Attalos I.
(Pergamonmuseum, Berlin)
Attalos I. (greeksch: ῎Ατταλος; * 269 v. Chr.; † 197 v. Chr.) weer König vun Pergamon vun 241 bit 197 v. Chr.. He is de Neffen vun sien Vorweser Eumenes I. ween un weer de eerste Herrscher ut dat Huus vun de Attaliden, de ok offiziell den Titel vun en König vun Pergamon annahmen hett. Attalos hett sik vornahmen, siene Hööftstadt scholl „dat Athen vun Lüttasien“ weern.
He slöög 230 v. Chr. endgüllig de Galaters, de siene Vorwesers duchtig triezt harrn. Düsse Sieg broch em den Binaam Soter in, d. h. Erlöser. He kreeg dor ok de Herrschop over en groten Deel vun dat westliche Lüttasien mit in de Hand. Dor konn he denn en ganz annere Politik mit maken, as vordem un keek dor sunnerlich up den Westen un up dat Röömsche Riek bi. In den Tweeten Makedoonschen Krieg klemm he sik dor achter, dat Rom gegen Makedonien ingriepen dö. Achterna hett he mit Rom tohopen gegen Philipp V. streden, man he is kort for den definitiven Sieg sturven. Vunwegen dat he sülms Rom beden harr, in to griepen, hett he Pergamon lütt bi lütt unner röömschen Infloot brocht, hett he Rom in de greeksche Welt rinhoolt un hett dor dat Enne vun de sülvstännigen hellenistischen Diadochenrieke mit in Gang brocht.
Attalos I. hett de Grundlagen leggt for den kulturellen Upgang vun Pergamon, as he Wetenschopslüde, Philosophen un Künstlers antrecken dö un stöhnt hett. Sien Sieg over de Galaters hett he up verscheden Aart verewigen laten, unner annern, as he den Zeusaltar un dat Sieger-Denkmal vun den Gallier, de starvt hett boen laten. Dor hannelt sik dat jedet Mol bi um en Hööchtepunkt vun de Kunst in den Hellenismus.