Wischhoben
| Wapen/Flagg | Koort | |
|---|---|---|
 |
| |
| Basisdaten | ||
| Inwahners: | ||
| Postleettall: | 21737 | |
| Vörwahl: | 04770 | |
| Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 47′ N, 9° 19′ O53° 47′ N, 9° 19′ O | |
|
| ||
Wischhoben (hoochdüütsch Wischhafen) is en Dörp in de Gemeen Wischhoben (Samtgemeen Noordkeden) in’n Landkreis Stood, Neddersassen.
Geografie[ännern | Bornkood ännern]
De Oort liggt in dat Land Keden an de Wischhobener Süderelv, wat fröher en Arm von de Nedderelv weer. Dat Land is Masch. Dat Water ut dat Achterland warrt in Wischhoben över Wischhobener Moorkanaal un Wischhobener Slüsenfleet na de Süderelv hen afföhrt.
De Naveröörd sünd Hollerdiek un Hamelwöörden in’n Noorden, Wischhobenersand in’n Oosten, Kruutsand in’n Süüdoosten, Neeland in’n Süden, Neelannermoor in’n Süüdwesten, Hamelwöördenermoor in’n Westen un Döösmoor un Köckweg in’n Noordwesten.
Historie[ännern | Bornkood ännern]
Wischhoben höört nich to de olen Öörd in Keden. Bi de Wiehnachtsfloot 1717 sünd en Reeg Dieken braken un in de Ümgegend von dat hüdige Wischhoben is veel Land verloren gahn. Dat hett bet 1741 duurt, dat dat Land wedder kumplett indiekt weer. Eerst in disse Tied is Wischhoben as Haven an de Süderelv anleggt worrn un weer denn ok Seet von dat Amt Wischhoben, dat de Rebeden, de von de See trüggwunnen worrn sünd, verwalten dee.
Verwaltungsgeschicht[ännern | Bornkood ännern]
In de Franzosentied von 1810 bet 1814 hett de Oort to de Mairie Hamelwöörden in’n Kanton Freeborg höört. Dat Rebeed hett in disse Tied 1810 to dat Königriek Westfalen un von 1811 bet 1814 to dat Franzöösche Kaiserriek ünner Napoleon höört.
De Oort weer fröher opdeelt in een Deel, de to dat Kaspelsgericht Hamelwöörn in dat Grevengericht Bützfleet höört hett (Oold-Wischhoben), un een, de to dat Amt Wischhoben tohören dee (Nee-Wischhoben). 1852 is dat Grevengericht Bützfleet Deel von dat Amt Wischhoben worrn un 1859 von dat Amt Freeborg. Na 1885 weer dat in’n Kreis Keden un na 1932 in’n Kreis Stood.
De Oort hett polietsch jümmer en Gemeen mit Hamelwöörden billt. Fröher hett disse Gemeen ok Hamelwöörden heten. Eerst 1962 hett sik de Naam op Gemeen Wischhoben ännert, von wegen dat Wischhoben de zentralere un gröttere Oort weer.
Inwahnertall[ännern | Bornkood ännern]
Oold-Wischhoben:
| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1791[1] | 8 Füürsteden |
| 1824[2] | 8 Füürsteden |
Nee-Wischhoben:
| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1791[3] | 108 Füürsteden |
| 1824[4] | 127 Füürsteden |
Wischhoben:
| Johr | Inwahners |
|---|---|
| 1. Dezember 1871[5] | 134 Lüüd, 24 Hüüs |
| 1. Dezember 1885[6] | 333 Lüüd, 60 Hüüs |
| 1. Dezember 1905[7] | 283 Lüüd, 62 Hüüs |
Religion[ännern | Bornkood ännern]
Wischhoben is evangeelsch-luthersch präägt un höört to dat Kaspel von de Dionysius-Kark in Hamelwöörden.
För de Kathoolschen is de Hillig-Geist-Kark in Stood tostännig.
Kultur[ännern | Bornkood ännern]
In Wischhoben warrt jümmer an’n eersten Advent Wiehnachtsmarkt fiert.
Museum[ännern | Bornkood ännern]
Siet 1995 is in Wischhoben dat Kedener Küstenschippfohrtsmuseum wat en egen Schipp hett.
Verenen[ännern | Bornkood ännern]
De Schüttenvereen Wischhoben is 1909 grünnt worrn un de Turnvereen 1924.
Weertschop un Infrastruktur[ännern | Bornkood ännern]
Wischhoben hett en egene freewillige Füürwehr.
Wischhoben gellt na dat Regionale Ruumordnungsprogramm as Grundzentrum för de Öörd in de Ümgegend.
De Düütsche Fährstraat löppt dör dat Dörp.
An’n Süüdrand von Wischhoben (al op Neelanner Rebeed) sitt de Karl Mayer AG. Annere grote Ünnernehmen sünd de Gerhard Rode Rohrleitungsbau GmbH & Co KG, de Karl-Heinz Bernhardt GmbH Bauunternehmen un de Elvfähr Glückstadt-Wischhoben.
De Volksbank Keden hett in Wischhoben in’n Olen Schoolweg 1 en Filiaal un de Kreisspoorkass Stood in de Stoder Straat 156.
Verkehr[ännern | Bornkood ännern]
Wischhoben liggt an de Bundsstraat 495, de von Basbeek/Warstood (Gemeen Hemmoor) kummt un na de Elvfähr Glückstadt-Wischhoben löppt un an de Landsstraat 111, de in’n Noorden över Hamelwöörden na Freeborg geiht un in’n Süüdoosten över Neeland na Drochters, Bützfleet un Stood. In’n Westen löppt de Kreisstraat 13 na Neelannermoor an de K 12 ran. De K 85 föhrt in’n Noordwesten na Hollerdiek, Landsbrügg un Öderquart.
De nächste Autobahn is de Autobahn 26 (Afsnidd Stood–Hamborg). De Opfohrt 3 Stood-Oost liggt so 28 Kilometer in’n Süüdoosten von Wischhoben an de L 111.
De nächste Bahnhoff is so bi 17 Kilometer wied weg in’n Süüdwesten de Bahnhoff Hemmoor an de Nedderelvbahn von Cuxhoben na Hamborg. Dichter bi, aver op dat annere Över von de Elv liggt de Bahnhoff Glückstadt. Op de Kedener Kreisbahn hett dat von 1899 bet 1936 Personenverkehr geven. De Oort harr in disse Tied siene egen lütten Bahnhoff.
Scholen[ännern | Bornkood ännern]
Wischhoben hett en egen Kinnergoorn un ene Grundschool, de Nils-Holgersson-School. Op Oberschool mööt se na Freeborg an de Oberschool Noordkeden un op Gymnasium gaht de Schölers op dat Gymnasium Warstood.
Footnoten[ännern | Bornkood ännern]
- ↑ Christoph Barthold Scharf: Statistisch-Topographische Samlungen zur genaueren Kentnis aller das Churfürstenthum Braunschweig-Lüneburg ausmachenden Provinzen. Meier, Bremen 1791, Sied 253
- ↑ Curt Heinrich Conrad Friedrich Jansen: Statistisches Handbuch des Königreichs Hannover. Hannover 1824, Sied 674
- ↑ Christoph Barthold Scharf: Statistisch-Topographische Samlungen zur genaueren Kentnis aller das Churfürstenthum Braunschweig-Lüneburg ausmachenden Provinzen. Meier, Bremen 1791, Sied 253
- ↑ Curt Heinrich Conrad Friedrich Jansen: Statistisches Handbuch des Königreichs Hannover. Hannover 1824, Sied 674
- ↑ Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung. Berlin 1873, Sied 136
- ↑ Gemeindelexikon für das Königreich Preußen. Auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1885. Verlag des Königlichen statistischen Bureaus, Berlin 1888, Sied 155
- ↑ Gemeindelexikon für das Königreich Preußen. Auf Grund der Materialien der Volkszählung vom 1. Dezember 1905. Verlag des Königlichen statistischen Landesamtes, Berlin 1908, Sied 93