Wilhelm Schmidt (Schriewer)
Wilhelm Schmidt, Pseudonym: Wilhelm Schmidt-Fischerbrook (* 11. März 1872 in Rostock; † 15. Mai 1941 ok daar) wier en dütschen Pädagog, Journalist, Rutgäwer un plattdütschen Schriewer.

Läwen
[ännern | Bornkood ännern]Wilhelm Schmidt wurr 1872 as Soehn von enen Rostocker Schipper buren. Nåden dat hei dei Brögerschaul besöcht harr, güng he up dei Präparandenanstalt un denn up dat Lihrerseminår in Niekloster. Von 1895 bet 1921 wier hei Schaulmeister in Rostock. V onwägen ene swore Krankheid, güng hei vör de Tied in Penschon.
1898 wier hei Mitbegrünner von den Plattdütschen Verein för Rostock un Ümgegend. He dröög ut den Wark von Fritz Reuters un John Brinckman vör,[1] wier Sammler von plattdütschen Seggwiesen un Läuschen un woll so de plattdütsche Språk un Kultur bewohren.
Hei wier en engen Fründ von den Volkskünnigen Richard Voslo. Schmidt harr besünners Interess an John Brinckman sien Wark. 1914 gew hei ene John-Brinckman-Biographie rut. Al von 1904 an is hei tauhop mit den Illustrater Adolf Jöhnssen ene Editschoon von Brinckman sien Wark ruttaugäwen.
Nå ene Idee von Schmidt, gew dei Stadt Rostock 1922 dat ierste Mål tauhop mit dei Arbeidsgemeinschop von dei Heimåtverein up den Plattdütschen Volksdag den John-Brinckman-Pries rut. De Pries würr an Dichter, Schriewer, Wätenschopper un Künstler, de sik för dat Plattdütsch insetten, utgäwen. Priesdräger wieren tau’n Bispäl Richard Ohnsorg un Richard Vosslo. 1935 kreg Schmidt sülwenst den Pries för sienen Insatt in dei plattdütsche Språkpläg’.
Schmidt bruuk verscheden Schriewernåm, so as Wilhelm Fischerbrok un Hinnik Isen för siene Arbeid in Dagbläder. Een Deil von sienen Wark keem ünner den Nåm Wilhelm Schmidt-Fischerbrook oder Wilhelm Schmidt-Rostock rut.
Wilhelm Schmidt blew 1941 dod. Hei liggt up den Niegen Dodenhoff in Rostock begråwen (Feld Od 60).
Wark (Utwåhl)
[ännern | Bornkood ännern]As Schriewer
[ännern | Bornkood ännern]- Wat Vagel Grip vertellt. Geschichten un Dönken in Meckelbörger Platt (Haak, Ribnitz 1910)
- Seemannsblot orer de Schönheit ut Tripolis Schwank, (Sülwstverlag, Rostock 1912)
- John Brinckman. Leben und Werk (Kaufungen, Rostock 1914)
- De leckern Füsiliere orer De Häunerkrieg in Fischkaten: En Soldatenschwank (Sülwstverlag, Rostock 1915)
- Dünung. Schippermärken und Seemannssagen (Hinstörp, Wismer 1919)
- Hannis Bo-i un anner Geschichten (Koch, Rostock 1933)
- Ann Strand’n (Koch, Rostock 1936)
- Kiek in de Sünn (Koch, Rostock 1940)
- Ick will juch wat vertellen ... Plattdeutsche Märchen, Rätsel, Läuschen, Geschichten und Gedichte (Hinstörp, Rostock 1988)
- Uemmer manierlich! : Un anner Vertellers (Hinstörp, Rostock 1994)
- Schippermärken un Seemannssagen (Hinstörp, Rostock 1996)
- Adolf Jöhnssen, ein Maler der Heimat (1927)
- Vom Rostocker Pfingstmarkt (1931)
- Detloff Carl Hinstörp. Leben und Wirken eines mecklenburgischen Buchhändlers (1931)
- Meckelbörger Heimatarbeit binnen und buten (1933)
As Rutgäwer
[ännern | Bornkood ännern]- Vagel-Grip-Kalender (Adlers Erben, Rostock af 1760)
- Großherzoglich Mecklenburg-Schwerinscher und Mecklenburg-Strelitzer Kalender im Volksmund genannt: Voß-un-Haas-Kalender (Hinstörp, Rostock af 1864)
- Ludwig Kreutzer: Zehn mecklenburgischen Volkserzählungen, Illustratschonen von Adolf Jöhnssen (Boldt, Rostock 1904)
- John Brinckman: Kasper Ohm un ick, Illustratschonen von Adolf Jöhnssen (Nister, Nürnberg 1905)
- John Brinckman: De Generalreeder (Hinstörp, Wismer 1918)
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Grete Grewolls: Wer war wer in Mecklenburg und Vorpommern. Das Personenlexikon. Hinstörp Verlag, Rostock 2011, ISBN 978-3-356-01301-6, S. 8894.
- Schmidt, Wilhelm. In: Deutsches Literatur-Lexikon. Bd. 15, Saur, Bern (u. a.) 1993, Sp. 426
- Wilhelm Schmidt: zu seinem 60. Geburtstag. In: Mecklenburgische Monatshefte. Band 8. Swerin 1932, S. 131–132 (Digitalisat – PDF).
Kiek ok bi
[ännern | Bornkood ännern]Weblink
[ännern | Bornkood ännern]- Wilhelm Schmidt in de Datenbank Die niederdeutsche Literatur (hoogdüütsch)
Fautnoten
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Schriftsteller im Rundfunk - Autorenauftritte im Rundfunk der Weimarer Republik 1924-1932. (Nich mehr online verföögbor.) Deutsches Rundfunkarchiv, archiveert von dat Original am 20. Juni 2017; afropen an’n 23. September 2015. Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.