Gravimetrie (Eerdphysik)
De Gravimetrie is en Deelrebeet vun de Eerdphysik un höört to de Potentialverfohren. Dorbi warrt dat Swoorfeld (oder Gravitatschoonsfeld) von de Eer vermeten (gravis kummt ut dat Latiensch un heet so veel as swoor).
Wi dull dat Swoorfeld an en Oort is, hengt dorvon af, woveel Masse sik binnen in de Eer befinnt. Aver ok de Massen in de Ümgeven, so as to’n Bispeel Bargens öövt Influss ut un künnt dat Meten stüürn. Vör dat Ünnersöken bruuks deswegen ganz akraate Instrumente, de Gravimeters schimpt warrt. Wat dorbi meten warrt is an Enn de Swoorversnellen, de von de Swoorkraft utlöst warrt. De Eenheit dorvon nöömt sik Gal. Dat is en Grött ut dat olle cgs-System, wat hüütodaag an sik nich mehr bruukt warrt, man in die Gravimetrie het dat jümmers noch sien Richtigkeit.
De Gravimetrie is en teemlich upwännig Saak, as man dor nich blos de Ümgebung ganz akraat kenn mutt (weswegen sik dat in de Bargens ok nich rech lohnt), sonnern ok de Hööch, wo man meet, en Rull speelt un ok de Temperatur und de Gravitatschoon von den Maand un de Sünn. Disse Saken verännert sik lopend. Üm dat in’n Griff to kriegen wat sik jümmers een Basispunkt socht, wo man no en sünnere Tiet wedderholt meten deit. As de Masse an den Oort jo glieks blifft, sünd de Ännern wegen de optellten Inflüss. Wenn dat faken maakst, kannst dorut den Gang interpoleeren und dormit de annern Meten korrigeeren.
Wenn nu allns wegkorrigeert is, wat dat Meten stüürt, kann man sehn, woveel sik de Swoorversnellen ännern deit in dat ünnersochte Rebeet, un üm woveel de Meetweert afwicht von de Theorie (dat schimpt sik denn Anomalie). Disse Anomalien sünd een Teken dorför, dat wat in de Eer is, dat en annere Dicht hett. Op disse Wies kann man to’n Bispeel Rohstoffen söken, as Ierz jümmers en gröttere Dichte heft. Man wenn dor en Hollruum in de Eer is, sütt een dat ok, as denn jo bannig Masse fehlt.