Berne (Emsche)
| Berne (Emsche) | ||
|---|---|---|
 | ||
| Lage: | Nordrhien-Wessfalen, Dütschland | |
| Flusssystem: | Rhien | |
| Eenzuggsgebiet: | 62,12 km² | |
| Länge: | 8,6 km | |
| Quelle: | Essen-Südveddel | |
| Quellhöchte: | 55 m | |
| Möndong: | Bottrop-Ebel | |
| Möndongshöchte: | 33 m | |
| Linke Sietenflüsse: | Borbecker Möhlenbecke, Pausmöhlenbecke | |
| Reche Sietenflüsse: | Stoppenberger Becke | |
| Seen: | - | |
| Orte: | Essen, Bottrop | |
Dä Berne es en Flüssken en Essen on Bottrop. Dä Quelle lett em Bernewäldken, twee Kilometer südlich vannet Zentrum van Essen (Südveddel). Et flött boll nirgen Kilometer büs et bi Ebel en Bottrop no dä Emsche kömmp.
Geschichte
[ännern | Bornkood ännern]Dat minne Berneflüssken woor büs tau dä Industrialiseerong vö Essen van allgemeine Bedüdong. Et spiesen domools ennige Dieke (Hugenborgsdiek, Hüyssensdiek, etc.) on dreew dä Möhlgänge, dä dotau gehören, aan. Ok Fische konn mä dodren fangen, wenn et ok blos kleene Stecklingkes wooren. Doch gowwen et en dä Dieke ok lange, fette Oole.
Met dä Industrialiserong woor bolle dat ganze Bernebett väschlammt, dä Möllers konnen öhre Möhlendieke nech oft genug uutmorasten on an dä giftigen Gase, dä dä Berne nu uutströmen, gengen alle Fische te grunne. Dä Börgers van Essen hadden ok dä Nase vull van dän fiesen Gestank. Dä Magistrat dee drömm dä Dieke dröge leggen on kanaliseeren dä ganze Berne so, dat mä nix mehr van öhr te seihn krech. Pütt op Pütt wod nu affgedeupt on bolle hädden dä Lüü so völl Kohlen gefunnen, dat dat betschen Iserbaan, wat se tau dä Tied hadden, dä Kohle nech alle befördern konn. Dä schiffbare Ruhr woor so vö dän Transport am meesten prädestineert. As dä Essensche Börgers nu soogen, wat dä Ruhr vö Nutzen brach, on dä Berne blos dä Löchte västinken dee, näumten sö öhre Stadt "Essen an dä Ruhr", trotzdem dä Ruhr tau dä Tied noch wiet dovan aff lagg, on nech "Essen an dä Berne".[1]
Vandage wedd dat Flüssken "renatureert" (blos nech bi dä Quelle büs tau dä Grillostroote) on so vö Fautgängers on Velofohrers taugänglich gemaakt. En dä Nöchte van dä Quelle giffet twee Strooten, dä an dat Flüssken erinnern: dä "Bernestroote" (Bernestraße) on "Am Bernewäldken" (Am Bernewäldchen). Dä olle Kläranlage Bernemöndong en Ebel wod vö dä Kulturhauptstadt Ruhr.2010 taum "Bernepark" ömgebaut.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Walter Semmler: Die Bernequelle. In: Die Heimatstadt Essen, Jg. 1966/1967.
Weblenks
[ännern | Bornkood ännern]Fautnoten
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Hohlmann jr., Heinrich: Essensch Platt, S. 77-82.