkriege]] was de Stad so wied wassen, dat de Vœrstäde ümme rund to enen Deel van’r Stad worden weren. To de Tied lèven een Drüddel van allen Minschen in Argentinien in Buenos Aires.

=== Militäärdiktatuur (1976–1983) ===
[[Datei:ESMA 2.JPG|mini|Dat Portaal van’r Militäärakademie {{lang|es|''[[Escuela de Mecánica de la Armada]]''}} bi de [[Avenida del Libertador]], wo wat bi 5.000 Minschen Folter lèden un dat Lèven verlören. Vandage es de Akademie ene Denkstède.]]
[[Datei:Monumento Caidos Malvinas.jpg|mini|Dats Denkmaal för de Fallenen in’n [[Falklandkrieg]] bi de {{lang|es|''Plaza San Martín''}}]]

1976 störten de Striedkräfte van Argentinien under den Kommando van [[Jorge Rafael Videla]] de Präsidentin [[Isabel Martínez de Perón]]. Se richten ene Militäärdiktatuur up, in den van 1976 bet 1983 20.000 bet 30.000 Minschen sünder Tall un Teken verswünden. Alle Minschen de Wedderstand gègen dat Militäär helen weren verdächtig un mossten bange sien ook to „verswinden“. In’n Staddeel [[Núñez (Buenos Aires)|Núñez]] richte dat Militäaar to de Tied dat gröttste Geheemgefängnisse in’n Land in ene argentinschen Marineschole, de [[Escuela de Mecánica de la Armada]], wo wat bi 5000 Minschen FOlter leiden un ümmekemen.<ref name="DW">{{Internetquelle |autor=Steffen Leidel |url=http://www.dw-world.de/dw/article/0,,1515961_page_2,00.html |titel=Berüchtigtes Ex-Folterzentrum wird der Öffentlichkeit zugänglich |werk=Deutsche Welle |datum=2005-03-14 |abruf=2008-12-13}}</ref>
Na ene Tied was klaar dat de Militäärdiktatuur de vèlen Minschen verswinden make. Darümme protesteren van April 1977 an jede Wèke enige Moddern van verswunden Minschen (de [[Madres de Plaza de Mayo]]) up’r [[Plaza de Mayo]] vœr de Präsidentenpalast [[Casa Rosada]]) un kemen so ook in Gefaar för dat Lèven.

=== Redemokratisierung un wirtschaftlicher Aufschwung (1983–1998) ===
[[Datei:Argentine National Congress.JPG|mini|hochkant|[[Argentinische Kongresspalast|Kongresspalast]] in’n Staddeel Balvanera]]Na dat de Falklandkrieg verloren was konn dat Militäär nich länger an’r Macht blieven un bi den eersten demokrratschen Walen na de Diktatuur worde [[Raúl Alfonsín]] de niege Präsident. Nu dat Argentinien wedder demokraatsch was, den [[Argentinische Peso|argentinschen Pesos]] 1:1 an den[[US-Dollar]] bunden  un as [[Carlos Menem]] Präsident was [[Neoliberalismus|neoliberale]] Reformen insett hadde  gav et enen Updrivt in’r Weerdschop, wat ook heet dat in Buenos Aires vèle niege Buwwärke upricht worden, as de Wulkenschrapers in’n Staddeel Retiro.

=== Argentinien-Krise un langsame wirtschaftliche Erholung (seit 1998) ===
Bi de Weerdschopskrise van 1998 bet 2003 gav et gewaldsame Demonstratschonen in Buenos Aires. De gröttste was up’n 19. un 20. Dezember 2001 make den Staatspräsidenten [[Fernando de la Rúa]] sik uut sienen Amt verafscheden. Den 30. Dezember 2004 gav et dat gröttste Füür in’r Historie van Buenos Aires. Bi den Brand in’r Diskothek [[República Cromañón]] starven 194 Minschen.Sied 2006 deelt sik de Stad in 15  {{Lang|es|''communas''}}'','' de sik sülvenst regeerd.<ref>{{Webarchiv |url=http://www.comunas.buenosaires.gov.ar/actualidad0.php?idnoticia=32 |text=Informationsseite der Stadtregierung zum Thema Dezentralisierung |wayback=20071103012604}}</ref> Tiedens de [[COVID-19|Covid-Pandemie]] was de Stad 245 Dage in’n Lockdown. So was Buenis Aires na [[Melbourne]] de Stad med den längsten Uutgangsverbod up’r gansen Welt.<ref>{{Literatur |Titel=Melbourne: 246 Tage im Lockdown bedeute Rekord in der Corona-Krise |Sammelwerk=Der Spiegel |ISSN=2195-1349 |Online=https://www.spiegel.de/wissenschaft/medizin/melbourne-246-tage-im-lockdown-bedeute-rekord-in-der-corona-krise-a-c093a160-70ba-4ea6-bc31-8d9c74116317 |Abruf=2021-10-04}}</ref>

=== Inwònersentwicklung ===
1833 lèven in Buenos Aires meest 60.000 Minschen, in’n Jare 1869 weren dat wat bi 180.000 Minschen. 1890 was Buenos Aires de gröttste un wichtigste Stad in [[Latienamerika]] med wat 661.000 Minschen. Vanwègen de vèlen Minschen, de na na Stad inwandern, was de Tall al 1914 up 1,6 Millionen Lüde anstègen. 2001 hadde Buenos Aires meest 2,8 Millionen Inwòners.

De Stad un de Vœrstäde ümme rund hebbet tophope 13,1 Millionen Inwòners. „[[Gran Buenos Aires]]“ es so de gröttste [[Metropolregion|Metropoolregioon]] in Argentinien un na [[São Paulo]] de tweedgröttste in gans [[Süüdamerika]]. 2017 lèven in’r Agglomeratschoon Buenos Aires wat bi 14,9 Millionen. Bet 2035 sal de Tall bet up 17,1 Millionen anstiegen.<ref name=":0">{{Internetquelle |url=https://esa.un.org/unpd/wup/DataQuery/ |titel=World Urbanization Prospects – Population Division – United Nations |abruf=2018-07-23}}</ref>

De Inwòners sind to’n groten Deel [[Spanien|spaansch]] un [[Italien|italieensch]]. Andere Inwanderer kemen uut anderen Ländern in Europa wie [[Düütschland]], [[Irland]], [[Portugal]], [[Frankriek]] un [[England]]. [[Syrien|Syrsche]] un [[Libanon|Libaneesche]] as ook [[Armenien|Armeensche]] maket van’n froen 20. Jaarhunderd enen jümmers grötteren Deel van den Minschen in Buenos Aires uut. In’r tweden Halve van’n 20. Jaarhunderd kemen jümmers meer Minschen uut [[Bolivien]], [[Peru]] un [[Paraguay]]. Ümme 1990 kemen vèle uut [[Rumänien]] un de [[Ukraine]].

De jüüdsche Gemene van Buenos Aires het wat bi. 250.000 Minschen un es so de gröttste in Süüdamerika. De grote Deel sind [[Aschkenasim]] uut Middel- un Oosteuropa, de [[Sephardim|sephardschen Juden]] in’r Stad stammt to’n groten Deel uut Syrien.

De Minschen, de uut Oostasien inwandern, kemen uut [[Japan]]. Sied 1970 kòmet man sünderlik [[Volksrepubliek China|Chineesche]] un [[Süüdkorea|Koreaansche]]. De Andeel Minschen, de nich-spaanschen Inwanderten afstammt es in Buenos Aires recht wat grötter as anderwègens in Argentinien. 

De Inwòners van Buenos Aires, de sik sülvenst [[Porteño]]s  oder Porteñas nöömt, wenn se in’r Stad boren worden, kœrt vandage meest bloot [[Spaansche Spraak|spaansch]] un de gröttste Deel es es [[Röömsch-kathoolsche Kark|röösch-kathoolsch]]. Düütsche Inwanderde kœrt ook [[Belgranodüütsch]].

{| class="wikitable"
|+ Inwòners van Buenos Aires 1740 bet 2005
|-
|
{|
! style="background:#EFEFEF;"| Jaar
! style="background:#EFEFEF;"| Inwòners
|-
| 1744 || align="right" | 11.000
|-
| 1770 || align="right" | 22.000
|-
| 1800 || align="right" | 40.000
|-
| 1813 || align="right" | 46.000
|-
| 1825 || align="right" | 55.000
|-
| 1838 || align="right" | 65.000
|-
| 1857 || align="right" | 99.000
|-
| 1864 || align="right" | 140.000
|-
| 1869 || align="right" | 180.329
|-
| 1880 || align="right" | 248.700
|-
| 1884 || align="right" | 295.000
|-
| 1887 || align="right" | 466.300
|-
| 1895 || align="right" | 661.205
|-
| 1903 || align="right" | 865.000
|-
|1906
| align="right"|1.057.000
|}
|
{|
! style="background:#EFEFEF;"| Jaar
! style="background:#EFEFEF;"| Inwòners
|-
| 1914 || align="right" | 1.582.884
|-
| 1923 || align="right" | 1.780.000
|-
| 1928 || align="right" | 2.079.000
|-
| 1931 || align="right" | 2.195.000
|-
| 1938 || align="right" | 2.345.200
|-
| 1943 || align="right" | 2.595.900
|-
| 1947 || align="right" | 2.981.043
|-
| 1960 || align="right" | 2.966.634
|-
| 1970 || align="right" | 2.972.453
|-
| 1980 || align="right" | 2.922.829
|-
| 1991 || align="right" | 2.965.403
|-
| 2001 || align="right" | 2.768.772
|-
| 2005 || align="right" | 2.746.761
|-
| 2010 || align="right" | 2.890.151
|}
| [[Datei:Population of Buenos Aires 1740-2010.png|460px]]
|}
== Politik ==
=== Städepartnerschoppen ===
Buenos Aireshet med düssen Städen Partnerschoppen:<ref>{{Webarchiv |url=http://www.buenosaires.gov.ar/areas/internacionales/docs/convenios_hermanamientos.pdf?menu_id=14807 |text=Ciudad de Buenos Aires: Lista de hermanamientos y convenios |wayback=20060627170429}}</ref>

{| style="padding:0 1em 0 1em;"
| style="vertical-align:top" |
: {{GRC|Ziel=Athen}}, [[Grekenland]] (1992)
: {{ESP|Ziel=Barcelona}}, [[Spanien]] (1985)
: {{DEU|Ziel=Berlin}}, [[Deutschland|Düütschland]] (1994)
: {{SRB|Ziel=Belgrad}}, [[Serbien]] (1990)
: {{ESP|Ziel=Bilbao}}, [[Spanien]] (1992)
: {{COL|Ziel=Bogotá}}, [[Kolumbien]] (1986)
: {{BRA|Ziel=Brasília}}, [[Brasilien]] (1986)
: {{ESP|Ziel=Cádiz}}, [[Spanien]] (1975)
: {{SYR|Ziel=Damaskus}}, [[Syrien]] (1989)
: {{ITA-1946|Ziel=Ferrara}}, [[Italien]] (2004)
: {{CHE|Ziel=Genf}}, [[Swiez]] (1992)
: {{ITA-1946|Ziel=Genua}}, [[Italien]] (1991)
: {{ESP|Ziel=Guadix}}, [[Spanien]] (1987)
: {{ISR|Ziel=Jerusalem}}, [[Israel]]
: {{ISR|Ziel=Tel Aviv}}, [[Israel]] (1972)
: {{EGY|Ziel=Kairo}}, [[Ägypten]] (1992)
: {{UKR|Ziel=Kiew}}, [[Ukraine]] (1993)
: {{PER|Ziel=Lima}}, [[Peru]] (1983)
: {{PRT|Ziel=Lissabon}}, [[Portugal]] (1992)
: {{ITA-1946|Ziel=Lucca}}, [[Italien]] (2003)
: {{ESP|Ziel=Madrid}}, [[Spanien]] (1975)
: {{ITA-1946|Ziel=Mailand}}, [[Italien]] (1998)
: {{USA|Ziel=Miami}}, [[Vereenigte Staten|Vereenigde Staten]] (1978)
| style="vertical-align:top" |
: {{URY|Ziel=Montevideo}}, [[Uruguay]] (1975)
: {{RUS|Ziel=Moskau}}, [[Russland]] (1990)
: {{ITA-1946|Ziel=Neapel}}, [[Italien]] (1990)
: {{JPN|Ziel=Osaka}}, [[Japan]] (1990)
: {{CAN|Ziel=Ottawa}}, [[Kanada]] (1998)
: {{ESP|Ziel=Oviedo}}, [[Spanien]] (1982)
: {{CHN|Ziel=Peking}}, [[Volksrepublik China]] (1991)
: {{BRA|Ziel=Porto Alegre}}, [[Brasilien]] (1995)
: {{CZE|Ziel=Prag}}, [[Tschechien]] (1992)
: {{BRA|Ziel=Rio de Janeiro}}, [[Brasilien]] (1996)
: {{ITA-1946|Ziel=Rom}}, [[Italien]] (1987)
: {{NLD|Ziel=Rotterdam}}, [[Nedderlannen (Europa)|Nederlande]] (1990)
: {{ESP|Ziel=Salamanca}}, [[Spanien]] (2006)
: {{BRA|Ziel=São Paulo}}, [[Brasilien]] (1999)
: {{CHL|Ziel=Santiago de Chile}}, [[Chile]] (1992)
: {{DOM|Ziel=Santo Domingo}}, [[Dominikaansche Republiek|Dominikanische Republik]] (1991)
: {{KOR|Ziel=Seoul}}, [[Süüdkorea]] (1992)
: {{ESP|Ziel=Sevilla}}, [[Spanien]] (1974)
: {{FRA|Ziel=Toulouse}}, [[Frankreich]] (1990)
: {{ESP|Ziel=Vigo}}, [[Spanien]] (1992)
: {{POL|Ziel=Warschau}}, [[Polen]] (1992)
: {{HRV|Ziel=Zagreb}}, [[Kroatien]] (1998)
|}

=== Partnerschoppen med Regionen ===
Buenos Aires het ook med düssen Regionen Partnerschoppen:
{| style="padding:0 1em 0 1em;"
{{ESP|Ziel=Andalusien}} ,[[Spanien]] (2001)
{{ESP|Ziel=Galicien}},[[Spanien]] (1998)
{{ITA-1946|Ziel=Kalabrien}}, [[Italien]] (1987)
|-

== Sœne un Döchters van Buenos Aires ==
In Buenos up de Welt kemen:
* [[Norma Aleandro]] (Schauspelersche)
* [[Jorge Luis Borges]] (Schriever)
* [[Franziskus (Papst)|Jorge Mario Bergoglio]] (upstunds Paapst in’r röömsch-kathoolschen Kärke)
* [[Benito Quinquela Martín]] (Maler)
* [[Alberto Barton]] (peruaansch Bakteriologe)
* [[Bernardino Rivadavia]] (eerste argentinische Präsident)
* [[Gabriela Sabatini]] (Tennisspelersche)
* [[Sky du Mont]] (Schauspeler un Autor)
* [[Martha Argerich]] (Pianistsche)
* [[Máxima der Niederlande]] (Köningin) 
* [[Daniel Barenboim]] (Pianist un Dirigent).

== Literatur ==
* Samuel L. Baily: ''Immigrants in the Lands of Promise. Italians in Buenos Aires and New York City'', 1870–1914, Cornell University Press, Ithaca and London 1999, ISBN 0-8014-3562-5
* Jorge A. Bossio: ''Los Cafés de Buenos Aires. Reportaje a la Nostalgia'', Editorial Plus Ultra, Buenos Aires 1995, ISBN 950-21-1190-7
* Christina Komi: ''Recorridos urbanos. La Buenos Aires der [[Roberto Arlt]] y [[Juan Carlos Onetti]]'', Vervuert, Frankfurt an’n Main 2009, ISBN 978-3-86527-533-2
* Sieglinde Oehrlein: ''Buenos Aires: Ein Reisebegleiter''. Insel, Frankfurt 2006, ISBN 978-3-458-34915-0
* Heinz Peter Schwerfel: ''Buenos Aires intensiv: Tango urbano – Stad im Aufbruch''. Kiepenheuer & Witsch, Köln 2008, ISBN 978-3-462-03996-2.

== Weblenke ==
{{Commons}}
* http://www.portalbue.com.ar/ Buenos Aires Informatschoonssieden
* http://www.buenosaires.gov.ar/ Autonome Stad Buenos Aires

== Nawiese ==
<references />

{{Normdaten|TYP=g|GND=4008756-6|LCCN=n79079054|NDL=00629137|VIAF=155960902}}

[[Kategorie:Buenos Aires]]
[[Kategorie:Argentinien]]
[[Kategorie:Hööftstadt]]
[[Kategorie:Oort mit Seehaven]]
[[Kategorie:Stadt]]