Hillary Clinton

Vun Wikipedia
Hillary Clinton (2009)
Ünnerschrift vun Hillary Clinton
Ünnerschrift vun Hillary Clinton

Hillary Diane Rodham Clinton [[ˈhɪləɹiː daɪˈæn ˈɹɒdʊm ˈklɪntən]] (* 26. Oktober 1947 in Chicago, Illinois as Hillary Diane Rodham) is en US-amerikaansch Politikerin (Demokraatsche Partei) un weer de ehr Kandidatin för de Präsidentschapswahlen in den USA an' 8. November 2016. Dor hett se unverwacht gegen Donald Trump verlaren.

As Ehefru vun den fröheren US-Präsidenten Bill Clinton, mit de se siet 1975 verheiraadt is, weer se van 1993 bit 2001 First Lady vun de USA. In' November 2000 wurr se in den US-Senat wählt, den se van 2001 bit 2009 för den Bundsstaat New York anhörrn dee. In' Ansluss weer Clinton bit 2013 Butenminister vun de USA in de Regeeren vun Präsident Barack Obama. Tovör weer se Obama bi de parteiinternen Vörwahlen vun de Demokraten um de Präsidentschapskandidatur 2008 ünnerleegen.

In' April 2015 hett Clinton ankünnigt, bi de Präsidentschapswahl in' November 2016 weer as Kandidatin vun de Demokraten antotreeden. Se gull wiels de parteiinternen Vörwahl stets as Favoritin, kreeg aber mit den US-Senator Bernie Sanders en nicht verwacht stark Konkurrenz. Eerst mit de letzten Vörwahlen Anfang Juni 2016 – un dormit een Maand later as de vörsehn Kandidat vun de Republikaner, Donald Trump – kreeg se de Afsolute Mehrheit vun de Delegeerten för den Nomineerensparteidag, de Enn' Juli 2016 in Philadelphia stattfunnen hett.

Leven[ännern | Bornkood ännern]

Kindheit un Jöögd[ännern | Bornkood ännern]

Hillary Diane Rodham wurr in dat Edgewater Hospital[1][2] in Chicago as Dochter vun den Eegendömer vun de middelständisch Textildruckeree Rodrik Fabrics,[3] Hugh Ellsworth Rodham (1911–1993), un de sien Fru Dorothy Emma Howell (1919–2011) boren.[4] Se is in Park Ridge in den Bundsstaat Illinois mit hör beid Bröers Tony un Hugh[5] in en methodistisch orienteert Familie upwussen. Hör Vader, en övertüügt Republikaner,[6] hett de Meenen vertreeden, dat sück de Fähigkeiten vun sien Dochter nich up hör Geslechterrull beschränken sullen.[7] Ok hör demokraatsch gesinnte Moder[6] hett Hillary en unafhängige un professionelle Karriere wünscht.[8]

En Utstellung in Little Rock (Arkansas), de Inblick in in de fröh Johren vun Clinton gifft

In hör Jöögdttiet weern Hillary Rodham un hör Familie aktiv Karkenliddmaaten in de First United Methodist Church.[9][10] Ok as Utwussen is Clinton bekennen Liddmaat vun de United Methodist Church (Evangeelsch-methodistisch Kark). De Religionsjournalisten Kathryn Joyce un Jeff Sharlet hemm 2007 bericht, dat H. Clinton in Washington en aktiv Deelnehmerin an konservativ Gebetszirkeln is, de in Verbinnen mit de sekretiv Grupp The Fellowship stahn, un sück in en Interview kritisch tegenöver den Infloot vun de Social Gospel in hör Karl ütern dee.[11] De Jöögdpfarrer vun de Gemeend, Don Jones, hett de Kindheit vun Hillary nahhollend präägt. He hett hör to en Reed vun den amerikaanschen Börgerrechtler Martin Luther King mitnommen.[12] Nah de Eugene Field Elementary School[13] gung se van 1961 bit 1964 in de Maine Township High School East,[14] wo se ünner annern in de Schölervertretung un in dat Schölerblatt tätig weer un för de National Honor Society nomineert wurr.[4] Hillary fung in dat Öller vun 10 Johren mit Ballet an, speel in en Softballteam un nehm, allerdings mit minn Spood, Klaveerunterricht.[15] Todem hett se in en Daagheim uthulpen, weer fröh Babysitterin un hett in hör letzt High-School-Johr as senior leader, en Aart Hülpslehrerin Ünnerricht geven.[16][17]

Later weer se en jung Goldwater Girl, Wahlhülp vun den arzkonservativen Republikaner Barry Goldwater, de 1964 vergevens för de Präsidentschap kandideeren dee.[18][19] De Dood vun John Fitzgerald Kennedy nah den Anslag van' 22. November 1963 sall bi hör denn den Wunsch weckt hemm, Rechtswetenschap to studeeren.[20] Dat hör as Fru de Deelnahm an en Astronautentraining verwiegert wurr, sall hör later Insetten gegen Fruendiskrimineeren begrünnd hemm.[21]

Wellesley College (1965–1969)[ännern | Bornkood ännern]

1965 schreev se sück an dat Wellesley College, en vun de so nömmt Seven Sisters, inschreeven, wo se Politikwetenschap mit dat Nebenfack Psychologie studeeren dee.[22] Up Empfehlung vun de Politikdozentin Karin Fahlstrom, en Afsolventin vun dat Smith College, un Janet Altmans, en Afsolventin vun dat Wellesley College, sall se dit College wählt hemm.[23][24]

Dat Wellesley College

Se wurr as Präsidentin vun de Jungen Republikaner wählt, hett hör Amt aber bald daalleggt, wiel se Twiefel an de Politik kreeg, vör allen wegen deren Hollen to'n Vietnamkrieg.[25][26] Hör Früendin, di Viezpräsidentin vun de Jung Republikaner, Betsy Griffith, hett hör Nahfolge antreeden.[25] In en Breef an hör dormalig Mentor, den Jöögdpfarrer Don Jones (1931–2009), hett de 18-johrig Rodham fraagt, of dat mögelk weer „den Verstand nah konservativ, aber in't Hart linksliberal“[27] to ween – en Kombinatschoon, die nah Ansicht vun hör Biograph Carl Bernstein ok de Hollen vun de latere Politikerin bannig drapend beschrifft.[28]

De Tet-Offensive in Südvietnam, de Rücktoog vun Lyndon Baines Johnson ut de Präsidentschapswahl un de Ermordung vun Robert Kennedy leeten hör to en aktiv Befürworterin vun de Anti-Kriegs-Kampagne vun Eugene McCarthy wurrn.[29][30] In' April 1968 wurr se as Präsidentin vun de Studentenverbindung för dat dorupfolgen Johr wählt.[31] Clinton hett sück för dat Wellesley Internship Program in Washington, D.C. bewurben. Studenten kunnen in Behörden un Kongressbüros en Praktikum maaken. Se kreeg vun Alan Schechter, Perfesser för Politikwetenschap, en Platz bi de republikaansch Kongressfraktschoon towiest. Clinton hett sück dorgegen vergevens weddersett un mell sück bi de Grupp vun Gerald Ford an. Gegen Enn' vun hör Praktikum hett de Kongressafordneten Charles Goodell se un veer wiedere Praktikanten beeden, hüm to'n Parteikonvent vun de Republikaner 1968 in Miami to begleiten, um Gouverneur Nelson Aldrich Rockefeller bi de Nomineeren to de Präsidentschapskandidatur to ünnerstütten. Dor resideer se in dat Fontainebleau Miami Beach in de Rockefeller for President-Suite, hett Anrööp entgegennommen un Botschapen tüschen den Staffbüros övermittelt. Rockefeller verlor de Wahl in' Konvent, statt hüm hett man Richard Nixon nomineert.[32][33]

In hör letzt Johr in Wellesley schreev se en 92 Sieden lang Bachelorarbeit över den amerikaansch Börgerrechtler Saul David Alinsky,[34][35] mit den Titel: „There Is Only the Fight…“: An Analysis of the Alinsky Model. Clinton beschreev Alinsky as en „övertüügen Persönlichkeit“ mit en „außergewöhnlichen Charme".[26] 1969 kreeg se in Politikwetenschap den Bachelor of Art[36] mit Utteknung.[26]

An' 31. Mai 1969 hull Clinton bi dat Afslussfest in Wellesley en Festreed. Se hannel vun Integrität, Respekt un dat Vertruen vun de Minschen ünnernanner.[37] Dat führ to en Feernsehinterview in en örtlichen Senner in Chicago[38], un dat Life Magazine schreev en Artikel över Hillary.[39] In den folgen Sömmerurlaub is se nah Alaska fohren, wo se in' Denali-Natschonalpark Teller wuschen hett un en befristete Anstellung in en Lassfabrik in Valdez harr.[40][41]

Yale Law School (1969–1973)[ännern | Bornkood ännern]

De Yale Law School

Hillary Clinton schreev sück in' Harvst 1969 an de Yale Law School in New Haven in,[42][43] um Rechtswetenschap to studeeren, un wurr gliks Liddmaat vun de Redaktschoon vun den Yale Review of Law and Social Action.[44] Hier hett se den Schuul vun de Interessen vun Kinner un Familien to hör Anliggen maakt un verbunn dorbi soziales Engagement mit hör juristisch Karriere.[45] Wiels hör tweet Johr an de juristisch Fakultät wurr se ehrenamtlich Mitarbeiterin vun dat Yale Child Study Center,[46] um mehr över de fröhkindliche Entwicklung vun dat Gehirn to leern.[47] Se hett sück ok Fällen vun Kindsmissbruuk in dat Yale–New Haven Hospital annommen.[48][49]

1970 kreeg se en Stipendium un fung in dat Fröhjohr vun dat sülvig Johr hör Arbeit an dat vun de amerikaansch Aktivistin för Kinnerrechte un Kinnerschuul Marian Wright Edelman in't Leven ropen Washington Research Project an. Clinton hörr in' Sömmer 1971 den Ünnerutschuss för Arbeitsmigratschoon ünner den Vörsitt vun Walter Mondale an.[50] Dor hett se de Probleme vun Wannerarbeitern in' Wahnungsbau, Hygiene, Gesundheit un Bildung ünnersöcht.[51][52] Hierto hett se Arbeiter un deren Angehörige befraagt, um beoordeelen to können, ünner welker groot Entbehrungen deren Kinder lieden mooten.[53] De demokraatsch politische Beraderin Anne Wexler as ok eenig anner Studenten vun de Yale Law School hemm hör dorvan övertüügt, noch in dat sülvig Johr bi de Senatswahl-Kampagne för den Lobbyisten Joseph Daniel Duffey mittoarbeiten.[54] Disse Arbeit hett Hillary Rodham Clinton later as hör eersten Job in de Politik betekent.[55][56][57]

In dat Fröhjohr 1971 hett se eerstmals Bill Clinton drapen, ebenfalls Student vun de Yale Law School.[58][59] Ofschons de oorsprünlich nah Arkansas reisen wull, um sück för en apenlich Amt to bewerben, gung he in' Sommer tosommen mit Hillary nah Oakland in Kalifornien.[60][61] Dor hett se in en lütt Afkaatskanzlei (Treuhaft, Walker and Burnstein) arbeit un verbroch dor hör Tiet mit dat Verfaaten vun Andrääg un Schriftsätzen för Mel Burnstein,[62][63] wiels Bill Clinton de Wahlkampagne vun Senator George McGovern in den Südstaaten leiten dee.[64] In' Sömmer vun dat sülvig Johr sünd se as Paar nah New Haven torüchkehrt un hemm sück in dat Eerdgeschoss vun en Huus in de Edgewood Avenue inmiet.[65][66][67] Mit den akademischen Grad vun en Juris Doctor hett se hör Jurastudium afslooten. Se bleev en wieder Johr, um mit Bill tosommen to ween,[68] de hör in de Tiet eenig Heiratsandrääg maakt hemm sall, de se aber all torüchwiest harr.[69][70][71]. Heiraadt hemm de beid an' 11. Oktober 1975.

Sluutend hett se sück för en postgraduales Studium in dat Yale Child Study Center entscheeden;[47][72][73] hör eerst Upsatz, Children Under the Law, wurr in' Winter 1973 in den Harvard Educational Review publizeert.[74] Dor beschrifft se de wesselnden Status vun Kinnner un faat de dormaligen Entscheedungen vun den Böversten Gerichtshoff vun de Vereenigten Staaten tosommen.[75][76] De Artikel wurrd hüüd nach faken as maatgevend Born, Kinnerrechte bedrapend, upführt.[77]

Beroplich Loopbahn un First Lady vun Arkansas[ännern | Bornkood ännern]

Hillary Clinton weer Afkaat in de renommeert Afkaatskanzlei Rose in Little Rock un as Perfessersche an de Law School vun de University of Arkansas in Fayetteville tätig. Eerste Erfohrungen mit dat Politikgeschäft in Washington sammel se, as se 1974 Rechtsberaderin för den Justizutschuss vun dat amerikaansch Repräsentantenhuus weer. Hör Upgaav weer dorbi, tosommen mit hör Kollegen Bewiesen tosommentostellen, up deren Grundlaag en Amtsenthevensverfohren gegen Präsident Richard Nixon wegen den Watergate-Schandaal inleit wurrn kunn.

Bill Clinton mit Familie 1997 bi sien tweet Amtsinführen as US-Präsident

As hör Mann 1978 to'n Gouverneur vun Arkansas wählt wurrn weer, hett Hillary hör Lehramt as Juraperfessersche daalleggt. An' 27. Februar 1980 keem hör Dochter Chelsea Victoria Clinton to Welt.

Hillary Clinton (1992)

Hillary Clinton weer van 1979 bit 1981 un van 1983 bit 1992 First Lady vun Arkansas. In disse Tiet weer hör Mann dor Gouverneur. Van 1986 bit 1992 hörr se den Upsichtsraat vun de Supermarkt-Kett Wal-Mart an,[78] wat allerdings nich in hör offiziellen Levensloop dorstellt wurrd.

First Lady vun de USA[ännern | Bornkood ännern]

Nah de Wahl vun Bill Clinton to'n Präsidenten vun de USA truck de Familie in' Januar 1993 in dat Witt Huus in. Se weer gern Justizministerin wurrn, siet 1967 dröfft aber kien Regeerungsbeamter in Washington en Familienliddmaat as unmittelbar Ünnergeven beschäftigen – ok nih de Präsident.[79]

Noch in dat sülvig Johr hett se den Vörsitt vun de Task Force of National Health Care Reform övernommen, um in' Updrag vun de Regeeren en Reform vun dat Gesundheitssystem up den Weg to bringen. De utarbeit Vörslääg vun de Task Force wurrn aber aflehnt. Allerdings harr se maatgevend dorto bidragen, dat 1997 en staatlich Gesundheitsprogramm för Kinner vun nichtversekert Öllern, dat „State Children’s Health Insurance Program“ (SCHIP), inführt wurr.[80] SCHIP hett de Sitatschoon vun 6,6 Millionen Kinner vun de so nömmt „working poor“, also de Armen trotz Job, verbetert.

Hillary Rodham Clinton hett sück ok für de weltwiet Achtung vun de Fruen- un Minschenrechte insett. Buterdem is se ok in' Kinnerschuul aktiv. 1996 hull se vör de General Conference vun de United Methodist Church en völbeacht Reed to dit Thema.

In de tweet Amtsperiood vun hör Mann weer in de Medien de Lewinsky-Affäre, en butereheliche Verhältnis vun Bill Clinton to sien Praktikantin bestimmend, de in en (spoodlos) Amtsenthevensverfohren gegen hüm münnen dee. Hillary Clinton hett sück dorto eerst later ütert, in hör Autobiographie Gelebte Geschichte. De keem 2003 herut kört vör de Autobiografie vun hör Mann un wurr mit weltwiet över 3,2 Millionen verköfft Exemplaren to en Bestseller, ebenso as Bill Clinton sien Mein Leben.[81]

Loopbahn in den US-Senat[ännern | Bornkood ännern]

In' November 2000 hett se för dat Amt vun en US-Senatorin för den Bundsstaat New York kandideert, nahdem de demokraatsch Mandatsinhebber Daniel Patrick Moynihan sien Rücktoog ankünnigt harr. Toeerst seech dat so ut, as dat dat up en Wahl tüschen Clinton un Rudolph Giuliani, den beleevten republikaanschen Börgermeester vun New York City, rutloopen dee. As de sück aber wegen en Krebserkrankung nich mehr upstellen laaten dee, hemm de Republikaner mit Rick Lazio en Liddmaat vun dat US-Repräsentantenhuus upstellt. Clinton wunn de Wahl mit 55 to 43 Perzent düütlich.[82] An' 3. Januar 2001 wurr se as Senatorin vun US-Viezpräsident Al Gore in sien Rull as Senatspräsident in' Biween vun hör Mann ünner Eid nommen. De sien Amtstiet as US-Präsident gung 17 Daag later mit den Amtsanträe vun George W. Bush an' 20. Januar 2001 to Enn'.

Bi de Senatswahl an' 7. November 2006 wurr se in hör Amt mit 67 Perzent vun de Stimmen bestätigt. De republikaansch Gegenkandidat John Spencer keem blots up 31 Perzent.[83] In'Senat seet se ünner annern in' Utschuss för Strietkräfte.

Präsidentschapskampagne 2008[ännern | Bornkood ännern]

An' 20. Januar 2007 hett Hillary Clinton ankünnigt, dat se to de Präsidentschapswahl 2008 för de Demokraten antreeden wull.[84] Se weer de eerste Frau in dit Amt wurr. Vör de eerst Vörwahlen gull Clinton noch vör Barack Obama un John Edwards as utsichtsriekste Kandidatin vun de Demokraten. Mit rund hundert Million US-Dollar sammel se in dat Johr 2007 neben Barack Obama dat meeste Spendengeld.[85] Trotz hör Vörwahl-Siege in 21 Bundsstaaten, dorünner Kalifornien un Florida, hett Clinton dat aber nich schafft, sück de Mehrheit vun de Delegeerten vun de Demokraten to sekern. De hemm Barack Obama to ehrn Kandidaten wählt, de sück bi de Präsidentschapswahl in' November gegen den Republikaner John McCain dörsetten kunn.

Wahlkampveranstaltung vun Hillary Clinton in' Februar 2008

Binnerparteiliche Gegner hemm hör in' Wahlkamp to konservativ Positschonen un hör anfängliche Unterstütten vun den Irakkrieg vörhollen. Nahdem se in en Interview de Bedüüden vun Präsident Lyndon Baines Johnson bi dat Afschaffen vun de Rassentrennung gegenöver de Bedüüden vun Martin Luther King hervörhaben harr, wurr se dorför ut de eegen Partei as ok vun swaart Amerikanern kritiseert. De Kritiker hemm dorin en Ünnerstellungsehn, dat blots en witt Präsident in de Laag ween weer, disse Verordnungen to erlaaten. En anner Kritikpunkt weer de Nichtveröffentlichung vun hör Stüererklärung, wat Clinton an' 4. April 2008 nachhaalt hett. Gemeensam mit hör Mann Bill harr Hillary Clinton 109 Millionen US-Dollar siet hör Uttoog ut dat Witt Huus verdeent. Insgesamt harrn se rund 10 Millionen US-Dollar spend un över 33,8 Millionen US-Dollar an Stüern betallt. Den gröttsten Deel harr aber hör Mann Bill Clinton bistüert.[86] Wiels den Wahlkamp 2008 hett Hillary Clinton den Iran mit „Utlöschung“ droht, fall de Atomwappen gegen Israel insetten dee.[87] Ebenfalls to Kontroversen führ hör falsch Utseggen in' Wahlkamp, dat se 1996 wiels en Besöök in Tuzla in dat Füer vun Scharpschütten geraden weer.[88]

Butenministerin in dat Kabinett Obama[ännern | Bornkood ännern]

Butenministerin Clinton mit den Butenminister vun Russland, Lawrow, in' September 2012

An' 1. Dezember 2008 geev dat Team vun den tokünftigen US-Präsidenten Barack Obama bekannt, dat Clinton in sien Kabinett Butenministerin wurrn sull.[89] An' 21. Januar 2009hett de Senat de Nomineeren vun Clinton mit 94 to 2 bestätigt.[90] Noch an den sülvigen Dag hett se hör Amteid afleggt un den Senatsseet daalleggt. De dormalige Gouverneur vun New York, David Paterson, hett Kirsten Gillibrand to hör Nahfolgerin in' Senat nömmt, de ok bi en latere Nahwahl hör Mandat behull.[91] In hör Tiet as Butenministerin hett Clinton 112 Länner besöcht, so völ as kien anner Amtsinhebber vör hör. Se gull ok to dat Enn' vun hör Amtstiet as beleevteste Politikerin in den USA[92] un belegg in de Johren 2011 un 2012 jewiels achter de düütsch Bundskanzlerin Angela Merkel Platz 2 vun de The World’s 100 Most Powerful Women vun dat Forbes Magazine.

Kört vör dat Enn' vun hör Amtstiet weer se vun Anfang Dezember 2012 bit Anfang Januar 2013 veer Week erkrankt.[93] Bi hör Afslussreed hett se Fehler in' Börgerkrieg in Libyen ingestahn un se hett ok de Verantwortung bi den Botschapsangreep in Bengasi övernommen.[94] Clinton wull buterdem syrisch Rebellen Wappen geven.[95]

In hör Amtstiet as Butenministerin hett Clinton insgesamt 30.000 deenstliche E-Mails över en privaten Server un en privat E-Mail-Konto verschickt. Dit wurr insbesünnere wiels hör Präsidentschapskampagne 2016 stark in de Apenlichkeit to'n Thema maakt un bütt vör allen den Republikanern immer weer Anlaat to scharp Kritik an Clinton. En Ünnersökensbericht vun den Generalinspekter vun dat Butenministerium, de in' Mai 2016 rutbrocht wurr, bewert disse Praxis as Verstööt tegen Deenstvörschriften, wornah all amtlichen E-Mails up Spieker vun dat Ministerium harrn upbewohrt oder utdruckt un archiveert wurrn musst.[96] Se hett sück ok nich an de Regel hollen, mehr oder minner glieks nah dat Enn' vun hör Amtstiet sämtliche beroplich Dokumente an dat Ministerium to övergeven.[97][98] Hör fröhere Ütern, den privaten Server blots ut Bequemlichkeit bruukt to hemm un hör Tosekern, to dat Upkloren vun de Vorwürfe bitodragen, wurrn dordör ungloovwürdig.[99]

Rückkehr in't Privatleven (2013 bit 2015)[ännern | Bornkood ännern]

Hillary Clinton in' Oktober 2013

Clinton hett all in' März 2011 ankünnigt, dat se sück nah en Wedderweahl vun Obama vun dat Amt vun de Butenministerin torüchtrecken würr. Hör Amt hett an' 1. Februar 2013 John Kerry övernommen.[100] Se wull sück för de Börgerrechte un vör allen för Kinner un Fruen insetten un hett tonächst all Vermooden, dat se en Präsidentschapskandidatur för 2016 plaanen dee, dementeert.[101]

2014 hett Clinton de Syrien-Politik vun Präsident Obama kritiseert. Ünner annern hett se hüm vörschmeeten, dat he de gemäßigten Rebellen nich noog ünnerstütt to hemm, wat den Dschihadisten Ruum för deren Vörmarsch geven harr.[102]

Präsidentschapskandidatur 2016[ännern | Bornkood ännern]

An' 12. April 2015 hett Clinton ankünnigt, sück nah 2008 en tweet Mal um de demokraatsch Kandidatur bi de in' November 2016 anstahn Präsidentschapswahl to bewarfen.[103] Hör Team führen as Leiter John Podesta un as Wahlkampmanager Robby Mook an; an dart Stäe steiht in heruthaben Positschoon de eng Vertroote vun Clinton, Huma Abedin, as stellvertreden Leiterin. Man harr över de Kandidatur all fröher dröver spekuleert. 2014 weer en inoffizielle Kampagne mit den Titel Ready for Hillary („bereit för Hillary“) grünnd wurrn. Clinton weer de eerste Politikerin vun de Demokraatsch Partei, de hör Kandidatur för dat Witt Huus bekannt maken dee. Vun Anfang an leeg Clinton in all Umfragen över den parteiinternen Nomineerensperzess düütlich in Führung. De meesten politischen Beobachter hemm hör dorher beschienigt, de best Chancen up de Präsidentschapskandidatur vun hör Partei to hemm; hör Vörwahlsieg wurr faken as „nich uttowieken“ (“inevitable”) betekent.[104] Ok de meest Umfragen to de allgemeen Wahl tüschen 2013 un 2015 harr se gegen potenzielle republikaansch Herutforderer anführt. Doröver herut weer Clinton dat gelungen, de mit Afstand meest Wahlkampgelder to sammeln. De amteeren Präsident Barack Obama, de nah twee Amtstieden nich weer antreeden dröfft, hett in' April 2015 seggt, dat Clinton „en exzellente Präsidentin“weer.[105]

Schriften[ännern | Bornkood ännern]

  • There is only the Fight – An Analysis of the Alinsky Model. Wellesley College, Wellesley 1969
  • Eine Welt für Kinder. Hoffmann und Campe, Hamborg 1996, ISBN 3-455-11162-9.
  • Civiliser la démocratie. Desclée de Brouwer, Paris 1998, ISBN 2-220-04253-7.
  • An invitation to the White House: at home with history. Simon & Schuster, New York [u. a.] 2000, ISBN 0-684-85799-5.
  • Gelebte Geschichte. Econ, München 2003, ISBN 3-430-11862-X.
  • Entscheidungen. Droemer, München 2014, ISBN 978-3-426-27634-1.

Literatur[ännern | Bornkood ännern]

  • Christopher P. Andersen: American Evita. Hillary Clinton’s path to power. Morrow, New York 2004, ISBN 0-06-056254-4.
  • Carl Bernstein: Hillary Clinton – Die Macht einer Frau. Droemer/Knaur, München 2007, ISBN 978-3-426-27435-4.
  • Jeff Gerth, Don van Natta Jr.: Hillary Rodham Clinton – Ihr Weg zur Macht. Piper, München 2007, ISBN 978-3-492-05083-8.
  • Colleen Elizabeth Kelley: The rhetoric of First Lady Hillary Rodham Clinton. Crisis management discourse. Praeger, Westport, Conn. u. a. 2001, ISBN 0-275-96695-X.
  • Sonja Kochius: Hillary Clinton. Die mächtigste Frau der Welt. Lübbe, Bergisch-Gladbach 1994, ISBN 3-404-61303-1.
  • Nancy Loewen: Hillary Rodham Clinton. Creative Education, Mankato, Minn. 1999, ISBN 0-88682-636-5.
  • Roger Morris: Die Clintons. Eine amerikanische Karriere. Spiegel-Buchverlag, Hamborg 1996, ISBN 3-455-15007-1.
  • Christiane Oppermann: Hillary Clinton – „I am in to win“ – Der Kampf ums Weiße Haus.Herder, Freiburg 2008, ISBN 978-3-451-03014-7.
  • Gail Sheehy: Hillary’s choice. Ballantine Books, New York 2000, ISBN 0-345-43656-3. Dt. Utgaav: Id.: Hillary. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 2000, ISBN 3-498-06341-3.
  • Sally Bedell Smith: For Love of Politics – Bill and Hillary Clinton: The White House Years. Random House, New York 2007, ISBN 978-1-4000-6324-6.
  • Judith Warner: Hillary Clinton. The inside story. Signet, New York, NY 1993, ISBN 0-451-17808-4.

Weblenken[ännern | Bornkood ännern]

Hillary Clinton. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

Enkeld Nahwiesen[ännern | Bornkood ännern]

  1. Edgewater Medical Center up americanurbex.com, afropen an' 18. Mai 2013 (engelsch)
  2. Edgewater Medical Center 1929–2001 up edgewaterhistory.org, afropen an' 18. Mai 2013 (engelsch)
  3. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 23.
  4. a b Hillary Rodham Clinton whitehouse.gov, afropen an' 18. Mai 2013 (engelsch)
  5. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 25.
  6. a b Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 26.
  7. Carl Bernstein: A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York 2007, ISBN 0-375-40766-9, S. 13.
  8. Carl Bernstein: A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York 2007, ISBN 0-375-40766-9, S. 16.
  9. Hillary Clinton Asks Fellow United Methodists to Continue Social Witness for Children up gbgm-umc.org, afropen an' 18. Mai 2013 (engelsch)
  10. Clintons make stop at First United Methodist Church on Sunday auf herald-dispatch.com, afropen an' 18. Mai 2013 (engelsch)
  11. Kathryn Joyce, Jeff Sharlet: „hillary’s prayer“ Motherjones, Sept./Okt. 2007, S. 48ff
  12. Judith Warner: Hillary Clinton: Die neue Frau im Weißen Haus. Ihr Leben, ihre Karriere, ihr Einfluss. München 1993, ISBN 3-453-06698-7, S. 25.
  13. Hillary Clinton, in Her Element up highbeam.com, afropen an' 18. Mai 2013 (engelsch)
  14. High school of numerous noteworthy alumni up onthisveryspot.com, afropen an' 18. Mai 2013 (engelsch)
  15. Judith Warner: Hillary Clinton: Die neue Frau im Weissen Haus. Ihr Leben, ihre Karriere, ihr Einfluss. München 1993, ISBN 3-453-06698-7, S. 28.
  16. Judith Warner: Hillary Clinton: Die neue Frau im Weißen Haus. Ihr Leben, ihre Karriere, ihr Einfluss. München 1993, ISBN 3-453-06698-7, S. 22.
  17. Frank Marafiote: Hillary Rodham Clinton’s high school yearbook. up hillaryclintonquarterly.com, afropen an' 11. Juni 2013 (engelsch)
  18. Deborah Solomon: Get to Know Hillary Clinton up nytimes.com, afropen an' 20. Mai 2013 (engelsch)
  19. Hillary Clinton: the early years up today.com, afropen an' 20. Mai 2013 (engelsch)
  20. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003,ISBN 3-430-11862-X, S. 39.
  21. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 40/41.
  22. Judith Warner: Hillary Clinton: Die neue Frau im Weissen Haus. Ihr Leben, ihre Karriere, ihr Einfluss. München 1993, ISBN 3-453-06698-7, S. 22.
  23. Jeri Freedman: Hillary Rodham Clinton. ReadHowYouWant.com, 2008, ISBN 978-1-4270-9155-0, S. 24 (eingeschränkte Vorschau in der Google-Buchsuche).
  24. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 46–48.
  25. a b Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 54.
  26. a b c Bill Dedman: Reading Hillary Rodham’s hidden thesis auf nbcnews.com, afropen an' 20. Mai 2013 (engelsch)
  27. In't Original: „[…] can one be a mind conservative and a heart liberal?“
  28. Carl Bernstein: Portrait of the Candidate as a Young Climber. In: The Washington Post, 3. juni 2007.
  29. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 56.
  30. Mark Leibovich: In Turmoil of ’68, Clinton Found a New Voice up nytimes.com, afropen an' 20. Mai 2013 (engelsch)
  31. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 58.
  32. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 59–61.
  33. Der Spiegel, 45548057, Kleine Edelsteine, 1969, Nr. 35 van' 25. August 1969
  34. “There is only the Fight” up archive.frontpagemag.com, afropen an' 21. Mai 2013 (engelsch)
  35. Michael Levenson: A student’s words, a candidate’s struggle auf boston.com, afgerufen an' 21. Mai 2013 (engelsch)
  36. Hillary Clinton up forbes.com, afropen an' 21. Mai 2013 (engelsch)
  37. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 69; Hillary D. Rodham's 1969 Student Commencement Speech. In: Wellesley.edu (engelsch); Russell Berman: What Hillary Clinton Sounded Like 47 Years Ago. In: The Atlantic, 6. Juni 2016 (engelsch, mit Audio).
  38. Carl Bernstein: A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York 2007, ISBN 0-375-40766-9, S. 70.
  39. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 70.
  40. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 70/71.
  41. Carl Bernstein: A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York 2007, ISBN 0-375-40766-9, S. 105.
  42. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 72.
  43. Carey Roberts: Hillary Clinton, cultural Marxist auf renewamerica.com, afropen an' 23. Mai 2013 (engelsch)
  44. [1] Hillary Rodham Clinton up thehistoryprofessor.us, afropen an' 26. Mai 2013 (engelsch)
  45. Hillary Diane Rodham Clinton (1947–) up encyclopediaofarkansas.net, afropen an' 26. Mai 2013 (engelsch)
  46. Martine Powers: Clinton returns to alma mater up yaledailynews.com, afropen an' 26. Mai 2013. (engelsch)
  47. a b First Lady Biography: Hillary Clinton up firstladies.org, afropen an' 26. Mai 2013 (engelsch)
  48. Carl Bernstein: A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York 2007, ISBN 0-375-40766-9, S. 75.
  49. Hillary Rodham Clinton up u-s-history.com, afropen an' 30. Mai 2013 (engelsch)
  50. Hillary Rodham Clinton Facts up biography.yourdictionary.com, afropen an' 30. Mai 2013 (engelsch)
  51. Renee Bagley: Hillary Rodham Clinton: Her Life Before Bill and How They Met up voices.yahoo.com, afropen an' 30. Mai 2013 (engelsch)
  52. Hillary Rodham Clinton Official up old.allgov.com, afropen an' 30. Mai 2013 (engelsch)
  53. Judith Warner: Hillary Clinton: Die neue Frau im Weißen Haus. Ihr Leben, ihre Karriere, ihr Einfluss.. München 1993, ISBN 3-453-06698-7, S. 61.
  54. Martin Weil: Anne Wexler, Political Adviser and Lobbyist, Dies at 79 auf washingtonpost.com, afropen an' 30. Mai 2013 (engelsch)
  55. Douglas Martin: Anne Wexler, an Influential Political Operative and Lobbyist, Is Dead at 79 up nytimes.com, afropen an' 30. Mai 2013. (engelsch)
  56. Former presidential adviser Anne Wexler dies up thehour.com, afropen an' 2. Juni 2013. (engelsch)
  57. Joe Klein: Anne Wexler up swampland.time.com, afropen an' 2. Juni 2013 (engelsch)
  58. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 83.
  59. William H. Chafe: When Bill met Hillary up salon.com, afropen an' 2. Juni 2013. (engelsch)
  60. Carl Bernstein: A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York 2007, ISBN 0-375-40766-9, S. 82/83.
  61. Robert Kehlmann: Bill Clinton and Hillary Rodham in Berkeley (1971) up berkeleyplaques.org, afropen an' 2. Juni 2013 (engelsch)
  62. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 86.
  63. She’s no red up politifact.com, afropen an' 2. Juni 2013 (engelsch)
  64. Politicians react to McGovern’s death up politicalticker.blogs.cnn.com, afropen an' 2. Juni 2013. (engelsch)
  65. George Packer: The Clinton-Obama battle reveals two very different ideas of the Presidency. up archive.truthout.org, afropen an' 3. Juni 2013 (engelsch)
  66. Josh Gerstein: Hillary Clinton’s Radical Summer up nysun.com, afropen an' 3. Juni 2013. (engelsch)
  67. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 87.
  68. Carl Bernstein: A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York 2007, ISBN 0-375-40766-9, S. 89.
  69. Carl Bernstein: A Woman in Charge: The Life of Hillary Rodham Clinton. New York 2007, ISBN 0-375-40766-9, S. 90.
  70. Hillary Rodham Clinton: Gelebte Geschichte. New York 2003, ISBN 3-430-11862-X, S. 94.
  71. Clinton, Hillary Rodham Offical up allgov.com, abfropen an' 3. Juni 2013 (engelsch)
  72. Hillary Rodham-Clinton Biography up mtholyoke.edu, afropen an' 5. Juni 2013 (engelsch)
  73. Hillary Clinton Biography up clintonhousemuseum.org, afropen an' 5. Juni 2013. (engelsch)
  74. [2]Children Under the Law, Hillary Rodham, hepg.org, afropen an' 9. Februar 2015
  75. [3] Children Under the Law – Harvard Educational Review – Volume 43, Number 4 / Winter 1973 – Harvard Education Publishing Group, her.hepg.org, 3. Januar 2012, afropen an' 9. Februar 2015
  76. [4] THE 1992 CAMPAIGN: Issues: Women and Families; Legal Scholars See Distortion In Attacks on Hillary Clinton, Tamar Lewin, nytimes.com (engelsch), van' 24. August 1992, afropen an' 9. Februar 2015
  77. Kevin Bloom: Hillary Rodham Clinton: A story that’s unlikely to get its rightful ending up dailymaverick.co.za, afropen an' 6. Juni 2013 (engelsch)
  78. [5] Streit um Aufsichtsratsposten: Hillary und die Wal-Mart-Connection, Marc Pitzke in Spiegel Online van' 21. Mai 2007, afropen an' 10. Juni 2016
  79. Vörlaag:Der Spiegel
  80. Children’s Health Insurance Program (CHIP) up ncsl.org, afropen an' 9. Juni 2013.
  81. [http://www.deutscher-medienpreis.de/index.php?id=2004, Hillary Clinton erhält den „Deutschen Medienpreis 2004“, deutscher-medienpreis.de van' 13. Februar 2005, afropen an' 10. Juni 2016
  82. 2000 U.S. Senate Results. In: FEC.gov, afropen an' 9. Juni 2013 (engelsch).
  83. BOE – Election Results Summary – 2006. In: Vote.NYC.ny.us, 12. September 2006 (engelsch).
  84. Hillary Clinton to launch 2008 presidential bid In: gmanetwork.com
  85. Obama sammelt Millionen In: wirtschaftsblatt.at van' 23. August 2008
  86. [6] Die Clintons legen ihre Steuererklärung vor, nzz.ch van 5. April 2008, afropen an' 9. Februar 2015}
  87. [7] US-Vorwahlen – Hillary Clinton droht Iran mit völliger Vernichtung, sueddeutsche.de van 17. Mai 2015, afropen an' 9. Februar 2015
  88. [8] Hillary Clinton’s Bosnia sniper story exposed, Toby Harnden in telegraph.co.uk (engelsch) van 25. März 2008, afropen an' 9. Februar 2015
  89. Key members of Obama-Biden national security team announced up change.gov, afropen an' 10. Juni 2013 (engelsch)
  90. U.S. Senate Roll Call Votes 111th Congress – 1st Session up senate.gov, afropen an' 10. Juni 2013 (engelsch)
  91. Brian Tumulty: Clinton sworn in at State Dept. and then resigns Senate up polhudson.lohudblogs.com, afropen an' 10. Juni 2013 (engelsch)
  92. [9] Abschied der US-Außenministerin: Drei Jahre Pause für Hillary, Sebastian Fischer up Spiegel Online van' 2. Februar 2013, afropen an' 9. Februar 2015
  93. [10] Vier Wochen krank: Clinton zurück im Amt, n-tv.de van' 18. Januar 2013, afropen an' 9. Februar 2015
  94. [11], Nach Anschlag auf US-Konsulat in Libyen: Hillary Clinton gesteht Fehler in Bengasi ein, kng/DPA, stern.de van' 23. Januar 2013, afropen an' 9. Februar 2015
  95. [12] Bürgerkrieg in Syrien: Clinton wollte Rebellen bewaffnen – n-tv.de, n-tv Nachrichtenfernsehen, n-tv.de van' 3. Februar 2013, afropen an' 9. Februar 2015
  96. Office of Inspector General, U.S. State Departement: Evaluation of Email Records Management and Cybersecurity Requirements, May 2016; Ünnersöensbericht vun de Generalinspekter vun dat US-Butenministerieum up de Websteed vun de New York Times (engelsch)
  97. n-tv, Rüge in Untersuchungsbericht E-Mails holen Hillary Clinton wieder ein, 26. Mai 2016
  98. Neue Zürcher Zeitung, Clinton bleibt Gefangene ihrer E-Mail-Affäre, 26. Mai 2016
  99. New York Times, Emails Add to Hillary Clinton’s Central Problem: Voters Just Don’t Trust Her, 25. Mai 2016
  100. [13] Hillary Clinton kündigt Polit-Ausstieg an – Wiener Zeitung Online, Wz Online, wienerzeitung.at van' 16. März 2011, afropen an' 9. Februar 2015
  101. Hillary Rodham Clinton. In: Internationales Biographisches Archiv 04/2013 van' 28. Januar 2013, ergänzt um Nahrichten dör MA-Journal bit KW 03/2013 (afropen via Munzinger Online).
  102. [14] Syrien-Politik: Clinton macht Obama für Erfolge der IS-Miliz mitverantwortlich in Spiegel Online van' 11. August 2014, afropen an' 9. Februar 2015
  103. Hillary Clinton Announces 2016 Presidential Bid. In: The New York Times, 13. April 2015 (engelsch).
  104. Paradigmatisch etwa Chris Cilliza, Sean Sullivan: Hillary Clinton Is the Biggest Frontrunner for the Democratic Presidential Nomination Ever. Yes, Ever. In: The Washington Post, 30. Januar 2014 (engelsch).
  105. Arlette Saenz: President Obama Says Hillary Clinton Would Be an ‘Excellent President’. In: ABC News, 11. April 2015 (engelsch).