Georges Charpak
Georges Charpak (* 1. August 1924 in Dąbrowica, Polen, heute Ukraine; † 29. September 2010 in Paris[1]) weer en franzöösch Physiker vun poolsch Herkunft.
Leven
[ännern | Bornkood ännern]Charpak entstamm en jöödsch Familie, de nah Frankriek utwannern dee, as he söben Johr olt weer. Af 1941 hett he in de Résistance ünner de falsch Naam Jacques Charpentier, wahnhaft in Troyes mitmaakt. Charpak wurr 1943 in dat KZ Dachau verschleppt, wo he ok wegen sien Fähigkeit, mehrere Spraken to spreken, bit to de Befreen 1945 överleevt hett.
1946 nehm he de franzöösch Staatsbörgerschap an. 1947 hett he de École nationale supérieure des mines de Paris (ENSMP) (wo he siet 1945 studeeren dee) afslooten, 1955kreeg he sien Doktertitel an dat Collège de France mit en Arbeit in experimenteller Karnphysik. 1948 bit 1959 forsch he för dat CNRS. Af 1959 weer he Wetenschapler an dat Karnforschungszentrum CERN in Genf.
1992 kreeg Charpak den Nobelpries för Physik hööftsächlich för dat Utfinnen un de Entwicklung vun Deelkendetektoren, insbesünnere vun de Völdraht-Proportschonalkamer, en Form vun en Drahtkamer, de he 1968 utfunnen hett un de bit to een Million Sporen pro Sekunn upteken kunn, völ mehr as de bit dorhen bruukt Reedschopp (to’n Bispeel Blasenkamern).
1960 hett he an’n CERN an de eerst nipp un nau Meeten vun den magnetischen Moment vun dat Myon deelnommen. 1985 bit 1991 weer he an verscheeden Experimenten an dat Fermilab bedeeligt.
Später hett Charpak in Frankriek un arbeit, wo he sück ünner annern as Schriever tätig weer.
Ehrungen un Liddmaatschapen
[ännern | Bornkood ännern]- 1960 Sülvermedaille vun dat CNRS
- 1973 Prix Jean Ricard
- 1984 Pries vun de CEA vun de franzöösch Akademie vun de Wetenschapen
- 1989 de eerste High Energy and Particle Physics Prize vun de Sektschoon Hochenergiephysik vun de European Physical Society
- 1992 Nobelpries „for his invention and development of particle detectors, in particular the multiwire proportional chamber“[2]
He weer mehrfack Ehrendokter (Genf 1977, der Universität Brüssel, Coimbra, Thessaloniki, Ottawa).
Charpak weer Liddmaat vun de Académie des sciences (1985), utwärtig Liddmaat vun de National Academy of Sciences, Liddmaat vun de Russisch Akademie vun de Wetenschapen (1994), vun de Öösterrieksch Akademie vun de Wetenschapen un de Akademie vun de Wetenschapen vun Lissabon. 2007 wurr he Offizier vun de Ehrenlegion.
De Swiezerische Physikalische Sellschop (SPS) un de Société Française de Physique (SFP) verleehn siet 2016 (eerst Verleehn 2017) den so nöömten Charpak-Ritz Pries, as Teken vun de eng Verbunnenheit vun de Sellschopen.[3]
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Georges Charpak, Henri Broch: Was macht der Fakir auf dem Nagelbrett. Piper Verlag, München 2005, ISBN 3-492-24313-4. (Original: Devenez sorciers devenez savants. 2002)
Weblinks
[ännern | Bornkood ännern]
Enkeld Nahwiesen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Le Parisien: Décès du Prix Nobel de physique Georges Charpak (Memento von’n 1. Oktober 2010 in dat Internet Archive) vom 30. September 2010
- ↑ The Nobel Prize in Physics 1992. In: www.nobelprize.org. Afropen an’n 30. November 2016.
- ↑ SPG-SPS-SSP: Charpak-Ritz Award. Afropen an’n 22. November 2021 (engelsch).