Klötenafstieg
De Klötenafstieg (in de Medizin ok Descensus testis nöömt) is dat vör allen fetale Wannern vun’n Klööt vun’n Oort, woneem de embryonal anleggt warrt, neemlich achter de Neer dör den Liestenkanaal rünner in’n Klötensack.
Mechanismus
[ännern | Bornkood ännern]De Klööt warrt in’n Buukruum buten vun’t Buukfell („extraperitoneal“) in Hööch vun de böveren Lennenwarvels in’t Rebeet vun de Neren anleggt. In de Sertoli-Zellen warrt dat Anti-Müller-Hormon (AHM) produzeert, wat eerstmol dorför sorgt, dat de Klöten in de Transabdonimalphaas na’n Beckenrand hen afstiegt. Man seggt dorto transabdominell Klötenafstief. In de Literatur warrt disse Vörgang as ballonoordig Answellen un Verkörten vun’t Gubernaculum dör Zellproliferatschoon beschreven. Dordör warrt de Klööt mitnahmen. In de nafolgen Inguinoskrotalphaas stiegt de Klöten denn vermiddelt över’t Androgen (Anstiegen vun’t Testosteron) an’t Gubernaculum testis (dat ünnere Keemdrüsenband) langs över den Liestenkanaal bit in’n Klötensack af. Dorbi billt sik en Utstülpen vun’t Buukfell as’n Trechter in den Klötensack. Dat is de so nöömte Processus vaginalis peritonei. Dat Verkörten vun’t Gubernaculum dör Torüchbilln schientdorbi en wichtige Rull to spelen. De Processus vaginalis billt sik denn ok wedder torüch bit op’, lütten Rest, de in’n Klötensack torüchblifft. Dat Gubernaculum testis blifft as Klötenegenband (Ligamentum testis proprium) un Nevenklötensteertband (Ligamentum caudae epididymidis) bestahn.
Tiet vun’n Afstieg
[ännern | Bornkood ännern]De Klötenafstieg passeert bi Wedderkauers al in’n drüdden Fetalmaand. Bi’n Minsch as ok bi de Swien is he bit to de Geboort ruchweg afslaten. Bi dat Peerd wannert de Klöten ruchweg bi de Geboort dör den Liestenkanaal, wiel de Afstieg bi Hunnen un bi de Huuskatten eerst gegen Enn vun’n eersten Levensmaand to Enn is. Bi Gnaagdeerten kummt dat eerst wiel de Pubertät tovn Klötenafstieg, man ok de utwassen Deerten künnt jemehr Klöten noch in de Buukhöhl torüchtehn.
Stören
[ännern | Bornkood ännern]Stören vun’n Klötenafstieg (Maldescensus testis) kamt teemlich faken vör un hebbt wohrschienlich mit de Genen to doon. Dat kann een Klööt bedrapen, aver ok beide. Dör disse Stören billt sik en Laaganomalie vun’n Klööt as de Kryptorchismus oder de Klötenektopie.
Wenn de Klöten in de Buukhöhl blieven doot, künnt keen fruchtbore Spermien tüügt warrn (Güüstheit oder Infertilität). Butendem hebbt se denn de Negen, Tumoren to billn.
Stören bi’t Torüchbilln vun’n Processus vaginalis peritonei föhrt to en anboren Liestenbrook.
Söögdeerten ahn Klötenafstieg
[ännern | Bornkood ännern]Bi enige Söögdeerten (t. B. de Elefanten, vele Seesöögdeerten, Fuuldeerten) gifft dat keen Klötenafstieg.Bi disse Deerten blievt de Klöten in de Buukhöhl un künnt ok dor fruchtbore Spermien produzeeren. För de Orden vun Beester, de keen Klötenafstieg hebbt, gifft dat den Böverbegreep Testiconda.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Benninghoff/Drenckhahn: Anatomie. Bd.1, 16. Oplaag; Urban & Fischer, ISBN 3-437-42340-1
- Christ/Wachtler: Medizinische Embryologie. Ullstein Medical, ISBN 3-86126-163-4
- Werdelin L, Nilsonne A.: The evolution of the scrotum and testicular descent in mammals: a phylogenetic view. J Theor Biol. 1999 Jan 7;196(1):61-72. PMID 9892556