Dexter Gordon
Dexter Gordon (* 27. Februar 1923 in Los Angeles, Kalifornien; † 25. April 1990 in Philadelphia, Pennsylvania) weer en US-amerikaansch Jazzmusiker Tenorsaxophon.
Leven un Wirken
[ännern | Bornkood ännern]Dexter Gordon wurrd as de eerste bedüüdend Hard-Bop-Saxophonist ansehn. Nah Ünnerricht bi Lloyd Reese fung sien Loopbahn 1940 in de Band von Lionel Hampton an, in de he bit 1942 bleev. Nah kört Upträen tosommen mit dat Fletcher Henderson Orchestra un Louis Armstrong truck he 1944 nah New York un speel dor in de Big Band vun Billy Eckstine (Billy Eckstine and His Orchestra).
Mit twintig Johren hett he eerstmals ünner eegen Naam upnommen („I've Found A New Baby“ / „Sweet Lorraine“ för Mercury); sien Mitspeler weern Harry Sweets Edison un Nat King Cole. 1945 entstunnen Upnahmen mit Sir Charles Thompson sien All Stars mit Charlie Parker as ok eerste Plattenupnahmen för Savoy, de sien Kompositschonen „Dexter's Cuttin´ Out“ un „Dexter's Minor Mad“ herutbrocht hemm (later as LP Long Tall Dexter). In‘n Januar 1946 hett he mit Bud Powell, Curly Russell un Max Roach upnommen („I Can't Escape From You“/„Dexter Digs In“); 1947 harr he en Quintett mit Teddy Edwards, mit dat he Dial Records upnehmen dee. An disse Upnahmen, de to de bedüüdenst vun sien Karriere hörrn, hemm ok Melba Liston, Jimmy Rowles un Red Callender mitwarkt.
In de Folgejohren speel he mit verscheeden Musikern, sowohl an de Ost- as ok an de Westküst (to’n Bispeel mit Dizzy Gillespie). En besünner Live-Attraktschoon weern de Saxophon-Duelle mit sien Kollegen Wardell Gray („The Chase“) un Gene Ammons („Blowing the Blues away“ in Billy Eckstine sien Band), de ok up tallriek Platten tüschen 1947 un 1952 herut keemen. 1950 hett he de Singerin Helen Humes begleit.
In de 1950er Johren wurr sien Produktivität dör de tonehmend körperlichen un rechtlichen Folgen vun sien Drogensucht beinträchtigt, de hee eerst um 1960 weer in’n Greep kreeg. 1954 weer he as Komponist, Musiker und Schauspeler an dat Theaterstück The Connection bedeeligt, en Produktschoon vun dat „Living Theatre“, an de ok Jackie McLean mitwarken dee. 1955 nehm he mit Conte Candoli, Frank Rosolino, Kenny Drew för Bethlehem Records up.
In’n Oktober 1960 harr Gordon eerstmals weer Gelegenheit to Plattenupnahmen; för Jazzland entstunn The Resurgence of Dexter Gordon mit lokalen Musikern ut LA um Larance Marable. 1961 harr he denn en Comeback mit eenig spoodriek Blue-Note-Upnahmen, as Doin´ Alright mit Freddie Hubbard un Go! mit Sonny Clark. He is ok kört in New York uptreeden (dat he dat eersta Mal siet 12 Johren weer sehn dee), leet sück denn aber nah den Spood vun en Europa-Tournee 1962 in Paris daal (nich toletzt ok wegen de liberaleren Drogengesetten), wo he mit anner exilamerikaansch Musikern tosommenarbeiten dee. Ut den 1960er Johren stammen völ bemarkenswert Blue-Note-Upnahmen, as to’n Bispeel Our Man in Paris 1963 mit Bud Powell un den Slagtüüchspeler Kenny Clarke oder Gettin´ Around mit Bobby Hutcherson un Barry Harris.
Enn’n vun de 1960er Johren is Gordon nah Kopenhagen översiedelt. Sien Präsenz harr en entscheeden Infloot up de Entwicklung vun de däänsch Jazzszene. He hett mit lokalen Musikern as den Bassisten Niels-Henning Ørsted Pedersen speelt un bit Midden vun de 1970er Johren en Reeg vun begehrt Alben för dat däänsch Label Steeplechase inspeelt, dorneben för Prestige bi sien af un an Besöken in den USA, as dat 1970 mit Tommy Flanagan inspeelt Album The Panther!. Up dat Montreux Jazz Festival 1970 weer he Gast mit dat Trio vun Junior Mance. 1972 hett he mit de George Gruntz Concert Jazz Band un mit Thad Jones (Ca´Purange) arbeit. 1976 kehr Dexter Gordon nah New York torüch. Sien Upträ in’n Village Vanguard wurr en Triumph (Album Homecoming: Live at the Village Vanguard). 1978 is he mit Johnny Griffin in de New Yorker Carnegie Hall uptreeden.
1986 harr he de Hööftrull vun den Dale Turner in Bertrand Tavernier sien Film Round Midnight (Um Mitternacht), de Bud Powell un Lester Young widmet weer. De Geschicht vun den Film hett aber ok Ähnlichkeiten mit deeegen Biographie vun Dexter Gordon. För de Rull wurr he för den Oscar nomineert. De Upträe in Round Midnight weer sien dart Filmupträe. Sien eersten, wat eegenoordig Upträe harr he, as he wegen Besitt vun Heroin in’t Gefängnis sitten dee. In den Film Unchained speel he en Gefängnisinsassen, de Liddmaat vun en Gefängnisband is. De Soundtrack dorto wurr allerdings later nee vertoont. 1990 speel he in den Penny-Marshall-Film Zeit des Erwachens neben Robert De Niro un Robin Williams en an de Europääsch Slaapkrankheit liedend Patienten.
För den Soundtrack vun den Film Round Midnight speel Gordon mit Wayne Shorter, Bobby Hutcherson, Herbie Hancock, John McLaughlin, Pierre Michelot un Billy Higgins tosommen. 1987 entstunnen Dexter Gordon sien letzte Upnahmen bi dat Chicago Jazz Festival un mit den Singer Tony Bennett.
Ehrungen
[ännern | Bornkood ännern]Vun dat amerikaansch Jazz-Magazin Down Beat wurr he 1978 un 1980 to’n Musiker vun dat Johr wählt.
Ok in de American Jazz Hall of Fame is he upnommen wurrn.
De Klang vun Dexter Gordon weer voluminös un geschmeidig mit en Tendenz licht „torüch“, dat heet achter den Beat, to spelen. En vun sien gröttste Inflooten weer Lester Young. He weer nie revolutschonär as Charlie Parker oder progressiv as John Coltrane, aber sien Speel hett Infloot up völ Musiker harrt. En Besünnerheit vun sienLive-Upträen weer sien Angewohnheit, vör dat Spelen vun en Jazzstandard toeerst den Text antoseggen.
Wegen sien Körpergrött vun 1,96 m droog he den Ökelnaam Long Tall Dex.
Filmografie
[ännern | Bornkood ännern]- 1955: Unchained (in‘n Afspann nich nömmt Upträe as Saxophonspeler)
- 1986: Round Midnight (Hööftrull, musikalische Beraden un Komponist vun de Songs Society Red un Tivoli)
- 1990: Awakenings
Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Stan Britt: Dexter Gordon … nicht nur um Mitternacht. Ut dat Engelsche vun Franz Josef Stupp. Hannibal, Wien 1990, ISBN 3-85445-063-X.
- Maxine Gordon: Sophisticated Giant. The Life and Legacy of Dexter Gordon, University of California Press 2018, ISBN 978-0-520-28064-9
Weblinks
[ännern | Bornkood ännern]
- DNB-Katalog
- Dexter Gordon in de Internet Movie Database (engelsch)
- Diskographie vun Dexter Gordon
- Dexter Gordon bi Discogs
Enkeld Nahwiesen
[ännern | Bornkood ännern]