Rita Levi-Montalcini
Rita Levi-Montalcini (* 22. April 1909 in Turin, Italien; † 30. Dezember 2012 in Rom) weer en italieensch Neurologin un Neurobiologin. Se wurr 1986 gemeensam mit Stanley Cohen mit den Albert Lasker Award for Basic Medical Research un den Nobelpries för Physiologie oder Medizin uttekent.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Rita Levi-Montalcini un hör Twillingssüster Paola entstammen vun en sephardisch Familie. Hör Öllern weern de jöödsch Ingenieur un Mathematiker Adamo Levi un sien Fru Adele Montalcini. To de Familie tellen ok noch hör Bröer Gino (* 1902) un de Süster Nina (* 1904). As hör Kinnermädchen Giovanna unheelbor an Krebs krank wurrn dee, hett de 19johrige Rita Levi beslooten, Medizin to studeeren. 1936 hett se dat Medizinstudium afslooten. Wiel Mussolini jöödschen Fruen den Togang to akademisch Positschonen verwiegern dee, truck se nah Belgien. Kört vör de düütsch Invasion gung se nah Italien torüch, wo se ünner annern in hör Slaapkamer wieder forscht hett. Tüschen 1943 un 1945 hett se illegal in Florenz leevt.
Nah Kriegsenn’ hett se in Flüchtlingslagern gegen Süüken un Epidemien kämpt. Van 1969 bit 1979 hett se ünner annern in Rom das Laboratorium för Zellbiologie vun den Natschonalen Forschensraat leit.. Hör Forschensarbeit konzentreer sück up zelluläre Nahrichtenöverdragen un Stüerensmechanismen vun dat Zell- un Geweevwasdom. Se hett den Epidermal Growth Factor (EGF), den Nervenwasdomsfaktor (NGF), en Polypeptid opdeckt, un hett tosommen mit Viktor Hamburger den Begreep „Neurotrophin“ präägt. För dat Isoliereeren un Charakteriseeren vun den Nervenwasdomsfaktor wurr se mit den Nobelpries uttekent. Se weer Liddmaat vun de Accademia Nazionale dei Lincei, Rom. In’ August 2001 wurr se vun Staatspräsident Carlo Azeglio Ciampi to Senatorin up Levenstiet maakt.
In dat Johr 2006 sull se de konstitueerend Sitzung vun dat Parlament as Öllerspräsidentin leiten. Se hett dorup aber togunsten vun Oscar Luigi Scalfaro affsehn. Ok 2008 hett se up disse Ehre affsehn.
Hör Twillingssüster Paola (1909–2000) weer en spoodriek Künstlerin.
Siet den Dood vun Józef Rotblat 2005 weer Levi-Montalcini de öldste levende Nobelpriesdräger. Siet den 4. Mai 2008 weer se todem de öldste Nobelpriesdräger överhoopt; tovör harr Tadeusz Reichstein disse Positschoon. Siet den 22. April 2009 weer se de eerste Person, de en Nobelpries kreeg un mindst 100 Johr olt wurr.
Wiedere Utteken (Utwahl)
[ännern | Bornkood ännern]- 1969: Antonio-Feltrinelli-Pries
- 1974: Upnahm as Ordentlich Liddmaat in de Pääpstliche Akademie vun de Wetenschapen
- 1982: Rosenstiel Award
- 1983: Louisa-Gross-Horwitz-Pries
- 1985: Ralph-W.-Gerard-Pries
- 1987: National Medal of Science
- 1989: Utlännsch Liddmaat vun de Académie des sciences
Zitat
[ännern | Bornkood ännern]- „Der Körper macht, was er will. Ich bin nicht der Körper, ich bin das Gedächtnis."
- Rita Levi-Montalcini[1]
Warken
[ännern | Bornkood ännern]- Ich bin ein Baum mit vielen Ästen (Das Alter als Chance); Piper, München 1998. ISBN 3-492-04121-3
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Charlotte Kerner: Ein Lob der Vollkommenheit. In: Charlotte Kerner: Nicht nur Madame Curie – Frauen, die den Nobelpreis bekamen. Beltz, Weinheim und Basel 1999, ISBN 3-407-80862-3
- Myriam Muhm: Vage Hoffnung für Parkinson-Kranke. Überlegungen der Medizin-Nobelpreisträgerin Rita Levi Montalcini. In: Süddeutsche Zeitung. 22. Dezember 1986, Nr. 293.
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- DNB-Katalog
- Rita Levi-Montalcini up de Siet vun den Nobelpries (engelsch)
- Siet bi den Italieenschen Senat (italieensch)
- Personennaamdatei