Halfslachtigkeit
Halfslachtigkeit, Tweeslachtigkeit oder Hermaphroditismus (gr. vun Hermes un Aphrodite) meent in de Biologie, datt Leevwesen vun en Aart Geslechtsorgane nich bloß vun een Geslecht, man vun beide (Heken un Seken) hefft. Dat seggt ok dat plattdüütsche Woort, dat so veel bedüden deit, as „vun dubbelten Slag“ (vun dubbelte Aart) oder „na de Aart vun en halven Mann un en halve Fro“. Buten de Biologie (u. a. in Psychologie un Mythologie) warrt Tweeslachtigkeit ok Androgynie nömmt.
Tweeslachtigkeit bi Planten
[ännern | Bornkood ännern]
Sunnerlich mank de Planten gifft dat allerhand Tweeslachtichkeit. Bi Saatplanten gifft dat dor twee Aarden vun: Eenhüsige Planten hefft up een Plant Blöten vun Heken un Seken, un echt tweeslachtige Planten hefft bloß een Aart vun Blöten, wo dat avers Geslechtsdeele vun Heken un Seken in gifft. Over allerhand Strategien vun „Sülmsinkompabilität“ warrt bi de meisten Aarden utslaten, datt se sik sülms befruchten doot.
Halfslachtigkeit bi Deerter
[ännern | Bornkood ännern]Bi Deerter gifft dat Halfslachtigkeit sunnerlich bi Warvellose, as bi Mettjen, Plattwörmer un Neteldeerter. Dat gifft ok Sniggen up Land un in Söötwater, de sünd tweeslachtig. Halfslachtigkeit stellt bi Deerter en normalen Deel vun den Afloop vun dat Leven dor. Faken sünd Halfsläge hier de Deerter, de sik sexuell vermehrt, mank en Aart, de sik anners bloß asexuell vermehren deit. Mank de Warveldeerter gifft dat Halfsläge sunnerlich bi en Reeg vun Aarden vun Fische (Serranus), roorer ok an Land bi Unken un Üzen. Hier hett normolerwiese dat Heken an dat upperste Enne vun sien Klöten en rudimentären Eierstock. Dat Seken hett dor gegen over hen un wenn rudimentäre Klöten, de avers nich funktschoneren doot. Dat sünd roore Fäll, dor gifft dat sowat ok bi Söögdeerter.[1]
Over Hermaphroditos
[ännern | Bornkood ännern]
Dat Woort Hermaphrodit („Halfslag“) kummt vun Hermaphroditos her, en Figur ut de Greeksche Mythologie. In Ovid siene Metamorphosen warrt vertellt, wie ut den Söhn vun Aphrodite un Hermes en Halfslag warrt, as de Nymphe Salmakis em so dull leevhett, datt se em nich wedder los lett. So warrt dor en tweeslachtigen Dubbelminschen vun un de Halfslachtigkit is in’e Welt kamen.
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Zwittrigkeit, Lexikon der Biologie
- Luc Brisson: Le sexe incertain. Androgynie et hermaphrodisme dans l'Antiquité gréco-romaine (Vérité des mythes. Sources). Les Belles Lettres, Paris 1997.
